30 Kasım 2023 Perşembe

Petrol fiyatları iki günlük yükselişin ardından, yatırımcıların OPEC+’nın yeni yıl için üretim politikasını belirleyeceği önemli bir toplantıya geri saymasıyla yatay seyretti.

Küresel gösterge Brent, önceki iki seansta neredeyse yüzde 4 yükseldikten sonra varil başına 83 dolar civarında işlem gördü; ABD ham petrolü ise 78 doların altında kaldı. OPEC+’ın ağır toplarından Suudi Arabistan, gelecek yıl yeniden petrol fazlası oluşmasını önlemek için diğer üyelere üretimi kısıtlama konusunda kendisine katılmaları konusunda baskı yapıyor, ancak Perşembe günü yapılacak sanal toplantı öncesinde Angola ve Nijerya gibi ülkelerden gelen baskıyla karşı karşıya.

Delegeler, günde 1 milyon varil veya daha fazla miktarda daha derin bir toplu kesintinin düşünülebileceğini söyledi. ABD’den yapılan rekor ihracatlar da dahil olmak üzere üretici grubu dışından gelen bol arzın ortasında, grup çapında indirimlerin olmaması, Brent’in son iki ayda yaklaşık yüzde 13 düşmesinin ardından petrol fiyatlarında daha fazla zayıflamaya yol açabilir. Uluslararası Enerji Ajansı bu ayın başlarında piyasanın gelecek yıl tekrar fazlaya döneceğini söyledi.

ING Groep NV emtia stratejisi başkanı Warren Patterson, “Daha derin arz kesintileri yapabileceklerine dair artan beklentiler var. Bu artan beklenti, OPEC+’nın bugün ilerleyen saatlerde hayal kırıklığı yaratması durumunda piyasa için aşağı yönlü risk bırakıyor” dedi.

Helima Croft’un da aralarında bulunduğu analistler bir notta, RBC Capital Markets LLC’nin, OPEC+’nın büyük olasılıkla Angola ve Nijerya ile daha geniş grubun üretime ilişkin tartışmalara başlamasına olanak sağlayacak bir anlaşmaya varmasını beklediğini belirtti.

Citigroup, bir notunda en olası sonucun, Suudi Arabistan’ın 2024’ün ilk çeyreğinde günlük 1 milyon varillik kesintiyi kaldırması ve geri kalan OPEC+ üyelerinin genel olarak gelecek yıl için mevcut kotalarına bağlı kalmaları olacağını belirtti. Banka, daha derin bir düşüş ihtimalinin yüzde 20 olduğunu, bunun da varil başına 5 dolarlık bir ani yükselişi teşvik edebileceğini söyledi.

(Kaynak: BloombergHT.com )

24 Kasım 2023 Cuma

Petrol, OPEC+ ittifakının, üretim kotaları konusundaki anlaşmazlığın ortasında kritik bir toplantıyı ertelemek zorunda kalması ve grubun gelecek yılki üretim politikası üzerinde belirsizlik yaratmasının ardından düşüşünü sürdürdü.

Küresel gösterge Brent, önceki iki seansta yüzde 1,3 düştükten sonra varil başına 81 doların üzerinde sabit kalırken, ABD ham petrolü, Şükran Günü tatilinin ardından varil başına 77 doların altında kaldı.

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’nün fiili lideri olan Suudi Arabistan ve müttefikleri, Afrikalı üyelere yönelik üretim kotaları konusunda bir anlaşmazlığın ortasındalar. Başlangıçta bu hafta sonu için planlanan toplantı 30 Kasım’a ertelendi ve yüz yüze oturum yerine çevrimiçi bir oturum olacak.

Petrol fiyatları Eylül ayının sonundaki zirvesine göre yaklaşık yüzde 16 düşüşle arka arkaya aylık kayıplara doğru ilerliyor. Düşüş, OPEC+ üyesi olmayan ülkelerden gelen arzın arttığına, ABD stoklarının arttığına ve İsrail-Hamas savaşının yarattığı primin azaldığına dair işaretlerden kaynaklandı. Bu arada Uluslararası Enerji Ajansı piyasanın gelecek yıl tekrar fazlaya gireceğini öngörüyor.

SDIC Essence Futures Co.’nun Pekin merkezli baş enerji analisti Gao Mingyu, “Gelecek yıl talep artışı üzerinde kara bulutlar beliriyor, bu nedenle piyasanın daha güçlü arz kısıtlamalarına ihtiyacı var” dedi.

Gecikmeden önce yatırımcılar, Suudi Arabistan’ın tek taraflı olarak günde 1 milyon varillik kesintiyi uzatacağını duyurmaya hazırlandığını düşünüyorlardı. Ayrıca Riyad’ın ekstra kısıtlamalarla diğer üyeleri de kendilerine katılmaya yönlendirebileceğine dair tahminler vardı, ancak tartışma bu sonucu şüpheye düşürdü.

ANZ Group Holdings Ltd. analisti Jack Chambers bir notta “Yatırımcılar bir anlaşmanın hâlâ mümkün olup olmadığını değerlendiriyor. Bu olayın ötesinde, ABD petrol stoklarının artmasıyla birlikte temel gelişmeler düşüş yönünde oldu” dedi.

(Kaynak: BloombergHT.com )

14 Kasım 2023 Salı

Altın fiyatları ABD’de açıklanacak olan enflasyon verileri öncesinde yatay bir seyir izliyor.

Spot altın, Pazartesi günü yüzde 0,4’lük yükselişin ardından haftanın ikinci işlem gününde 1.950 doların altında yatay seyrediyor.

Küresel piyasalarda, ABD’de açıklanacak enflasyon verileri öncesinde temkinli bir seyir izlenirken, ABD Merkez Bankası (Fed) yetkililerinin sözlü yönlendirmeleri de yatırımcıların odağında olacak.

Analistler, ABD’de açıklanacak enflasyon verilerinin Fed’in gelecek döneme ilişkin politikaları üzerinde etkili olabileceğini belirterek, Fed Başkan Yardımcısı Philip Jefferson ve Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee’nin farklı etkinliklerde yapacakları konuşmalarından bankanın önümüzdeki süreçte atacağı adımlara yönelik ipucu aranacağını söyledi.

Öte yandan Wall Street bankaları arasında, Fed’in gelecek yıl borçlanma maliyetlerini azaltma konusunda ne kadar agresif olacağına dair düşüncelerinde keskin bir görüş ayrılığı var.

Vadeli işlemler ve opsiyonlara ilişkin en son CFTC verileri ise, hedge fonlarının 7 Kasım’a kadar olan haftada altın üzerindeki net uzun pozisyonlarını azalttığını gösterdi.

(Kaynak: BloombergHT.com )

09 Kasım 2023 Perşembe

Iraklı yetkililer ve Kürt bölgesel yönetiminden sektör temsilcilerinin Türkiye’ye boru hattından akışın yeniden başlamasını görüşmek için bir araya geldiği belirtildi.

Irak hükümeti petrol yetkilileri Çarşamba günü ilk kez Kürdistan Petrol Endüstrisi Birliği’nden (APIKUR) temsilciler ile Irak’tan Türkiye’ye petrol taşıyan boru hattından yeniden akışın başlaması konusunda görüştü.

Reuters’ın haberine göre, Dubai’de Çarşamba günü gerçekleşen toplantıda APIKUR, Irak bakanlığından temsilciler, Irak’ın kamu petrol ihracat şirketi SOMO ve Irak’ın Dubai’de bulunan North Oil Company şirketi yer aldı.

Türkiye, Mart ayındaki tahkim kararının ardından Irak’ın kuzeyinden başlayan rota üzerinden petrol akışını durdurmuştu. Uluslararası Ticaret Odası (ICC) Kürt Bölgesel Yönetimi’nin 2014 ile 2018 yılları arasında Türkiye’ye doğrudan yaptığı izinsiz petrol ihracatı nedeniyle Türkiye’yi Irak hükümetine 1,5 milyar dolar tazminat ödemeye mahkûm etmişti.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, geçen ay boru hattının faaliyete hazır olduğunu söylemiş ancak Iraklı iki üst düzey petrol yetkilisi Irak’ın Türkiye’den boru hattının hazır olup olmadığı konusunda resmi bir bildirim almadığını belirtmişti.

Toplantıda iki taraftan yetkililer de karşılıklı olarak kabul edilebilir ticari koşullar altında petrol üretimi ve ihracatına yeniden başlanmasının aciliyetini vurguladı.

Ancak Reuters’ın haberine göre toplantıda herhangi bir uzlaşıya varılmadı.

APIKUR sözcüsü Myles Caggings Reuters’a yaptığı açıklamada “Bu toplantı ilk adımdı. Gelecekte tüm hissedarlar ile toplantı gerçekleştirmeyi bekliyoruz” dedi.

(Kaynak: BloombergHT.com )

09 Kasım 2023 Perşembe

Petrol, hisselerdeki yükselişin talep sıkıntılarını hafifletmesiyle üç ayın en düşük seviyesinden yükseldi.

Petrol, talep görünümünün kötüleştiğine dair işaretler üzerine önceki iki seansta neredeyse yüzde 7 oranında düştükten sonra, geniş finansal piyasalarla birlikte yükseldi.

Küresel gösterge Brent, Çarşamba günü Temmuz ayından bu yana ilk kez eşiğin altında kapandıktan sonra varil başına 80 dolara yaklaştı. ABD ham petrolü 76 dolara yakındı. Asya’da hisse senetleri, ABD hisse senetlerinin Çarşamba günü ABD faiz oranlarının zirveye ulaştığına dair iyimserlikle neredeyse iki yılın en sıcak galibiyet serisini yaşayarak sekizinci günde de yükselmesinin ardından yükseldi.

Petrol fiyatları, zayıf talebe ilişkin artan endişelerin etkisiyle son üç haftadır keskin bir düşüş yaşadı. En büyük ithalatçı olan Çin’de rafinaj marjlarının düşmesi ve stokların artmasıyla birlikte odak temellere geri döndü. Perşembe günü açıklanan verilere göre Asya’nın en büyük ekonomisi deflasyona döndü.

Dünya ham petrolünün yaklaşık üçte birinin kaynağı olan Orta Doğu’dan gelen arz, gerilimin ardından bir aydan fazla bir süre boyunca etkilenmedi. Rusya sevkiyatları dört ayın en yüksek seviyesine yakın seyrediyor. ABD’de sektör verileri ham stokların geçen hafta yaklaşık 12 milyon varil arttığını gösterdi ancak Enerji Bilgi İdaresi’nin resmi verileri önümüzdeki Çarşamba gününe kadar açıklanmayacak.

Saxo Capital Markets Pte.’den piyasa stratejisti Charu Chanana, talep kaygılarının şu anda piyasa duyarlılığını desteklediğini söyledi. Chanana “Hem ABD hem de Çin’den gelen makro veriler ve EIA envanter verileri, yüksek faiz oranlarının petrol talebi üzerindeki etkisini değerlendirmek için yakın vadede kilit rol oynayacak” dedi.

(Kaynak: BloombergHT.com )

08 Kasım 2023 Çarşamba

Deutsche Bank’a göre, Fed’in “güvercin politikalara döneceği” yönünde yapılan fiyatlamalar yanlış işaret olabilir.

Deutsche Bank’a göre tahvil piyasalarında Fed’in “güvercin politikalara döneceği” yönünde yapılan fiyatlamalar yanlış bir beklentiye işaret ediyor olabilir.

Bankanın makro stratejisti Henry Allen yayımladığı notta Fed’in mevcut sıkılaştırma döngüsü içinde tahvil piyasalarında en az yedinci kez “güvercine dönüş” fiyatlaması yapıldığını hatırlattı.

Allen “Buradaki sorun bu beklentilerin güvercin bir dönüşü daha az mümkün hale getirebilecek olmasıdır. Bu beklentilerin finansal koşulları yumuşatmasıyla merkez bankaları enflasyonu düşürmek için yeniden sıkılaşma gerektiğini hissedebilir” değerlendirmesini yaptı.

Fed Başkanı Jerome Powell’ın son faiz kararı sonrası sıkılaşma döngüsünün bitmeye yakın olduğuna işaret etmesi tahvil getirilerini aşağı çekmişti. ABD ekonomisinin geçtiğimiz hafta sınırlı sayıda tarım dışı istihdam yaratması da bu atmosferi desteklemişti.

Piyasalar önümüzdeki yıl Fed’in 92 baz puan faiz indirimi yapmasını fiyatlarken Fed üyelerinin medyan beklentisi 50 baz puan indirim seviyesinde. Allen’a göre enflasyonun merkez bankası hedefinin oldukça üzerinde seyretmesi en azından şimdilik faiz indirimleri için erken olduğunu ima ediyor.

(Kaynak: BloombergHT.com )

07 Kasım 2023 Salı

Petrol fiyatları, belirsiz talep görünümü ve Fed’in sıkılaştırmayı bitirip bitirmediğine ilişkin yeni şüpheler, Suudi Arabistan ve Rusya’nın arz kesintilerini uzatması nedeniyle düşüş kaydetti.

Küresel gösterge Brent varil başına 85 doların altına gerilerken, ABD ham petrolü 80 dolara yakındı. OPEC+’ın önde gelen ülkeleri hafta sonu, günde 1 milyon varilin üzerindeki kısıtlamaları yıl sonuna kadar uzatacaklarını duyurdu. Bir Fed yetkilisinin enflasyona karşı zafer ilan etmek için çok erken olduğunu söylemesinin ardından daha geniş finansal piyasalar düştü.

Ham petrol, yön bulmakta zorlanıyor; çatışma henüz dünya petrolünün yaklaşık üçte birinin kaynağı olan Orta Doğu’daki arzı tehdit etmiyor. Bu arada Suudi Arabistan ve Rusya, özellikle en büyük ithalatçı Çin ve Avrupa’daki zayıf talep görünümü karşısında arzı sıkı tutuyor.

ANZ Group Holdings Ltd emtia stratejisti Daniel Hynes, “Piyasa, artan jeopolitik risklerden kaynaklanan her türlü bozulma riskini tamamen göz ardı ediyor. Ancak, fiziki piyasaya rehberlik sağlayacak temel verilerde çok az değişiklik var” dedi.

Resmi veriler, Çin’in ham ithalatının Ekim ayında bir önceki yıla göre arttığını gösterdi. Endüstri tarafından finanse edilen Amerikan Petrol Enstitüsü’nün stok tahminlerini ve Enerji Bilgi İdaresi’nin aylık enerji görünümünü vermesiyle birlikte, Salı günü ilerleyen saatlerde ABD’den gelecek rakamlar talebe ilişkin daha fazla ipucu sağlayabilir.

(Kaynak: BloombergHT.com )

30 Ekim 2023 Pazartesi

Petrol, İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik artan askeri saldırısının henüz İran veya vekillerinin sahada önemli bir misillemesine yol açmaması nedeniyle düştü ve bu da bölgesel ham petrol arzının kesintiye uğrayabileceği endişesini azalttı.

Küresel gösterge Brent, Cuma günü İsrail’in operasyonlarını hızlandırmasıyla neredeyse yüzde 3 oranında yükseldikten sonra varil başına 90 doların altına düşerken, ABD ham petrolü 84 dolara yakın düştü.

Singapur’daki Vanda Insights danışmanlık şirketinin kurucusu Vandana Hari, “Hafta sonu, silahlı çatışmanın İsrail ve Gazze ile sınırlı kaldığını gösterdi. Bu açıdan bakıldığında ham petrol aşırı satın alınmış görünüyordu. Ham fiyatların muhtemelen bir sonraki risk olayına kadar düşmeye devam edeceğini” söyledi.

Orta Doğu küresel ham petrol arzının üçte birini oluşturuyor ve İsrail’in saldırısının tırmanmasının petrol tankerlerine yönelik saldırılara, denizdeki geçitlere yönelik tehditlere ve Tahran’dan yapılan ihracatın azalmasına yol açabileceğine dair korkular var.

Ham petrol vadeli işlemleri Pazartesi günü Asya’da işlem görmeye başlamadan önce, hem Tahran hem de Vaşington çatışmanın hâlâ yayılabileceği konusunda uyarmıştı. İran, savaşın “herkesi harekete geçmeye zorlayabileceğini” söyledi. Bu arada ABD, Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan’a göre yayılma riskinin “yüksek” olduğunu gördü.

İsrail ordusuna ait buldozerler 29 Ekim’de Gazze sınırını geçiyor.

ABD’de Cushing, Oklahoma’daki önemli depolama merkezinde tutulan petrol stokları 2014’ten bu yana en düşük seviyeye yakın seyrediyor, ancak Körfez Kıyısı boyunca benzeri görülmemiş bir benzin bolluğu oluştu.

(Kaynak: BloombergHT.com )

27 Ekim 2023 Cuma

Petrol, Orta Doğu’da ABD ile İran arasındaki jeopolitik gerilimlerin artmasıyla yükseldi; bu durum yatırımcıların Orta Doğu’daki geriliminin daha geniş bir çatışmaya yol açabileceği ve ham petrol arzını sekteye uğratabileceği yönündeki endişeleri yeniden canlandırdı.

Brent petrol haftalık kaybını telafi etmek için varil başına 89 doların üzerine çıkarken, ABD ham petrolü 84 doların üzerine çıktı. Son gelişmelerde, Pentagon’un bölgeye ekstra askeri personel konuşlandırılacağını açıklamasının ardından ABD ordusu, Suriye’de İran bağlantılı iki tesisi vurdu. Daha önce Tahran, çatışmanın genişlemesi halinde ABD’nin etkilenmeyeceğini söylemişti. Ham petroldeki yükseliş, Suriye saldırılarının açıklanmasıyla vadeli kontratların yükselişiyle sessiz bir açılış izledi.

Petrol, Orta Doğu’daki geriliminden bu yana sarsıldı; başlangıçta daha geniş bir çatışma korkusuyla yükseldi, ancak daha sonra fiziksel talebin zayıflamasıyla ilgili endişelerin ortaya çıkmasıyla bu kazanımlar azaldı. Yine de İsrail’in Gazze Şeridi’ne karadan saldırı başlatacağına dair göstergeler, küresel ham petrol arzının yaklaşık üçte birini oluşturan bölgede gerilimi yüksek tutacak.

Saxo Capital Markets Piyasa Stratejisti Charu Chanana, “Savaş primindeki iniş ve çıkışlar nedeniyle petrol fiyatları açısından inişli çıkışlı bir haftaydı. Ancak ABD tüketicisinin tasarrufları tükendikçe ve durgunluk endişeleri arttıkça talep kaygıları muhtemelen bundan sonra daha da artacaktır” dedi.

(Kaynak: BloombergHT.com )

26 Ekim 2023 Perşembe

Yüksek enflasyon paranın değerini yok etti. Dolaşımdaki her 3 banknottan biri 200 liralık oldu. İstanbul’da ortalama bir daire almak için 200 liradan oluşan 27 kilo banknot taşınması gerekiyor. Bloomberg Businessweek Türkiye’nin haberi…

Yüksek enflasyon paranın değerini yok etti. Dolaşımdaki her 3 banknottan biri 200 liralık oldu. İstanbul’da ortalama bir daire almak için 200 liradan oluşan 27 kilo banknot taşınması gerekiyor.

Türkiye’de fiyatlar Ocak 2009 ile Ağustos 2023 arasında TÜİK verisine göre tam yüzde 950 arttı. Başka bir deyişle o tarihte 200 liraya aldığınız bir mal sepetinin aynısını almak için bugün cebinizden çıkması gereken para 2 bin lirayı aşıyor. Türkiye’de bu denli değişimin yaşandığı bir dönemde, normal olmayan bir şekilde sabit kalan ise banknotlar oldu. Ocak 2009’da en büyük banknot 200 lira idi. Hala da öyle. Türkiye’nin yeni fiyat düzeyine uygun banknot ihtiyacı uzun zamandır dile getiriliyor. Ancak son dönemde yeni banknotların çıkışı ihtiyaçtan zorunluluğa dönüştü. Öyle ki artık ev-araba gibi yüklü işlemlerin lira olarak nakitle yapılması pratik olmaktan çıktı. Paranın çuvallarla taşınması eskiden ender görülen bir durumken, artık hayatın normal akışında görülen bir tablo haline geldi. En büyük banknotun en yaygın banknot haline gelmesi de bu durumu hafifletmedi.

En büyük para en yaygın para oldu

200 lira ilk piyasaya çıktığında toplam banknotlar içindeki payı sadece yüzde 3,2’ydi. Eylül itibariyle bu oran yüzde 35’i aştı. Değer olarak bakıldığında ise dolaşımdaki toplam banknotların yüzde 66,4’ünü 200 lira oluşturuyor. 100 lira ile birlikte alındığında bu oran yüzde 93’e yükseliyor. Normal koşullarda bir ekonomide en yüksek ve en düşük değerli banknotların bu düzeyde yaygın olması beklenmez. Ancak Türkiye bu konuda özel bir konumda bulunuyor.

Bir daire = 3,8 kilometre 200 TL

İstanbul’da ortalama bir konut fiyatı Merkez Bankası verilerine göre 4 milyon 750 bin lirayı aşmış durumda. İyi mahallelerde yeni dairelerin fiyatı ortalama fiyatın katlarca üzerinde. Ortalama fiyatı, baz alırsak, bir dairenin el değiştirmesi için en büyük kağıt para olan 200 liradan tam 23 bin 750 adet gerekiyor.

Bu da İstanbul’da standart bir daire almak için peş peşe dizilmiş 3,8 kilometre uzunluğunda 200 liraya ihtiyacınız olduğu anlamına geliyor. Bu paraların ağırlığı ise 27 kilogramı, kapladığı alan 274 metrekareyi buluyor. Aynı durum araç alımlarında da mücevher alımlarında da geçerli.

Evet, her gün ev-araba satın alınmıyor. Ancak özellikle hizmet sektöründe oluşan yeni fiyat seviyeleri günlük hayatta da mevcut banknotlarla Türk lirası kullanımını zorluyor. Örneğin İstanbul’da ortalama bir restoranda iki kişilik bir akşam yemeği rahatlıkla 3-4 bin lirayı buluyor. Nakit kullanmak isteyen birinin sadece restoran hesabı için en az 20 adet kağıt para bulundurma zorunluluğu cüzdanların giderek kalınlaşmasına neden oluyor.

Haberin devamı Bloomberg Businessweek Türkiye’de!

(Kaynak: BloombergHT.com )