31 Temmuz 2023 Pazartesi

Türk-İş’in Temmuz ayına ilişkin açlık ve yoksulluk sınırı araştırmasına göre gıda enflasyonu aylık olarak yüzde 12,38 oldu. Böylelikle aylık gıda enflasyonunda Mayıs 2022’den bu yana en yüksek seviye kaydedildi.

Türk-İş’in aylık araştırması gıda enflasyonunda yeniden ivmelenmeye işaret ederken, açlık sınırının de asgari ücreti geçtiği görüldü.

Konfederasyonun Temmuz ayına ilişkin açlık ve yoksulluk sınırı araştırmasına göre Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı, kamuoyunda bilinen haliyle açlık sınırı 11 bin 658 TL’ye yükseldi.

Gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı, diğer deyişle yoksulluk sınırı ise 37 bin 974 TL’ye çıktı.

Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ de aylık 15 bin 123 TL oldu.

A

Gıdada çift haneli aylık enflasyon

Araştırma gıda tarafında enflasyonda bir hareketlenme yaşandığını da gösterdi.

Araştırma sonuçlarına göre, Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin gıda için yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre yüzde 12,38 oranında gerçekleşti. Böylelikle Mayıs 2022’den bu yana ilk kez çift haneli artış kaydedildi.

Yedi aylık değişim oranı ise yüzde 43,38 olarak tespit edildi.

Gıdada yıllık enflasyon ise aynı dönemde yüzde 70,44 oldu.

(Kaynak: BloombergHT.com )

31 Temmuz 2023 Pazartesi

TÜİK verilerine göre Türkiye’nin turizm geliri 2. çeyrekte yıllık yüzde 23,1 artarak 12 milyar 975 milyon 307 bin dolar oldu. Gelirler ilk 6 aylık dönemde ise yüzde 27 artışla 21 milyar 734 milyon 366 bin dolara yükseldi. Toplam turist sayısı 2. çeyrekte 14 milyona ulaştı.

Türkiye İstatistik Kurumu, 2023 yılının 2. çeyreğine ilişkin turizm istatistiklerini açıkladı.

Buna göre turizm geliri Nisan, Mayıs ve Haziran aylarından oluşan 2. Çeyrekte bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 23,1 artarak 12 milyar 975 milyon 307 bin dolar oldu. Turizm gelirinin yüzde 14,5’i ülkemizi ziyaret eden yurt dışı ikametli vatandaşlardan elde edildi.

Ziyaretçiler, seyahatlerini kişisel veya paket tur ile organize etmektedirler. Bu çeyrekte yapılan harcamaların 9 milyar 714 milyon 687 bin dolarını kişisel harcamalar, 3 milyar 260 milyon 620 bin dolarını ise paket tur harcamaları oluşturdu.

Ziyaretçi sayısı yüzde 17,2 arttı

Ülkemizden çıkış yapan ziyaretçi sayısı 2023 yılı 2. çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 17,2 artarak 13 milyon 995 bin 495 kişi oldu. Ziyaretçilerin yüzde 12’sini 1 milyon 676 bin 147 kişi ile yurt dışında ikamet eden vatandaşlar oluşturdu.

Bu çeyrekte ülkemizden çıkış yapan ziyaretçilerin gecelik ortalama harcaması 112 dolar oldu. Yurt dışında ikamet eden vatandaşların gecelik ortalama harcaması ise 83 dolar oldu.

Bu çeyrekte ziyaretçiler ülkemizi %69,7 ile en çok “gezi, eğlence, sportif ve kültürel faaliyetler” amacıyla ziyaret etti

İkinci sırada yüzde 18,6 ile “akraba ve arkadaş ziyareti”, üçüncü sırada ise yüzde 5,1 ile “alışveriş” yer aldı. Yurt dışı ikametli vatandaşlar ise ülkemize yüzde 69,7 ile en çok “akraba ve arkadaş ziyareti” amacıyla geldi.

Turizm gideri geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 67 arttı

Yurt içinde ikamet edip başka ülkeleri ziyaret eden vatandaşlarımızın harcamalarından oluşan turizm gideri, geçen yılın aynı çeyreğine göre %67 artarak 1 milyar 766 milyon 639 bin dolar oldu. Bunun 1 milyar 611 milyon 638 bin dolarını kişisel, 155 milyon dolarını ise paket tur harcamaları oluşturdu.

Bu çeyrekte yurt dışını ziyaret eden vatandaş sayısı bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 72,7 artarak 2 milyon 877 bin 450 kişi oldu. Bunların kişi başı ortalama harcaması 614 dolar olarak gerçekleşti.

(Kaynak: BloombergHT.com )

31 Temmuz 2023 Pazartesi

Altın, ABD’de faiz patikasına dair belirsizliğin tahvil getirilerini yukarı taşımasıyla değer kaybetti.

Altın, ABD ekonomik verilerinin Fed’in olası faiz patikasına ilişkin görünümünü etkilemesi sonrası tahvil getirilerinden gelen yeni baskıyla düşüşünü sürdürdü.

Spot altın ons başına 1.955 doların altını test etti. Ons altın ve bankalararası Dolar/TL kuru üzerinden hesaplanan gram altın ise 1.700 TL’nin altında.

ABD’de 10 yılık tahvillerin getirisi, ikinci çeyrek büyümesinin beklenmedik şekilde bir ivmeye işaret etmesine rağmen kritik enflasyon ve işgücü maliyetleri göstergelerinin soğuma işaretleri göstermesinin ardından yüzde 1 yükseldi.

Farklı yöne işaret eden veriler tahvil getirileri ve spot altında oynaklığa katkıda bulunurken iki varlık da bu ay yükseliş gösterdi.

Öte yandan swap yatırımcıları Çarşamba günü faiz aralığını yüzde 5,25 ila yüzde 5,5’lik bir hedef aralığına iten artış kararının Fed’in muhtemelen bu döngüdeki son artışı olacağını fiyatlıyor.

Çin tarafında ise tüketimi artırmak için yeni önlemler açıklanırken bu hamlenin dünyanın en büyük altın ithalatçısı olan ülkede altın alımlarını artırabileceği değerlendiriliyor.

(Kaynak: BloombergHT.com )

31 Temmuz 2023 Pazartesi

Fed Üyesi Neel Kashkari, işsizlikte bir parça yükseliş beklese de yumuşak inişi başarabileceklerine işaret etti.

Fed Üyesi Neel Kashkari, ABD’deki enflasyon görünümün oldukça olumlu olduğunu ve sıkılaştırma sürecinin bir parça istihdam kaybıyla sonuçlanabileceğini belirtti.

Pazar günü CBS televizyonuna konuşan Minneapolis Fed Başkanı Kashkari “Ekonomi ne kadar dayanıklı olduğunu göstererek şaşırtmaya devam ediyor. Ekonomiyi yavaşlatacağımız ancak resesyondan kaçınacağımız biz baz senaryo öngörüyorum” değerlendirmesini yaptı.

Kashkari halen yüzde 3,6’da bulunan işsizlik oranının önümüzdeki aylarda yüzde 4’e yükselebileceğini kaydetti ve “Benim nezdimde bu hala bir yumuşak iniş” diye konuştu.

Kashkari geçtiğimiz cuma günü açıklanan ve 2021’den bu yana en düşük seviyede gerçekleşen, Fed’in yüzde 2 hedefi için tercih ettiği çekirdek PCE verisi için “Yüzde 4,1 hala hedefimizden uzak” yorumunu yaptı. Bu hafta cuma günü temmuz ayı ABD tarım dışı istihdam verisi açıklanacak.

Hafta başındaki medyan tahminler ABD ekonomisinin temmuzda 200 bin net tarım dışı istihdam yarattığı ve işsizlik oranının yüzde 3,6 ile değişmeyeceği yönünde.

(Kaynak: BloombergHT.com )

31 Temmuz 2023 Pazartesi

AMB Başkanı Christine Lagarde, Fransa, Almanya ve İspanya’daki ekonomik büyümeye ilişkin son verilerin “oldukça cesaret verici” olduğunu söyledi.

Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde Pazar günü yayınlanan bir röportajda, Fransa, Almanya ve İspanya’daki ekonomik üretime ilişkin son verilerin “oldukça cesaret verici” olduğunu ve Avrupa Merkez Bankası’nın beklentilerini doğruladığını söyledi.

Fransız Le Figaro gazetesine verdiği demeçte Lagarde, “Fransa, Almanya ve İspanya için ikinci çeyrek GSYİH rakamları oldukça cesaret verici. Bu yıl Euro Bölgesi’nde yüzde 0,9’luk GSYİH büyümesi senaryomuzu destekliyorlar” dedi.

Lagarde, “Enflasyonla mücadelede çok mesafe kat ettik, hedefe yaklaşıyoruz. Yüzde 2’lik orta vadeli enflasyon hedefine ulaşıp ulaşmadığımızı ancak ekonomik ve finansal veriler sayesinde bileceğiz ve bu verilerin analizine göre hareket edeceğiz” diye ekledi.

(Kaynak: BloombergHT.com )

31 Temmuz 2023 Pazartesi

Japonya Merkez Bankası sürpriz tahvil alım operasyonuyla getirilerde yavaş yükseliş istediğini gösterdi.

Geçtiğimiz Cuma günü getiri eğrisi kontrol tavanı olan yüzde 0,5’i esneterek küresel piyasaları sarsan Japonya Merkez Bankası (BOJ) bu kez takvimde olmayan bir tahvil alım hamlesiyle sıkılaşmaya doğru yavaş ilerleyeceğinin sinyalini verdi.

Japon 10 yıllık tahvil getirisinin yüzde 0,605’e çıkmasının üzerine BOJ piyasa getirileri üzerinden 300 milyar yenlik 5-10 yıl tahvil alımı gerçekleştirdi.

Hamle sonrası 10 yıllık getiri yüzde 0,59’a geri döndü. BOJ’un cuma günü aldığı kararlarla tahvil getirilerinde yüzde 1’e kadar yükselişi tolere edeceği düşünülüyordu.

Bunun da ABD, Avrupa, Brezilya tahvil piyasasında Japon yatırımcı çıkışına yol açabileceği yorumu yapılıyordu.

Takvimde olmayan tahvil alımının sürpriz olduğunu belirten Daiwa Securities Japon Tahvil Stratejisti Keiko Onogi “Adım muhtemelen getirilerdeki keskin rallinin ardından ve salı günkü 10 yıllık tahvil ihalesi öncesi getiri artış hızını yavaşlatmayı hedefledi” yorumunu yaptı.

(Kaynak: BloombergHT.com )

31 Temmuz 2023 Pazartesi

Petrol, OPEC+’ın üretimi kısmasıyla birlikte ham petrol talebinin rekor kırdığı tahminleri ve piyasanın sıkılaştığına dair işaretlerle bir yılı aşkın süredir en büyük aylık kazancına yöneldi.

ABD ham petrol, fiyatları Nisan’dan bu yana en yüksek seviyeye çıkaran beş haftalık yükseliş serisinin ardından varil başına 80 doların üzerinde tutundu. ABD ham petrol göstergesi bu ay neredeyse yüzde 14 yükseldi ve Ocak 2022’den bu yana en büyük ilerleme rotasına soktu. Bu, neredeyse yirmi yılın Temmuz ayının en iyi performansı.

Daan Struyven ve Yulia Zhestkova Grigsby’nin de aralarında bulunduğu Goldman Sachs analistleri, Aralık ayına kadar Brent petrolünün varil başına 86 dolar olacağı tahminini yeniden teyit eden bir notta, “Rekor düzeydeki talep ve Suudi arz kesintileri açıkları geri getirdi. Piyasa büyüme karamsarlığını bıraktı” dedi.

Petroldeki bir dizi ilerleme, New York’taki vadeli işlemlerin yılbaşından bu yana kayıplarını sildiği anlamına geliyor ve Fed’in parasal sıkılaştırma döngüsünü sona erdirmeye yakın olduğu beklentileri de doların zayıflamasıyla birlikte yükselişe yardımcı oluyor. Bu hafta açıklanacak olan ABD istihdam verileri muhtemelen sağlıklı bir talep görünümüne işaret ederken, en büyük ithalatçı Çin ekonomisini canlandırmak için teşviklere devam ediyor.

OPEC+ temel taşları Suudi Arabistan ve Rusya’dan gelen arzın azalması, ham petrol görünümünü iyileştirdi. Bu ayın başlarında, Başbakan Yardımcısı Alexander Novak, Rusya’nın Ağustos ayında ham petrol ihracatını günde 500 bin varil azaltacağını ve Suudi Arabistan’ın da önümüzdeki ay tedarik kesintilerini uzatacağını söyledi.

Çin’den gelen veriler, imalatın Temmuz’da dördüncü ayda daraldığını, imalat dışının ise beklenenden daha yavaş büyüdüğünü gösterdi.

(Kaynak: BloombergHT.com )

31 Temmuz 2023 Pazartesi

Resmi Gazete’de yayımlanan verilere göre, Türkiye genelinde 16 milyon 413 bin 359 işçiden 2 milyon 421 bin 940’nın sendika üyeliği bulunuyor. Resmi verilere göre kayıtlı işçilerin yüzde 85’nin sendikasız olduğu görülürken 2023 Ocak ayı verileri ile karşılaştırıldığında, toplam işçi sayısının 249 bin, sendikalı işçi sayısının ise 90 bin 952 kişi arttığı izlendi. Sendikalı işçi sayısındaki artış yüzde 0,34 oldu.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın “6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Gereğince; İşkollarındaki İşçi Sayıları ve Sendikaların Üye Sayılarına İlişkin 2023 Temmuz Ayı İstatistikleri Hakkında Tebliğ”i Resmi Gazete’de yayımlandı.

Buna göre, Türkiye genelinde toplam işçi sayısı 16 milyon 413 bin 359 oldu. Söz konusu işçiler arasında 2 milyon 421 bin 940’nın sendika üyeliği bulunuyor.

Resmi verilere göre kayıtlı işçilerin yüzde 85’nin sendikasız olduğu görülürken 2023 Ocak ayı verileri ile karşılaştırıldığında, toplam işçi sayısının 249 bin, sendikalı işçi sayısının ise 90 bin 952 kişi arttığı izlendi.

Ocak ayında 16 milyon 163 bin 549 olan işçi sayısı Temmuz’da 16 milyon 413 bini aşarken yüzde 14,42 olan sendikalılık oranı Temmuz ayında yüzde 14,76 olarak kaydedildi. Ocak ayında 2 milyon 330 bin 988 olan sendikalı işçi sayısı da da 2 milyon 421 bin 940 oldu. Sendikalı işçi sayısındaki artış yüzde 0,34 olarak kaydedildi.

Temmuz verileri ile en büyük sendika sıralaması da yeniden değişti. Ocak’ta 258 bin 928 üye ile en fazla üye sayısına sahip Türk Metal Sendikası Temmuz verilerine göre üyesi sayısını artırsa da ikinciliğe geriledi. Türk Metal sendikasının üyesi sayısı 268 bin 385 olarak kaydedilirken Hizmet İş sendikası 276 bin 364 üye ile ilk sıraya çıktı.

(Kaynak: BloombergHT.com )

29 Temmuz 2023 Cumartesi

Geride bırakılan haftada küresel piyasaların en önemli gündemi başta Fed ve AMB olmak üzere merkez bankalarının faiz kararları oldu. Yurt içi piyasalarda ise Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) 2023 yılı için yeni enflasyon tahmini ve atamalar öne çıktı.

Küresel piyasaların merkez bankalarında gelen faiz kararı ve verileri takip ettiği haftada Fed 11. kez faiz artırdı. Euro Bölgesi’nde enflasyon hedef seviyelerin üzerindeki seyrini devam ettirirken, Avrupa Merkez Bankası (AMB) sıkılaştırma sürecinde yeni bir faiz artışı kararına imza atarken, yurt içinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın yeni başkanı Hafize Gaye Erkan kamuoyu önünde ilk enflasyon raporu sunumunu gerçekleştirdi. Erkan, TCMB’nin 2023 yıl sonu tahminini yüzde 22,3’ten yüzde 58’e çıkardığını belirtti.

İşte geçen haftanın öne çıkan başlıkları…

1- Fed faizi 22 yılın en yüksek seviyesine çıkardı

Geçen ay faiz artırımlarına ara veren ABD Merkez Bankası (Fed) Temmuz ayı toplantısında politika faizini beklentiler dahilinde 25 baz puan artırdı. Faizler böylece 2022’den beri 11. kez artırıldı ve 22 yılın en yüksek seviyesine çıktı. Karar metninde daha fazla faiz artışına açık kapı bırakıldı, enflasyonu düşürmek için ilave sıkılaştırmanın ölçüsünün değerlendirileceği belirtildi.

2- AMB sıkılaşmaya devam etti

Avrupa Merkez Bankası (AMB) sıkılaştırma sürecine yeni faiz artışı kararıyla devam etti. 25 baz puanlık artış geçen yılın Temmuz ayından bu yana verilen 9. artış kararı oldu. Kararın ardından basın toplantısı düzenleyen AMB Başkanı Christine Lagarde, Eylül ve sonrası için alınacak kararlara ilişkin olarak açık fikirli olduklarını ifade etti.

3- TCMB’nin enflasyon tahmininde keskin artış

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) yeni başkanı Hafize Gaye Erkan ilk enflasyon raporu sunumunda bankanın yıl sonu enflasyon tahminlerinde keskin bir yukarı yönlü revizyona gittiğini açıkladı.

Erkan, bir önceki Enflasyon Raporu’nda yüzde 22,3 olarak öngörülen 2023 yıl sonu TÜFE tahmininin yüzde 58’e yükseltildiğini açıkladı. Erkan, para politikası ve miktarsal sıkılaşma önlemlerinin enflasyon ana trendine olumlu etkisinin 2024 ikinci çeyrekte görülmeye başlanacağını söyledi.

4- IMF 2023 Türkiye büyüme tahminini yükseltti

IMF yayımladığı Dünya Ekonomik Görünüm raporunda Türkiye’nin 2023 yılı büyüme tahminini 0,3 puan artırarak yüzde 3’e yükseltirken 2024 büyüme tahmini yüzde 2,8’e düşürdü.

5- Mevduat faizlerinde 1 ayda 12 puanlık gerileme

Ortalama mevduat faizlerinde düşüş ivmesi geçen hafta da devam etti. 1-3 ay vadeli ortalama TL mevduat faizi yüzde 30,4 seviyesine geriledi.

6- Koç Holding’ten Yapı Kredi’de hisse satışı

Koç Holding’den KAP’a yapılan açıklamaya göre Yapı Kredi Bankası’nın çıkarılmış sermayesinin yüzde 6,81’ine tekabül eden toplam 575 milyon nominal değerli payın hızlandırılmış talep toplama yöntemiyle, Borsa dışında kurumsal yatırımcılara satışı pay başına 11,75 TL bedel üzerinden toplam 6,76 milyar TL karşılığında gerçekleşti.

7- Merkez Bankası’nda başkan yardımcıları değişti

Resmi Gazete’de yayımlanan kararla, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nda üç başkan yardımcısının görevine son verildi. Görevden alınan isimlerin yerine Başkan Yardımcılığı görevlerine Cevdet Akçay, Fatih Karahan ve Hatice Karahan atandı.

29 Temmuz 2023 Cumartesi

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Türkiye’nin risk primindeki düşüşe atıfta bulunarak “Rasyonel politikalar meyvelerini vermeye devam ediyor” ifadesini kullandı.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada Türkiye’nin risk primindeki düşüşe dair “Rasyonel politikalar meyvelerini vermeye devam ediyor. Mayıs ayında 700 baz puana yükselen CDS’ler bugün 400 baz puanın altını gördü” ifadelerini kullandı.

Seçimlerde ikinci tur öncesinde 700 baz puana kadar yükselen Türkiye’nin risk priminde son dönemde düşüş yaşanırken bugün de 400 baz puanın altı test edildi.

Böylelikle risk primi 2021 Kasım ayından bu yana ilk kez 400 baz puanın altına indi.

(Kaynak: BloombergHT.com )