07 Eylül 2023 Perşembe

Eski ve yeni Fed yetkililerinden ileriye dönük para politikalarına ilişkin açıklamalar geldi.

Boston Fed Başkanı Susan Collins politika yapıcılar olarak ekonomik verileri değerlendirmeleri ve karar verirken sabırlı davranmaları gerektiğini vurgularken, eski St. Louis Fed Başkanı James Bullard üyelerin bu yıl için ilave bir faiz artışını daha bu ay sonunda yayımlanacak beklentilerine yansıtmaları gerektiğini söyledi.

Collins, “Politika döngümüzün bu aşaması, patikamızı korurken sabır ve bütünsel veri değerlendirmesi gerektiriyor. Politika faiz oranlarında zirveye yakın veya hatta zirvede olsak da, gelen verilere bağlı olarak daha fazla sıkılaştırma yapılması gerekebilir” ifadelerini kullandı.

Bullard da “risk yönetimi açısından” ilave bir faiz artışının “dot plot” olarak bilinen tahminler arasında tutulmasının “akıllıca” olacağı değerlendirmesini yaptı.

Öte yandan Chicago Fed’in iki ekonomisti tarafından hazırlanan ve kurumun internet sitesinde yayımlanan çalışmada Fed’in son 18 aydaki yüzde 5,25’lik faiz artırımının, enflasyonu ABD merkez bankasının yüzde 2 hedefine düşürmek ve resesyondan kaçınmak için yeterli olabileceği öngörüldü.

Stefania D’Amico ve Thomas King tarafından hazırlanan çalışmada, “Modelin öngörüsüne göre halihazırda yapılmış olan politika sıkılaştırması, enflasyonun 2024 ortasında Fed hedefine yaklaşması ve resesyonun önlenmesi için yeterli” denildi.

(Kaynak: BloombergHT.com )

07 Eylül 2023 Perşembe

Almanya’da sanayi üretimi Temmuz ayında sermaye ve tüketim mallarının öncülüğünde bir önceki aya göre yüzde 0,8 düştü.

Almanya’da sanayi üretimi Temmuz ayında yeniden düşerek Avrupa’nın en büyük ekonomisindeki durgunluğa dikkat çeken yeni bir gösterge oldu.

Wiesbaden’deki istatistik ofisine göre sanayi üretimi, sermaye ve tüketim mallarının öncülüğünde bir önceki aya göre yüzde 0,8 düştü. Ülkedeki sanayi üretimi yıllık olarak ise 2,1 oranından geriledi.

Bloomberg’in ekonomistler ile gerçekleştirdiği anketteki medyan tahmin aylık olarak yüzde 0,4 oranında düşüşü öngörüyordu.

Öte yandan üretim endeksi Aralık ayından bu yana en düşük seviyesini gördü. Çarşamba günü Kiel Enstitüsü’ndeki analistler, Haziran ayına kadar geçen üç ayda durgunlukla birlikte kış resesyonundan zar zor çıkan üretimin bu çeyrekte yeniden düşeceğini öngördü.

Almanya’nın üretimindeki düşüş, Temmuz verilerinin fabrika siparişlerinin salgının zirve yaptığı 2020’den bu yana en sert düşüşünü göstermesinden bir gün sonra geldi.

Alman fabrikaları, Çin’den gelen zayıf talep, işgücü yetersizliği, yüksek faiz oranları ve geçen yılki enerji krizinin devam eden etkileri nedeniyle uzun süreli negatif etkilerle boğuşmak zorunda kalıyor.

(Kaynak: BloombergHT.com )

07 Eylül 2023 Perşembe

ABD’de güçlü hizmet verileri sonrası Fed’den faiz artışı beklentileri artarken, JPMorgan Asset Management tüketim harcamaları konusunda uyardı. Bazı Fed üyeleri ilave bir faiz artışının gerekli olabileceğini belirtti.

Bloomberg Dolar Endeksi Çarşamba günü ABD’de açıklanan güçlü hizmet verilerinin Fed faiz artışı beklentilerini desteklemesi sonrası 6 ayın zirvesine çıkarken, Japon yeni 10 ayın en düşük seviyesini test etti, Çin yuanı da kayıplarını aralıksız 5. güne taşıdı.

Çin Merkez Bankası yuanı beklentilerden güçlü bir seviyede sabitledi. Avustralya, Çin ve Güney Kore’de hisse senedi endeksleri genel olarak konut sektörü hisseleri öncülüğünde düşüş kaydetti.

Japon Nikkei 225 de sabahki kazançlarını geri vererek düşüşe geçti. Çarşamba günü kayıpla kapanan Wall Street endeksleri bu sabah vadeli işlemlerde zayıf görünümü sürdürüyor. ABD verileri ile ABD tahvil getirilerinde yaşanan yükseliş de bu sabah hız kesti. Çarşamba günü 6 baz puan yükselen ABD 2 yıllık tahvil getirisi bu sabah yüzde 5’e indi.

Çin’de ihracat daralması hız kesti

Çin’de ihracatta yaşanan düşüş ağustos ayında hız keserken, dünyanın en büyük ikinci ekonomisinde en kötünün geride kalmış olabileceği yönündeki umutları destekledi.

Temmuz ayında yüzde 14,5 azalan dolar cinsinden ihracat, Ağustos ayında yüzde 8,8 ile yüzde 9’luk düşüş beklentisinin altında bir oranda geriledi. Aynı dönemde ithalat yüzde 7,3 düştü.

Bloomberg anketinde ithalatta yüzde 9 oranında düşüş öngörülmüştü. Dış ticaret dengesi ise 68,4 milyar dolar ile beklentinin altında kaldı.

Australia & New Zealand Banking Group Ltd Çin Başekonomisti Raymond Yeung, “Çin ticaret verilerinin iyileşmesi, büyüme istikrarının erken bir işareti” değerlendirmesinde bulundu. Diğer veriler de küresel talebin de toparlanmaya başladığını gösterdi ve önümüzdeki aylarda Çin’in ticareti için biraz umut sağladı. Dünya ticareti için kritik şekilde Güney Kore’den yapılan ihracat da ağustos ayında önceki aya göre daha ılımlı bir hızda düştü.

06 Eylül 2023 Çarşamba

Küresel tahvil piyasaları Fed faiz kararı öncesi finansman sağlamak üzere ihraç süreçlerini başlattı.

Küresel tahvil piyasaları Fed faiz kararı öncesi yoğun özel sektör ihraçlarına sahne oldu. Salı günü en az 40 şirket yüksek notlu tahvil piyasasından finansman sağlamak üzere ihraç süreçlerini başlattı.

Bu ihraçların yaklaşık yarısı ABD’de gerçekleştirilirken ABD ihraçlarının büyüklüğü 36 milyar doları aştı. Euro Bölgesi’nde ihraç büyüklüğü ise 20,1 milyar doları buldu.

CreditSights Stratejisti Winnie Cisar, ABD tahvil getirilerini yukarı taşıyabilecek herhangi bir ekonomik veri öncesi şirketlerin önden yüklemeli tahvil ihraçlarına giriştiğini söyledi.

İhraçlara danışmanlık yapan bankacılar arasında yapılan bir ankete göre bu ay ABD’de 120 milyar dolar büyüklüğünde tahvil ihraç edilmesi bekleniyor. Beklenti, kritik ABD enflasyon verisi ve Fed faiz kararı öncesi bu ihraçların önümüzdeki birkaç güne tamamlanması yönünde.

(Kaynak: BloombergHT.com )

06 Eylül 2023 Çarşamba

Altın, piyasalarda Fed’in faizleri uzun süre yüksek tutacağını fiyatlamasının ardından yaşadığı sert düşüş sonrası yatay seyretti.

Altın, ABD’de faizlerin daha uzun süre yüksek kalacağı yönündeki fiyatlamaların dolar ve tahvil getirilerini artırması sonrası bir aydan fazla bir sürenin en sert düşüşünü yaşamasının ardından yatay seyretti.

Spot altın ons başına 1.925 dolardan işlem görüyor. Ons altın ve bankalararası Dolar/TL kuru üzerinden hesaplanan gram altın ise 1.660 TL seviyelerinden alıcı buluyor.

Çeyrek altın 2.725 lira, Cumhuriyet altını da 11.005 liradan satılıyor.

Uzmanlar borçlanma maliyetlerinin, Fed’in Eylül toplantısında sıkılaştırma döngüsünü durdurup durdurmamasına bakılmaksızın, gelecek yılın ilk çeyreğinde yüksek kalmaya devam edeceğini değerlendiriyor.

Yüksek faizler ve tahvil getirileri faiz getirisi olmayan altın ile genellikle negatif korelasyona sahip.

(Kaynak: BloombergHT.com )

05 Eylül 2023 Salı

Brent petrol, Suudi Arabistan’ın 1 milyon varil ve Rusya’nın 300 bin varillik üretim kesintisini yıl sonuna kadar uzatacağını açıklamalarıyla 90 doların üstüne yükseldi.

Brent petrol fiyatları, önemli OPEC+ üreticilerinin arz kesintilerini uzatma kararının ardından 90 dolara ulaşarak Kasım ayından bu yana en yüksek seviyeye yükseldi.

ABD ham petrolü de değer kazanarak 87 dolar seviyesinden işlem görüyor.

Yükseliş Suudi Arabistan’ın, kırılgan küresel pazarı desteklemeye çalışırken tek taraflı üretim kesintisini üç ay daha uzatmasıyla geldi.

Böylece Suudi Arabistan’ın Aralık 2024’e kadar günlük 500 bin varil azaltma kararına ek olarak aldığı 1 milyon varillik kesintiyle toplam miktar 1,5 milyon varile yükseldi.

Bu hamle, üretimi son birkaç yılın en düşük seviyesi olan günde yaklaşık 9 milyon varil seviyesinde tutacak.

Kesintiyle petrol piyasalarındaki istikrarın korunmasının hedeflendiği ve kesinti miktarının aylık olarak revize edileceği kaydedildi.

Öte yandan Rusya da, Riyad’la uyumlu olarak petrol ihracatını yıl sonuna kadar günde 300 bin varil azaltacağını açıkladı.

  • RUSYA’DAN PETROL PİYASASINI GEREN AÇIKLAMA

Ham petrol, Suudi Arabistan ve Rusya’nın daha önce açıkladığı arz kesintilerinin piyasadaki etkisiyle Haziran sonundan bu yana yaklaşık dörtte bir oranında yükselmişti.

OPEC+ grubu geçen yıl Ekim’de günlük 2 milyon varil üretim kesintisi yapacağını duyurmuş, Mayıs itibarıyla da günlük yaklaşık 1,6 milyon varil ilave kesinti yapma kararı almıştı.

Dünyanın en önemli emtialarından birinde yaşanan toparlanmanın, enflasyonist baskılara destek olarak, fiyat artışlarını dizginlemede yeterli çabayı gösterip göstermediği tartışılan politika yapıcıların görevini karmaşıklaştırabileceği değerlendiriliyor.

(Kaynak: BloombergHT.com )

05 Eylül 2023 Salı

Fed Yönetim Kurulu Üyesi Christopher Waller, Eylül’de faiz artırımına ara verilmesini destekleyen mesajlar verdi.

Fed Yönetim Kurulu Üyesi Waller, enflasyondaki yavaşlamaya dikkat çekerek faiz artışlarına ‘temkinli’ biçimde devam edilmesi gerektiğini söyledi.

CNBC’ye konuşan Waller “Yakın zamanda adım atılmasını gerektiren bir şey yok. Verileri bekleyip görmemiz gerekir” diyerek Eylül toplantısında faiz artışı olmayabileceği mesajını verdi.

Fed yetkilileri faiz kararını 19-20 Eylül’deki toplantıda açıklayacak. Piyasalarda faiz artışı olmayacağı beklentisi hakim.

Fed son olarak Temmuz toplantısında politika faizini yüzde 5,25-5,5 aralığına yükseltmişti. Waller faiz artışından yana oy kullanmıştı.

ABD’de ekonomik veriler karışık sinyaller veriyor. İstihdam talebi kademeli biçimde yavaşlarken talep hala güçlü kalıyor ve bu durum büyümeyi de canlı tutuyor.

Bu sene yeni bir faiz artışını destekleyip desteklemeyeceği sorusuna Waller “Verilere bağlı olarak bakacağız” yanıtını verdi.

Fed/Mester: Faizler biraz daha yükselebilir

Öte yandan Cleveland Fed Başkanı Loretta Mester Alman Börsen-Zeitung’a yaptığı bir açıklamada Fed’in daha fazla faiz artırması gerekebileceğini belirterek “Ancak Eylül ayı toplantısına daha çok var ve o zamana dek daha fazla veri göreceğiz” şeklinde konuştu.

Mester’in bu yıl FOMC’de oy hakkı bulunmuyor.

(Kaynak: BloombergHT.com )

05 Eylül 2023 Salı

Reele efektif döviz kuru Ağustos ayında 52,50 seviyesine yükseldi.

Yılın zirve seviyesine çıkan enflasyonunun ardından reel efektif döviz kurunda da yukarı yönlü bir hareket görüldü.

TCMB’nin açıkladığı verilere göre TL’nin reel değeri açısından bir gösterge olan TÜFE bazlı reel efektif Döviz kuru Ağustos’ta 52,50 olarak kaydedildi. Temmuz’da bu değer 48,70 seviyesindeydi.

Aralık 2021’de reel efektif Döviz kuru 47,61 ile rekor düşük seviyeyi kaydetmişti.

Ağustos’ta Yİ-ÜFE bazında reel efektif döviz kuru endeksi de 4,19 puan artışla 81,50’den 85,69’a yükseldi.

Türkiye’nin dış ticaretinde önemli paya sahip ülkelerin para birimlerinden oluşan sepete göre, ikili ticaret akımları kullanılarak ağırlıklandırılan Türk lirasının ortalama değeri ile nominal efektif döviz kuru hesaplanıyor. Nominal efektif döviz kurundan da nispi fiyat etkileri arındırılarak reel efektif döviz kuruna (REK) ulaşılıyor.

REK, TÜFE, ÜFE ve birim işgücü maliyetlerden biriyle arındırılarak üç farklı alt endeks oluşturuyor. TCMB enflasyon hedefi kapsamında TÜFE bazlı REK’i esas alıyor.

(Kaynak: BloombergHT.com )

05 Eylül 2023 Salı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Ağustos enflasyonuna ilişkin değerlendirmesinde vergi ve yönetilen fiyatlardaki ayarlamaların devam eden etkisiyle birlikte enerji grubundaki artışa vurgu yaptı.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası yılın en yüksek seviyesini gören Ağustos enflasyonuyla ilgili değerlendirmesini yayımladı.

TCMB’nin değerlendirmesinde Ağustos enflasyonunda vergi ve yönetilen fiyatlardaki ayarlamaların Temmuz ayından sarkan etkilerinin yanı sıra Türk lirasındaki değer kaybı ve ücret artışlarının gecikmeli etkileri ile küresel enerji fiyatlarındaki yükseliş sonucunda ana grupların tamamında yıllık enflasyonun yükseldiği ifade edildi.

TCMB değerlendirmesinde aylık bazda en yüksek artışın yüzde 14,23 ile enerji grubunda olduğuna dikkat çekilirken bu gelişmede önceki aydan sarkan vergi etkisinin yanı sıra dış fiyat baskılarının belirleyici olduğu vurgulandı.

Akaryakıt fiyat artışlarının ulaştırma hizmetleri fiyatlarına hızlı şekilde yansıdığını ifade eden TCMB grup aylık enflasyonunda yüzde 27,62 ile 2003 bazlı TÜFE kapsamında hesaplanan en yüksek artışın kaydedildiğini de söyledi.

“Kirada yüksek artışlar gözlendi”

Gıda, asgari ücret ve kur gelişmelerine duyarlılığı yüksek hizmet kalemlerinin yanı sıra kirada
yüksek artışlar gözlendiğini belirten TCMB temel mal grubu fiyatlarında özellikle Türk lirasındaki değer kaybının gecikmeli etkileriyle yükselişin sürdüğünü ifade etti.

Taze meyve ve sebze fiyatlarında ise TCMB olumsuz görünümün Ağustos ayında da devam ettiğini belirtirken işlenmiş gıda alt grubunda fiyat artışlarının da genele yayılarak güçlendiğini vurguladı.

Değerlendirmede üretici fiyatları ve çekirdek göstergelerle ilgili olarak da şu ifadeler kullanıldı. Üretici fiyatlarındaki artış eğilimi enerji grubunda daha belirgin olmak üzere sürmüş, son üç aylık dönemde tüketici fiyatları üzerinde üretici kaynaklı yukarı yönlü baskılar belirginleşti. Bu görünüm altında, mevsimsellikten arındırılmış verilerle aylık artış oranları B ve C göstergelerinde güçlü seyrini korumuş ve göstergelerin yıllık enflasyonları yükselmeye devam etti.

Enflasyon yılın zirvesini gördü

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre enflasyon Ağustos’ta aylık yüzde 9,09, yıllık yüzde 58,94 olarak tahminleri aşmıştı. Tüketici enflasyonunda harcama gruplarının geneline yayılan fiyat artışları görülmüştü.

(Kaynak: BloombergHT.com )

05 Eylül 2023 Salı

Morgan Stanley ekonomistleri güçlü ikinci çeyrek büyüme ve Ağustos enflasyon verileri ile devam eden yüksek dış ticaret açığı verileri sonrası faiz tahminlerine yönelik yukarı yönlü riskler oluştuğunu belirtti. Ekonomistler yıl sonu TÜFE tahminini de yükseltti.

Morgan Stanley ekonomistleri Hande Küçük ve Alina Slyusarchuk yayımladıkları notta “İki ay üst üste çok güçlü gelen TÜFE verileriyle karşı karşıya kalan yeni PPK enflasyon beklentilerinde daha fazla bozulmanın önüne geçmek ve kredibilitesini daha da artırmak için yukarı yönlü sürprizlere devam etmeyi tercih edebilir. Böylece TCMB’nin yüzde 30 politika faizine bizim öngördüğümüzden daha erken ulaşabileceğini görebiliriz” dedi.

Ekonomistler yıl sonu TÜFE tahminini yüzde 62’den yüzde 66’ya revize etti. Daha öncesinde enflasyonun tepe noktasını ise Mayıs 2024’te yüzde 68 olarak öngören ekonomistler bu tahminini yüzde 72’ye yükseltti.

Açıklamada “Manşet enflasyonu tahminimize göre yüzde 42’ye indirebilecek sıkılaştırma adımları ve 2024’ün ikinci yarısından itibaren olumlu baz etkisi devreye girene kadar özellikle hizmet fiyatlarındaki yapışkanlık, kurda potansiyel düzeltmeler ve yönetilen-yönlendirilen fiyatlar enflasyonda yukarı yönlü baskı yaratacak” ifadesi yer aldı.

(Kaynak: BloombergHT.com )