10 Temmuz 2023 Pazartesi
Fed’in güvercin isimlerinden biri olarak bilinen San Francisco Fed Başkanı Mary Daly’nin de dahil olduğu üç yetkili enflasyonla mücadele için faiz artışlarının gerekliliğine vurgu yaptı.
Fed’in 2023 yılında daha sıkı bir patikada kalacağı yönündeki fiyatlamalar devam ederken, Fed yetkililerinden bu yönde mesajlar gelmeye de devam ediyor.
Üç Fed yetkilisi, enflasyonu merkez bankasının hedefine geri getirmek için bu yıl faiz oranlarını daha da yükseltmeleri gerekeceğini söyledi.
Fed’in Denetimden Sorumlu Başkan Yardımcısı Michael Barr Pazartesi günü Bipartisan Politika Merkezi toplantısında yaptığı konuşmada, “Geçtiğimiz yıl para politikasında, yapmamız gereken işlerde çok ilerleme kaydettik. Yakın olduğumuzu söyleyebilirim, ancak hala yapacak biraz işimiz var” dedi.
Fed’in güvercin isimlerinden biri olarak bilinen ve Bloomberg’in Fed yetkilileri arasındaki etki analizinde öne çıkan isimlerden biri olan San Francisco Fed Başkanı Mary Daly de, 2023 için birkaç faiz artışından yana olduğunu ifade etti.
Daly, Fed’in enflasyonu hedefine döndürmek için muhtemelen birkaç kez daha faiz artırması gerekeceğini söyledi.
Washington’daki Brookings Enstitüsü’nde yaptığı konuşmada Daly, “Enflasyonu sürdürülebilir yüzde 2’lik bir patikaya geri getirmek için bu yıl içinde birkaç kez daha faiz artırımına ihtiyacımız olacak” dedi.
Daly, bu yıl şaşırtıcı derecede güçlü gelen ekonomik verilere bağlı olarak görünümünü değiştirmeye açık olduğunu vurguladı.
Daly, enflasyonu düşürmek için çok az şey yapmanın risklerinin hâlâ çok fazla şey yapmanın risklerinden daha ağır bastığını, ancak bu ikisi arasındaki farkın daraldığını söyledi. San Francisco Fed Başkanı, ekonominin yavaşladığına dair işaretler görmeye başladığını ve arz ile talebin daha iyi bir dengeye geldiğini sözlerine ekledi.
Daly, enflasyonun birinci problem olduğunu ifade etti.
Mester da enflasyonla mücadeleye vurgu yaptı
San Diego’daki California Üniversitesi tarafından düzenlenen bir etkinlikte konuşan Cleveland Fed Başkanı Loretta Mester de kendi görüşünün de Fed yetkililerinin iki faiz artışı için medyan tahminiyle “uyumlu” olduğunu söyledi.
Mester, “Enflasyonun sürdürülebilir ve zamanında yüzde 2’ye geri dönmesini sağlamak için, benim görüşüme göre, faizin mevcut seviyesinden biraz daha yukarı çıkması ve ardından ekonominin nasıl geliştiğine dair daha fazla bilgi topladıkça bir süre daha orada kalması gerekecek” dedi.
10 Temmuz 2023 Pazartesi
New York Fed Amerikalı tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisinin Haziran’da yüzde 3,8 ile Nisan 2021’den bu yana en düşük seviyeye gerilediğini bildirdi.
New York Fed, Haziran ayına ait Tüketici Beklentileri Anketi’nin sonuçlarını yayımladı.
Yaklaşık bin 300 hane halkının katılımıyla gerçekleştirilen anketin sonuçlarına göre, gelecek 12 ayı kapsayan kısa vadeli medyan enflasyon beklentisi, Haziran’da 0,3 puan azalarak yüzde 3,8’e geriledi.
Düşüşünü üçüncü aya taşıyan kısa vadeli enflasyon beklentisi, Nisan 2021’den bu yana en düşük seviyesini kaydetti. Kısa vadeli enflasyon beklentisi, bu dönemde, Haziran 2022’de kaydettiği yüzde 6,8’lik zirveden 3 puan gerilemiş oldu.
Gelecek 3 yıllık süreci kapsayan orta vadeli enflasyon beklentisi ise haziranda değişmeyerek yüzde 3 seviyesinde kalmaya devam etti.
- FED’İN GÜVERCİNİNDEN FAİZ ÇIKIŞI
Aynı dönemde, gelecek 5 yıllık süreci kapsayan uzun vadeli enflasyon beklentisi 0,3 puan artarak yüzde 3 ile Mart 2022’den bu yana kaydedilen en yüksek seviyeye ulaştı.
Hane halkı harcamalardaki artışa ilişkin beklenti haziranda yüzde 5,6’dan yüzde 5,2’ye düştü ve Eylül 2021’den bu yana en düşük seviyeyi kaydetti. Hane halkı gelirindeki artışa ilişkin beklenti de haziranda 0,1 puan azalarak yüzde 3,2 oldu.
Bu dönemde konut fiyat artışına ilişkin beklentiler yüzde 2,6’dan yüzde 2,9’a çıkarak Temmuz 2022’den bu yanan en yüksek seviyeye ulaştı. Fiyat artışlarına ilişkin beklentiler, benzin ve gıda maliyetlerinde azalırken, üniversite eğitimi, sağlık ve kira maliyetlerinde arttı.
10 Temmuz 2023 Pazartesi
Bankalar kredilerde frene basarken kredi artış hızında özellikle son 1 ayda hızlı gerileme dikkat çekiyor. Son dönemde ticari ve tüketici kredilerinde faizler artarken TL mevduat faizi gerileyerek son 1 ayın en düşük seviyesine indi.
Bankalarda kredi hızında gerileme Mayıs ayından bu yana hız kazanmış durumda. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) verilerine göre, tüm bankaların ortalamasında 13 haftalık yıllıklandırılmış kur etkisinden arındırılmış ticari kredi büyümesi Nisan ayındaki yüzde 45,1’den yüzde 14,3’e geriledi. Benzer bir seyir tüketici kredileri büyümesinde de görüldü. Mayıs ayında yüzde 100,6’ya yükselen yıllıklandırılmış tüketici kredi büyüme hızı 27 Haziran haftası verilerine göre yüzde 38,5’e geriledi.
Seçimlerin ardından ticari kredi hızında yavaşlama, faizde artış görülüyor
Kredi hacminde büyüme tüm kredi türlerinde hız keserken ticari kredi büyümesi de Mayıs başındaki yüzde 46,6’lık son dönem zirvesinden Haziran sonu itibarıyla yüzde 14,3’e kadar geriledi.
TCMB’nin geçen yılın Ağustos ayından itibaren uygulamaya koyduğu makroihtiyati tedbirler ve politika faizi indirimleri sonrasında kredi faiz oranlarında gerileme görülürken seçim haftasında yüzde 15,00 olan ortalama ticari kredi faizi de Haziran sonunda yüzde 17,64’e yükseldi.
TCMB verilerine göre, bankalarda kurumsal kredi kartı ve KMH hariç ortalama ticari kredi faizi 2022 Temmuz ayı sonundaki yüzde 31,3 seviyesinden 10 Şubat 2023 haftasında yüzde 13,24’e kadar gerilemişti.
Ticari kredi faizlerindeki artışa paralel seyir ihtiyaç kredilerinde de gözlenirken 3 Mart 2023 haftasında yüzde 23,47’ye kadar gerileyen KMH hariç ihtiyaç kredisi faizinin son hafta yüzde 44,00’e kadar yükseldiği dikkat çekti.
TL mevduat faizi son 20 yılın en yüksek seviyesinden geriledi.
TL mevduat faizleri ise kredi faizlerinin tersine son hafta gerileme eğiliminde
Özellikle bu yılın başından itibaren TCMB’den gelen yeni regülasyonlarla bankaların toplam mevduatları içerisinde TL mevduatların payının artırılması istenmiş ve bu durum TL mevduat yarışını hızlandırmıştı.
Geçtiğimiz yılın Ağustos sonunda yüzde 18,30 seviyesinde olan 3 aya kadar vadeli ortalama TL mevduat faizi yükselerek yıl başında yüzde 24,03’e; 23 Haziran haftasında da yüzde 41,98 seviyesine çıktı. Bu oran, 6 Haziran 2003 tarihinden bu yana en yüksek seviye oldu. Ancak TCMB’nin geçtiğimiz haftaki verilerinde mevduat faizinde son 20 yılın rekor seviyesinden gerileme olurken ortalama faizin yüzde 38,5’e gevşediği görüldü.