13 Ekim 2023 Cuma

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Fas’ta kur korumalı mevduattan çıkmak istediklerini belirtti. Şimşek, mevcut politikanın para politikasının ima ettiğinden daha sıkı olduğunu ifade etti.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Dünya Bankası ve IMF’nin yıllık toplantıları için bulunduğu Fas’ın Marakeş kentinde politika patikası ve ekonomideki gelişmelere ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Marakeş’te Atlantic Council söyleşisinde konuşan Şimşek para politikasında düzeltme sürecinde olunduğunu söyledi.

Şimşek, beklenen enflasyona göre bakıldığında Türkiye’nin reel faiz sunduğunu, bu durumun da TL’yi çekici kıldığını ifade etti. Politikanın politika faizinin ima ettiğinden daha sıkı olduğu mesajını veren Şimşek, bu patikada kalacaklarına emin olduğunu vurguladı.

Kurala dayalı politikaya geri dönmek istediklerini söyleyen Şimşek, Türkiye’de ciddi bir mali konsolidasyona ulaşıldığının altını çizdi.

İç talebi daha ılımlı hale getirmeyi hedeflediklerini belirten Şimşek, kur korumalı mevduat enstrümanından çıkmak istediklerini de ekledi.

Gümrük Birliği ile ilgili yorumlarda bulunan Şimşek, Gümrük Birliği’nin günümüz koşullarını karşılamadığı mesajını verdi. Şimşek, Gümrük Birliği’ni hizmet ve tarımla güncellemek istediklerini söyledi.

Şimşek kamuoyunun yeni programa ilişkin tepkisinin sorulması üzerine “Vatandaşlarımızın bu programın orta vadeli bir çaba olduğunu anlamaları için yoğun bir şekilde çalışıyoruz. Çabuk bir çözüm yok. Süreç zorlu geçecek. Tabii ki hiçbir vatandaş ya da şirket vergi artışını sevmez ama bunu gelecekte daha ağır önlemler almamak için yapıyoruz” dedi.

“BAE ile tahvil anlaşmasına yakınız”

Şimşek, Marakeş’te Bloomberg’e yaptığı açıklamada Birleşik Arap Emirlikleri’nin 8,5 milyar dolar tutarındaki Türk tahvili satın alma taahhüdünde son aşamaya yaklaşıldığını söyledi.

Şimşek konuyla ilgili olarak şunları söyledi: Ön protokol alışverişinde bulunuyoruz ve bu kaynağa erişim konusunda BAE’li mevkiidaşlarımızla müzakerelerin son aşamasına yaklaştık. Anlaşma için bu yıl sonunun gerçekçi bir tarih olduğunu düşünüyorum.

(Kaynak: BloombergHT.com )

13 Ekim 2023 Cuma

İngiltere Merkez Bankası (BoE) Başkanı Andrew Bailey, enflasyonu düşürmede ilerleme kaydedildiğini ancak hala yapılacak iş olduğunu belirterek, “Para politikası şu an sıkı ve böyle olmak zorunda. Sıkı para politikası kararları devam edecek.” dedi.

Dünya Bankası Grubu ve Uluslararası Para Fonu (IMF) Yıllık Toplantıları kapsamında düzenlenen Uluslararası Finans Enstitüsü’nün Yıllık Üyelik Toplantıları’nda konuşan İngiltere Merkez Bankası (BoE) Başkanı Andrew Bailey, enflasyonu düşürmede ilerleme kaydedildiğini ancak hala yapılacak iş olduğunu ifade etti.

Bailey, Eylül’deki para politikası toplantısında aldıkları faizi sabit tutma kararının zor bir karar olduğunu söyledi.

Para politikasının şu anda sıkı olduğunu dile getiren Bailey, “Böyle olmak zorunda. Sıkı para politikası kararları devam edecek. (İngiliz ekonomisinde büyüme için) Görünüm oldukça düşük. Bir resesyon öngörmüyoruz ama İngiltere’nin potansiyel büyümesi azaldı. Devam edecek şoklara hazırlıklı olmalıyız.” diye konuştu.

BoE, üst üste 14 kez politika faizinde artışa giderek faiz oranlarını yüzde 5,25 ile son 15 yılın en yüksek seviyesine çıkarmıştı. Eylüldeki para politikası toplantısında ise politika faizi sabit tutulmuştu.

Bankanın bir sonraki para politikası toplantısı 2 Kasım’da gerçekleştirilecek.

İngiltere’de son açıklanan verilere göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ağustosta yıllık bazda yüzde 6,7 artış göstermişti. BoE, enflasyonu yüzde 2’ye düşürmeyi hedefliyor.

(Kaynak: BloombergHT.com )

13 Ekim 2023 Cuma

İsrail Birleşmiş Milletler’den (BM) Kuzey Gazze’deki personeli çekmesini isteyerek kara operasyonunun yakın olduğu sinyalini verdi. Sahada tansiyonun yükseldiği görülürken, Bloomberg ekonomistleri üç farklı savaş senaryosu çalıştı. Bloomberg Economics’e göre İran ve İsrail’in doğrudan çatıştığı en kötü senaryoda petrol fiyatları 150 doları bulabilir.

İsrail-Hamas savaşının Ortadoğu’da farklı cephelere yayılmaması için çabalar sürerken kötü senaryoda küresel ekonominin resesyona girmesi neredeyse kaçınılmaz gözüküyor.

Bloomberg Economics üç farklı savaş senaryosunun petrol, küresel büyüme, enflasyon ve piyasa volatilitesine etkisini inceledi.

Piyasa aktörleri en kötü senaryo olarak İran ve İsrail’in direkt çatışmaya girmesini görüyor. Bloomberg Economics’e göre bu senaryo petrol fiyatlarını varil başına 150 dolara yükseltebilir ve küresel ekonomiden yüzde 1,7 küçülmeyle 1 trilyon dolar silinebilir.

Çatışmaların Lübnan ve Suriye’ye sıçramasını içeren vekalet savaşı senaryosunda ekonomistlerin beklentisi petrolde 8 dolar, VIX endeksinde ise 8 puanlık yükseliş yönünde. Bloomberg Economics bu senaryoda küresel büyümenin 0,3 yüzde puan düşmesini, enflasyonun ise 0,2 yüzde puan artmasını bekliyor.

Gazze’ye kara operasyonu, sınırlı bölgesel çatışma ve İran’ın petrol üretiminin düşmesi senaryosunda ekonomistler petrolün varil başına 4 dolar yükselmesini, küresel büyümenin 0,1 yüzde puan düşmesini ve enflasyonun 0,1 puan artmasını bekliyor.

  • KRİZ KAHİNİNDEN KÜRESEL PİYASALARA ‘ORTA DOĞU RİSKİ’ UYARISI

İsrail’den kara operasyonu sinyali

Hamas’ın saldırılarının ardından Gazze’ye ağır hava saldırıları düzenleyen İsrail kara harekatına hazırlık sinyalleri veriyor.

İsrail ordusu Birleşmiş Milletler’den personelinin Kuzey Gazze’yi boşaltmalarını istedi. Birleşmiş Milletler yaptığı açıklamada İsrail’in işaret ettiği bölgede 1,1 milyondan fazla Filistinlinin yaşadığını belirterek “Birleşmiş Milletler yıkıcı insani sonuçları olmadan böyle bir harekatın gerçekleştirilmesinin imkansız olduğunu değerlendiriliyor” dedi.

Halihazırda İsrail ordusu yaklaşık 300 bin personelini Gazze dışında konumlandırmış bulunuyor. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da İsrail’in sivil kayıplarından kaçınması için adım atması gerektiğini belirtti. İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ile ortak basın toplantısında konuşan Blinken “İsrail’in kendini savunma hakkı ve görevi var. Bunu İsrail’in nasıl yaptığı ise önem teşkil ediyor. Biz demokratik yönetimler olarak kendimizi teröristlerden farklı standartlarımızla ayırıyoruz. Bu yüzden sivil kayıpların önlenmesi için her türlü tedbirin alınması çok önemli” diye konuştu.

Netanyahu ise “Hamas IŞİD’dir. Nasıl IŞİD ezildiyse Hamas da ezilecek” dedi.

Öte yandan Hamas saldırılarında İran etkisi soruşturulurken ABD Katar’la birlikte, esir takası anlaşması kapsamında İran’ın erişimine açılan 6 milyar dolarlık petrol gelirini yeniden dondurma kararı aldı. Söz konusu gelirler anlaşma sonrası Katar üzerinden İran’a sağlanıyordu.

(Kaynak: BloombergHT.com )

13 Ekim 2023 Cuma

Çin’in ihracat ve ithalatında daralma Ağustos ayının ardından Eylül ayında da devam etti.

Cuma günü açıklanan gümrük verilerine göre Çin, Eylül ayında ihracatta bir yıl öncesine göre beklenenden daha küçük bir düşüş kaydederken, ithalatta ise kayıp yaşandı.

ABD doları cinsinden Eylül ayında ihracat, Ağustos ayındaki yüzde 8,8’lik düşüşün ardından geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6,2 azaldı. Ekonomistler ise ihracatta yüzde 7,6’lık düşüş bekliyordu.

İthalat da Eylül ayında ABD doları bazında bir yıl öncesine göre yüzde 6,2 düştü. Ekonomistlerin beklentisi ithalatta yüzde 6,3’lük gerileme yönündeydi.

Çin’in ihracatı bu yıl Mayıs ayından itibaren her ay yıllık bazda düştü. İthalata ilişkin yıllık bazda son olumlu baskı geçen yılın Eylül ayında yaşandı.

Çin’in ticareti, Çin mallarına yönelik küresel talebin zayıf olması ve iç talebin azalması nedeniyle bu yıl geriledi.

(Kaynak: BloombergHT.com )

13 Ekim 2023 Cuma

Fed Başkanı Jerome Powell, Fed faiz kararı öncesinden 19 Ekim’de New York Ekonomi Kulübü’nde son konuşmasını yapacak.

Fed Başkanı Jerome Powell, FOMC’nin 31 Ekim’de başlayacak 2 günlük toplantısı öncesindeki son konuşmasını 19 Ekim’de New York Ekonomi Kulübü’nde yapacak.

Fed’in haftalık etkinlik programına göre Powell, New York Ekonomi Kulübü’nde öğle etkinliğinde konuşma yapacak ve bir moderatörün sorularını yanıtlayacak.

Fed yetkililer, FOMC toplantıları başlamadan önceki ikinci Cumartesi gününden itibaren başlayarak toplantı bitimine kadar ekonomi veya politika görünümü hakkında kamuoyu önünde yorum yapamıyorlar.

(Kaynak: BloombergHT.com )

12 Ekim 2023 Perşembe

Fed tutanaklarına göre yetkililer geçen ayki faiz toplantısında para politikasının bir süre daha kısıtlayıcı kalması gerektiğini vurgularken, risklerin ise daha dengeli hale geldiğini belirttiler. Tutanaklarla birlikte farklı mecralarda konuşan Fed yetkililerinden güvercin açıklamalar geldi.

Küresel Borsalar Fed yetkililerinden gelen güvercin açıklamalar ve Fed tutanaklarının etkisi ile yükselirken, bugün gözler ABD’de açıklanacak tüketici enflasyonu verilerinde olacak.

Bloomberg anketine göre TSİ 15:30’da açıklanacak verilerin eylül ayı için TÜFE’de aylık yüzde 0,3, yıllık yüzde 3,6 artışa işaret etmesi bekleniyor. Öncesinde Wall Street endeksleri yükselişle kapandı. S&P 500 yüzde 0,43, Nasdaq 100 yüzde 0,72 yükseldi. Yeni işlem gününde ABD vadeli endeksleri artıda.

Asya borsalarının geneli de yükseliş kaydediyor. ABD 10 yıllık tahvil getirisi günü 15 baz puan düşüşle yüzde 4,65 seviyesinden tamamladı.

Bloomberg Dolar Endeksi Fed’e ilişkin beklentilerle hafta başından bu yana yaşadığı sınırlı kayıpları sürdürüyor.

  • FED SIKILAŞTIRICI POLİTİKAYI BİR SÜRE DAHA KORUYACAK

Fed yetkililerinden güvercin açıklamalar

ABD Merkez Bankası yetkililerinden gelen açıklamalar daha fazla faiz artışına ihtiyaç duyulmayabileceğine işaret etti.

Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic enflasyondaki düşüş durmaya başlamadığı sürece ABD merkez bankasının faiz oranlarını artırmaya devam etmesi gerekmediğini söyledi. “Bugün faiz oranları konusunda daha fazla bir şey yapmamıza gerek olduğunu düşünmüyorum” diyen Bostic, “Enflasyon durursa veya diğer yöne giderse, bu daha fazlasını yapmamız gerektiğinin açık bir işareti olacaktır” ifadelerini kullandı.

Fed Guvernörü Christopher Waller da finansal piyasalar sıkılaşırken, ABD merkez bankasının faiz oranlarıyla ilgili daha fazla adım atmadan önce ne olacağını izleyip görebileceğini söyledi. Waller, “Ekonominin reel tarafı iyi gidiyor gibi görünüyor. Nominal taraf istediğimiz yöne gidiyor. Yani bir nevi izleyip oranlarda neler olduğunu görebileceğimiz bir pozisyondayız” dedi.

Boston Fed Başkanı Susan Collins, gelen ekonomik verileri değerlendirmek için daha fazla zamana sahip olduklarını çünkü “muhtemelen bu sıkılaştırma döngüsünün zirvesine yakın ve muhtemelen zirvesinde” olduklarını söyledi. Bu arada opsiyon piyasasındaki trader’lar, Fed yetkililerinin yılın geri kalanında beklemede kalması durumunda kazanç sağlayacakları pozisyonları artırmaya başladı.

(Kaynak: BloombergHT.com )

12 Ekim 2023 Perşembe

Citi, Orta Doğu’da yaşanan gerilimin hisse senedi piyasaları üzerindeki etkisinin enerji fiyatları üzerinde olacağını söylüyor.

İsrail-Hamas’ın petrol arzıyla ilgili endişelerini artırmasıyla Citi, çatışmanın hisse senedi piyasaları üzerindeki etkisinin ana itici gücünün muhtemelen enerji fiyatları olacağını söylüyor.

Küresel hisse senedi stratejisti David Groman Salı günkü notunda “Tarihsel olarak hisse senedi piyasaları, başlangıçtaki dalgalanmaya rağmen jeopolitik çatışmaların başlamasından 12 dakika sonra genellikle daha yüksektir. Bununla birlikte, jeopolitik riskler enerji krizlerini başlattığında hisse senetleri önemli bir düşüş gördü” dedi.

Groman, savaşın başlamasından önce bile küresel hisse senedi piyasalarına anlamlı bir “jeoekonomik riskin” uygulandığını ekledi.

(Kaynak: BloombergHT.com )

11 Ekim 2023 Çarşamba

San Francisco Fed Başkanı Mary Daly tahvil getiri artışının faiz artışıyla eşdeğer olabileceğini belirtirken Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari bu etkinin belirsiz olduğunu söyledi.

Fed politika faizi görünümüne tahvil getirisi etkisinin Fed üyeleri tarafından daha sık dile getirilmesi piyasalardaki risk iştahını yükseltiyor.

Wall Street endeksleri salı gününü yükselişle kapattı. ABD endekslerinin vadelileri artıda.

Asya Pasifik endekslerinde ise Fed ile birlikte Çin’in teşvik boyutunu artırma planları alımların hızlanmasına yol açıyor. Tahvil getirilerinde düşüş sürüyor. Salı günü bir ara 18 baz puan düşen ABD 10 yıllık tahvil getirisi bu sabah yüzde 4,63’e kadar geriledi. Beş işlem gününü düşüşle kapatan Bloomberg Dolar Endeksi 1.265 puan seviyesinde yatay seyrediyor.

Fed’de tahvil getirilerinde görüş ayrılığı

Fed’de yükselen tahvil getirilerinin finansal koşullara etkisi tartışma konusu olmaya devam ediyor. San Francisco Fed Başkanı Mary Daly son dönemde yükselen tahvil getirilerinin finansal koşulların sıkılaştığı anlamına geldiğini belirtti.

Daly “Eğer (finansal koşullar) sıkıysa belki de Fed’in daha fazlasını yapmasına gerek yok. Tahvil getirilerinin yükselişi bir başka faiz artışıyla eşdeğer olabilir” değerlendirmesini yaptı.

Daly ne gevşek ne de kısıtlayıcı politikayı işaret eden nötr faizin yüzde 2,5-yüzde 3 civarında olduğunu, yeni nötr faizin yüzde 5 olamayacağını dile getirdi.

Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari ise Daly ile tahvil getirilerin etkisi konusunda aynı görüşte değil. Kashkari tahvil getirilerinin Fed’in faiz görünümüne etkisinin belirsiz olduğunu belirtti.

“Enflasyonu düşürmede, görevimizin bir kısmını daha yüksek uzun vadeli tahvil getirilerinin yapması mümkün” ifadelerini kullanan Kashkari “Ancak bu uzun vadeli getiriler bizim yapacaklarımız hakkında değişen beklentileri yansıtıyor ise o zaman bu getirileri korumak için beklentileri karşılamamız gerekebilir” diye konuştu.

Bu hafta konuşma yapan üç Fed üyesi artan tahvil getirilerinin faiz artış ihtiyacını azalttığını dile getirmişti. Böylece Kashkari bu konuda karşıt görüş ortaya koyan ilk Fed üyesi oldu.

(Kaynak: BloombergHT.com )

11 Ekim 2023 Çarşamba

Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari, uzun vadeli Hazine tahvillerinin getirilerindeki son artışın, Fed’in normalde artırması gerekecek kadar artırmasına gerek olmadığı anlamına gelmesinin mümkün olduğunu, ancak bunu kesin olarak bilmenin zor olduğunu söyledi.

Minneapolis Fed Bankası Başkanı Neel Kashkari, uzun vadeli Hazine getirilerindeki artışın daha fazla faiz artırımı ihtiyacını azaltacağına henüz ikna olmadığını ve bunun borçlanma maliyetlerindeki son artışı neyin tetiklediğine bağlı olduğunu söyledi.

Kashkari, Salı günü Minot Devlet Üniversitesi’nin yaptığı konuşmada, “Daha yüksek uzun vadeli getirilerin enflasyonu geri çekme açısından işimize yaraması kesinlikle mümkün. Fakat eğer bu yüksek uzun vadeli getiriler, ne yapacağımıza dair beklentileri değiştiği için daha yüksekse, o zaman bu getirileri korumak için aslında onların beklentilerini takip etmemiz gerekebilir” diye ekledi.

Üç Fed yetkilisi son günlerde Hazine getirilerindeki artışın daha fazla faiz artırımı ihtiyacını azaltabileceğini söyledi. Vadeli işlem piyasalarındaki fiyatlara göre, yatırımcılar 31 Ekim ve 1 Kasım’da politika yapıcıların tekrar bir araya gelmesi durumunda çeyrek puanlık bir artış daha olasılığının yüzde 20’den az olduğunu düşünüyor.

Ekonomi için yumuşak iniş ihtimalinin de sorulduğu Kashkari, bunun “olumlu” göründüğünü söyledi.

(Kaynak: BloombergHT.com )

11 Ekim 2023 Çarşamba

Hükümetin çağrısının ardından market zincirleri art arda indirim kampanyaları açıkladı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Ticaret Bakanı Ömer Bolat’ın enflasyonla mücadele kapsamında gıda perakendecilerine yaptığı indirim kampanyası çağrıları sonrasında market zincirleri art arda indirime gittiklerini duyurmaya başladı.

Aralarında Migros, BİM, Şok Marketler ve A101’in bulunduğu zincirler çeşitli ürünlerde yüzde 50’ye varan indirimler yapılacağını açıkladı.

Ticaret Bakanı Ömer Bolat geçtiğimiz günlerde gıda perakendecilerine indirim çağrısı yapmış ve “Cumhuriyetimizin 100. yılında büyük bir indirim kampanyasını bütün marketlerden bekliyoruz” demişti.

Erdoğan da Pazartesi günkü kabine toplantısının ardından yaptığı açıklamada Bolat’ın çağrısını tekrarlayarak, “Zincir marketlerimiz başta olmak üzere tüm esnafımızı, işletmelerimizi yapacakları indirimlerle enflasyonla ve hayat pahalılığıyla mücadelemize destek vermeye davet ediyorum” İfadelerini kullanmıştı.

Ekim ayı içerisinde 500 üründe yüzde 50’ye varan indirimler yapacağını duyuran BİM, “Ekim ayı boyunca yapacağımız indirimlerle ülkemizin enflasyona karşı mücadelesini desteklerken, müşterilerimizin temel ürünlere erişimini de kolaylaştıracağız. Ürün maliyetlerinde artış olmadıkça ürün fiyatlarında artış yapmama ilkemizi, kurulduğumuz ilk günkü kararlılığımızla sürdüreceğiz” açıklamasını yaptı.

Migros da, tüketicilerin alım gücünü artırmak ve enflasyonla mücadele için 12 Ekim’dan başlayarak Kasım sonuna kadar 15 bini aşkın üründe yüzde 20-yüzde 50 indirimler sunacağını açıkladı.

A101 de yaptığı açıklamada, yıl boyu her gün en az bin üründe yüzde 50’ye varan indirim yaptıklarını belirterek, kampanyalarına ek olarak tüm ürün kategorilerinde düzenli indirim yapacaklarını duyurdu. rak enflasyonla mücadelede tüketici kurumların yanında olacağını duyurdu.

Şok Marketler de Ekim ayı boyunca her hafta en az 250 üründe olmak üzere toplam bin üründe yüzde 50’ye varan indirimler yapacağını duyurmuştu.

(Kaynak: BloombergHT.com )