27 Temmuz 2023 Perşembe

Ekonomistler, TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan’ın ilk enflasyon raporu sunumunun ardından TCMB’nin enflasyon tahmini hakkında değerlendirmelerde bulundu.

TCMB’nin yeni Başkanı Hafize Gaye Erkan enflasyon raporunun sunumu için ilk kez kameraların karşısına geçti.

Sunumda açıklanan verilere göre, TCMB 2023 yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 22,3’ten yüzde 58’e çıkardı. 2024 yıl sonu enflasyon tahmini ise yüzde 8,8’den yüzde 33’e yükseltildi. 2025 yıl sonu enflasyon tahmini de yüzde 15 oldu.

Ekonomistler, TCMB’nin açıkladığı tahminlere ilişkin şu yorumları yaptı:

Koç Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selva Demiralp, Enflasyon Raporu Toplantısı’nda TCMB’nin yılsonu enflasyon tahmininin yüzde 22’den yüzde 58’e çıkarılmasının “gerçekçi ve inandırıcı bir adım” olduğunu belirtti. “Kredibilite açısından pozitif” olduğunu kaydeden Demiralp “Bizim yılsonu tahminimiz yüzde 72” açıklamasını yaptı.

Şengül: Uzun süredir görmediğimiz kadar gerçekçi tahminler

Bilgi Üniversitesi CEFIS Araştırma Direktörü Özlem Derici Şengül, enflasyon tahminine ilişkin yaptığı değerlendirmede, “TCMB’nin bu yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 58, gelecek yıl yüzde 33. Resmi rakamlar bazında uzun süredir görmediğimiz kadar gerçekçi tahminler.” dedi.

TOBB ETÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fatih Özatay, konu hakkında yaptığı yorumda, “Enflasyon Raporu toplantısında, TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan teknik yönü güçlü bir sunum yaptı. Arkasındaki analiz güzel.” dedi. Değerlendirmesinde, TCMB’nin yıl sonu enflasyon tahminin yüzde 58 olduğunu belirten Özatay, “Ben daha yüksek beklesem de makul” ifadelerini kullandı. Özatay değerlendirmesine şu sorularla devam etti:

“Makul olmayan: Neden politika faizi yüzde 17,5? Neden iş kredi sıkılaştırması gibi yan yollara bırakılıyor? Neden mevduat faizi düşük olsun isteniliyor?”

Sözer: Enflasyon tahminlerini revize ederek bir yere varamayız

Virtus Global Yönetici Ortağı İnanç Sözer, değerlendirmesinde şu ifadeleri kullandı:
“Biz yüzde 5’lik bir enflasyon hedefini konuşuyoruz. Aşağı yukarı her ay yüzde 5 geliyor. Enflasyon tahminlerinde kabaca 3-4 senedir görmediğimiz kadar samimi bir revizyon var. Ancak revizyonlara rağmen, önümüzdeki 3 sene boyunca tek haneli enflasyonu görmeyecek olmamıza rağmen resmi enflasyon hedefimizi yüzde 5’te tutabiliyor olmak, ‘Ya Merkez Bankası Kanunu’nun bunu nasıl bağlayıcı ve şeffaflık açısından kıymetli olduğunu bilmiyor olmak demek, ya da ben sizden sadece zaman istiyorum, bunları zaman içinde düzelteceğim’ demek anlamına geliyor.

Ne yazık ki Merkez Bankası’nın da ekonomi yönetiminin de fark etmesi gereken birinci husus; Türkiye’nin son 2 yıllık döngü içerisinde, TÜİK’in olağanüstü metodolojik yaklaşımına rağmen yüzde 86’lara yükselen bir enflasyonla mücadele ediyor olması. Türkiye’nin bugün birinci sorunu yüksek enflasyondur. Sayın Başkan da bunu çok güzel şekilde ifade etti. Ancak enflasyon tahminlerini revize ederek bir yere varamayız. Samimi bir hedefi revizyon yapmak zorundayız. ‘2023’te ben gerçekten yüzde 5’i yakalayamam, o sebepten dolayı benden yüzde 5’lik enflasyon hedefini beklemeyin’ itirafını yapabilmesi lâzım.

Türkiye ne yazık ki, para politikasında Sayın Başkanın ifade ettiği gibi 2 tane kısır tartışmaya giriyor. Birincisi siyasi tartışmalar. Bunun memleketimize bir faydası yok. Bunu bırakalım siyasetçiler yapsın. Ancak istikrar analistleri açısından siyaseti değil, bizim daha çok makroekonomik istikrarın nasıl tesis edebileceğini konuşmamız lâzım. Bunu yapabilmek için de ne yazık ki o kadar zamanımız yok. Zaman istemek TL’deki kayıplara göz yummak demek gibi oluyor. O yüzden bence bu konuda bir gözden geçirmeye ihtiyaç var. Öte yandan bugün genel anlamda Başkanın performansını olumlu karşılamak lâzım. Yüksek enflasyonla mücadele etmeye çalışırken manevraları çok zor. Bir yün yumağını çözmeye çalışıyor. O yüzden de kademeli olması vurgusunu çok yapıyor. Ancak hem iletişim mekanizmasını hem de toplumdaki hesap verilebilirlik ilkesi konusunda daha çok adım atması gerekiyor.”

(Kaynak: BloombergHT.com )

27 Temmuz 2023 Perşembe

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın yeni başkanı Hafize Gaye Erkan kamuoyu önünde ilk enflasyon raporu sunumunu gerçekleştiriyor.

Seçim sonrası kurda yaşanan artış ve bunun yanında vergilerde ve maaşlarda yapılan ayarlamaların ardından yurt içi piyasalarda dikkatler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) enflasyon raporuna çevrildi.

TCMB’nin yeni başkanı Hafize Gaye Erkan enflasyon raporunun sunumu için ilk kez kameraların karşısına geçti.

Erkan’ın sunumunda öne çıkan ifadeler şunlar oldu:

TCMB’de temel amacımız fiyat istikrarıdır. Enflasyonu kalıcı olarak düşürmek için parasal sıkılaştırma sürecine başladık. Parasal sıkılaştırmayı kademeli olarak güçlendireceğiz. Seçici kredi ve miktarsal sıkılaştırmaya devam edeceğiz.

Öngördüğümüz dezenflasyon öncesi geçiş sürecindeyiz. Dezenflasyon zeminini dikkatle oluşturuyoruz. Enflasyon kısa vadede bir yükseliş gösterebilir.

Enflasyonda ana eğilim iyileşmesini 2024 yılı ikinci çeyreğinde hissedeceğiz. Sıkılaştırma etkisinin bir kısmı 2023 sonunda hissedilecektir.

Dezenflasyon süreci dönemine girildiğinde, göreli fiyatlarda geçici düzeltmeler yerini kur istikrarı, iyileşen cari denge, mali disiplin, sermaye akımlarında kalıcı güçlenme ve artan rezervlere bırakacaktır.

Dezenflasyon sürecinde enflasyonun ana eğilimi ve beklentiler tutarlı bir şekilde iyileşmeye başlayacaktır.

2025 yılı sonrasını ise istikrar döneminin başlangıcı olarak görüyoruz. Bu dönemde enflasyondaki gerileme hızlanırken, öngörülebilirlik artacaktır.

Kalıcı olarak gerileyen enflasyona, yatırımlar ve nitelikli büyüme eşlik edecektir.

Enflasyondaki gerilemede döviz kurundaki istikrar ve gerileyen küresel emtia fiyatları etkili olmuştur. Geniş kapsamlı gösterge seti Haziran ayında enflasyonun ana eğiliminde güçlenmeye işaret etmiştir.

Göstergeler tüketimde ivmelenmeye işaret etmiştir. Toplam arz ise daha ılımlı seyretmektedir.

Toplam talep koşulları enflasyonist düzeyde seyretmektedir. Talebin arzdan daha hızlı gelişmesi enflasyon üzerinde risk oluşturmaktadır. Çıktı açığının kapanması dezenflasyonun önemli bir süreci olacak.

Seçici kredi adımlarımızın iç talebi dengeleyeceğini öngörüyoruz.

Yılın ikinci yarısında cari işlemler dengesinde belirgin bir iyileşmeyi öngörmekteyiz.

Ücret artışlarının çoğu önümüzdeki birkaç ayda fiyatların çoğuna yansıyacaktır.

Hizmet enflasyonu mal enflasyonuna göre katılık arz etmektedir. Yayılım endeksi hizmet endeksi için tarihsel ortalamayı aşmaktadır.

Parasal sıkılaştırma süreci döviz kurundaki istikrarı destekleyecektir. Dezenflasyon enflasyon beklentilerinin çıpalanmasıyla hızlanacaktır.

Fiyat istikrarı makro istikrarın olmazsa olmazıdır.

Enflasyon beklentileri de katılık göstermekte ve bir süredir yükselmektedir. Tüm araçlar enflasyon hedefe düşene kadar kullanılacaktır.

Sıkılaştırma adımları sonrası mevduat faizleri 12 puan gerileyerek yüzde 30 seviyelerine geldi.

Makro ihtiyati çerçevedeki sadeleşme politika faizinin etkinliğini artırmıştır.

Seçici kredi adımlarımızla kredi genişlemesinin enflasyon üzerindeki etkilerini kontrol etmekteyiz. Parasal sıkılaştırma sürecinde kademeli faiz artışlarını miktarsal sıkılaşma ve seçici kredi adımlarıyla daha bütünsel hale getiriyoruz.

Mevduat faizleri enflasyon beklentileri ile uyumlu seviyelere geldi. Mevduat faizlerinin dolarizasyonu artırmayacak bir seviyede olmasını önemsiyoruz. Bu yüzden miktarsal sıkılaştırma kararı verdik. Zorunlu karşılık adımıyla sistemden 450-500 milyar TL çekilecektir.

Rezervler Haziran’dan beri güçlü bir artış göstermektedir. Rezervlerimiz 113 milyar doların üzerine yükselmiştir.

Risk primimizde de olumlu bir seyir izlenmiştir. Risk priminin düşüşle Haziran’dan bu yana 1,5 milyar dolarlık portföy girişi gerçekleşmiştir.

Kur oynaklığı da gerilemektedir.

Piyasada kur ve vergi artışları sonrasında enflasyon beklentileri yükselmişti

Mayıs’ta yapılan seçimlerin hemen ardından kur tarafında hızlı bir yükseliş izlenmişti. Dolar/TL kuru bu dönemde yüzde 34’e varan artış kaydetti. Kurda artış yaşanırken, TCMB’den piyasa beklentilerinin altında kalan iki faiz artışı gelmişti. TCMB Haziran ve Temmuz aylarında toplamda 9 puanlık artışla politika faizini yüzde 17,50 seviyesine çıkarmıştı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) son verilerine göre Haziran’da enflasyon yüzde 38,21 olarak kaydedilmişti.

A

Kurda ve vergilerde yaşanan artışların etkisiyle Türkiye’de enflasyona ilişkin beklentiler de yukarı yönlü revize edilmişti. TCMB tarafından gerçekleştirilen Temmuz ayı piyasa katılımcıları anketine göre 12 ay sonrası için yüzde 33,21 olmuştu. Bir önceki anket dönemindeki beklenti yüzde 30,65 olarak belirlenmişti.

Yıl sonuna ilişkin beklenti ise yüzde 38,55’ten yüzde 43,82’ye yükselmişti.

(Kaynak: BloombergHT.com )

26 Temmuz 2023 Çarşamba

IMF Dünya Ekonomik Görünüm raporunda Türkiye’nin 2023 büyüme tahminini yükseltirken 2024 tahminini düşürdü. Kurum, 2023 yılı için küresel büyüme tahminini de azalan riskler nedeniyle yükseltti.

IMF yayımladığı Dünya Ekonomik Görünüm raporunda Türkiye’nin 2023 yılı büyüme tahminini 0,3 puan artırarak yüzde 3’e yükseltirken 2024 büyüme tahmini yüzde 2,8’e düşürdü.

IMF son aylarda ABD’de borç limiti anlaşmasının çözülmesi, İsviçre ile ABD’de bankacılık sektöründe yaşanan krizlerin kontrol altına alınması gibi risklerin azaldığını belirterek 2023 yılı için küresel büyüme tahminini yüzde 2,8’den yüzde 3’e yükseltti. 2024 tahminini değiştirmeyerek yüzde 3’te tuttu.

Raporda bu son gelişmelerin finans sektöründe karmaşa yaşanma riskini azalttığı vurgulandı.

IMF 2023 küresel enflasyon tahminini de yüzde 7’den yüzde 6,8’e düşürdü.

Küresel büyüme tahminlerinin Nisan ayına kıyasla yükselse de tarihsel standartlarda düşük olduğu belirtildi. Küresel büyümeye yönelik risklerin aşağı yönlü olduğu, enflasyonun hala yüksek seyrettiği ve Ukrayna’daki savaşın şiddetlenmesi, şiddetli hava olayları gibi yeni şoklar oluşması halinde enflasyonun daha da yükselebileceği uyarısı yapıldı.

Gayrimenkul sektöründe krizle mücadele eden Çin ekonomisinde toparlanmanın yavaşlayabileceği, bunun da küresel anlamda negatif etkileri olabileceği ifade edildi.

ABD 2023 büyüme tahmini yükseltildi

Raporda, ABD ekonomisinin, bu yıl yüzde 1,8 ve 2024’te yüzde 1 büyümesinin beklendiği bildirildi.

IMF’nin Nisan ayındaki tahminlerinde, ABD ekonomisinin bu yıl yüzde 1,6 ve 2024’te yüzde 1,1 büyüyeceği öngörülmüştü.

Geçen yıl yüzde 3,5 olduğu tahmin edilen Euro Bölgesi ekonomisinin büyüme hızının da bu yıl yüzde 0,9’a gerilemesinin beklendiği aktarılan raporda, bölge ekonomisinin 2024’te yüzde 1,5 büyümesinin tahmin edildiği kaydedildi.

IMF’nin Nisan ayındaki tahminlerinde, Euro Bölgesi ekonomisinin bu yıl yüzde 0,8 ve gelecek yıl yüzde 1,4 büyüyeceği öngörülmüştü.

Raporda, daha önce bu yıl yüzde 0,1 küçülmesi öngörülen Almanya ekonomisinin, 2023’te yüzde 0,3 küçülmesinin beklendiği belirtilirken, Fransa ekonomisi ile ilgili büyüme tahmini bu yıl için yüzde 0,7’den yüzde 0,8’e yükseltildi.

Çin’in bu yıla ilişkin ekonomik büyüme beklentisi yüzde 5,2 ve 2024 yılı büyüme tahmini yüzde 4,5 olarak kaldı.

Raporda “Çoğu ekonomide öncelik, finansal istikrarı sağlayarak enflasyonu sürdürülebilir bçimde düşürmek olacak. Bu nedenle Merkez Bankaları fiyat istikrarını onarma hedefine odaklanmayı sürdürmeli.” ifadeleri yer aldı.

(Kaynak: BloombergHT.com )

25 Temmuz 2023 Salı

TCMB tarafından finansal kaynakların verimli kullanımının desteklenmesi amacıyla, taşıt kredilerinde yüzde 3 olan büyüme sınırının yüzde 2 olarak belirlenmesine karar verildi. Ayrıca, kredi kartı nakit kullanımlarına ve kredili mevduat hesaplarına uygulanan aylık azami faiz oranı yüzde 2,89’a yükseltildi.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) seçici kredi ve miktarsal sıkılaştırma adımları kapsamında yeni düzenlemeleri, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Buna göre, ihracat ve yatırım kredileri ile deprem bölgesine yönelik krediler, Merkez Bankası’nın kredileri sınırlandırıcı tüm tedbirlerinin dışında tutuldu.

Sıkılaşma sürecini destekleyen adımları tamamlayıcı olarak, kredi büyümesine göre menkul kıymet tesisi kapsamında yüzde 3 olan TL ticari krediler için aylık büyüme sınırının yüzde 2,5 olarak belirlenmesine karar verildi.

İhracat, yatırım, tarım ve esnaf kredileri, bu sınırlandırmanın dışında tutuldu.

Piyasa mekanizmasının işlevselliğini artırmak için faiz oranına göre menkul kıymet tesisi uygulaması sadeleştirildi. Buna göre, ihracat ve yatırım kredileri hariç TL ticari kredilerde birinci kademe kaldırılarak faiz sınırı tek kademe olarak uygulanacak.

İhtiyaç kredilerinde değişikliğe gidilmedi

Finansal kaynakların verimli kullanımının desteklenmesi amacıyla taşıt kredilerinde yüzde 3 olan büyüme sınırının yüzde 2 olarak belirlenmesine, ihtiyaç kredilerinde ise değişikliğe gidilmeyerek yüzde 3 sınırının korunmasına karar verildi.

Kredi kartı nakit kullanım faizi yüzde 2,89

Ayrıca, enflasyonun kontrolü ve iç talebin dengelenmesi kapsamında kredi kartı nakit kullanımlarına ve kredili mevduat hesaplarına uygulanan aylık azami faiz oranı yüzde 2,89’a yükseltildi.

Kredi Kartı İşlemlerinde Uygulanacak Azami Faiz Oranları Hakkında Tebliğ de Resmi Gazete’de yayımlandı.

Söz konusu oran, 25 Temmuz’da Merkez Bankası’nın resmi internet sitesinde yayımlanarak 1 Ağustos 2023’ten itibaren geçerli olacak.

Kredi kartlarında uygulanacak gecikme faizi yüzde 2,13 oldu.

Tebliğ ile kredi kartı azami gecikme faiz oranları hesap yöntemi değiştirilerek arttırıldı. Yeni hesaplamada nominal referans oranları artırıldı. Böylece nihai faiz oranları yükseltilmiş oldu.

Öte yandan yeni oranalar KMH hesaplarının faizleri için de geçerli olacak. Tavan 1 Ağustos’ta devreye alınıyor fakat eski bakiyelere uygulanması Ağustos sonunu bulabilir (30 gün önceden sözleşme değişikliğinin bildirilmesi gerektiği için). Yeni nakit çekimler ise yeni tavandan faizlenecek.

İhracatçıya finansmana erişim kolaylaştırıldı

Merkez Bankası, ayrıca, ihracatçıların finansmana erişimini desteklemek ve ihracat desteğini artırmak amacıyla aldığı kararları da duyurdu.

Buna göre, reeskont kredilerinin günlük limiti 1,5 milyar TL’ye yükseltildi.

Reeskont kredilerinde performansa bakılacak

Reeskont kredilerinde KOBİ payının artırılmasına ve kullandırımlarda ihracat artış performansının dikkate alınmasına karar verildi.

Sadeleşme süreci kapsamında reeskont kredilerine erişim şartları kolaylaştırıldı. Reeskont kredisi kullanımında yüzde 30 ilave ihracat bedeli satış koşulu kaldırıldı.

Reeskont kredi vadesi boyunca verilen Döviz almama taahhüdünden, ithalat ödemeleri kapsamındaki döviz alımları istisna tutuldu.

(Kaynak: BloombergHT.com )