05 Eylül 2023 Salı
Morgan Stanley ekonomistleri güçlü ikinci çeyrek büyüme ve Ağustos enflasyon verileri ile devam eden yüksek dış ticaret açığı verileri sonrası faiz tahminlerine yönelik yukarı yönlü riskler oluştuğunu belirtti. Ekonomistler yıl sonu TÜFE tahminini de yükseltti.
Morgan Stanley ekonomistleri Hande Küçük ve Alina Slyusarchuk yayımladıkları notta “İki ay üst üste çok güçlü gelen TÜFE verileriyle karşı karşıya kalan yeni PPK enflasyon beklentilerinde daha fazla bozulmanın önüne geçmek ve kredibilitesini daha da artırmak için yukarı yönlü sürprizlere devam etmeyi tercih edebilir. Böylece TCMB’nin yüzde 30 politika faizine bizim öngördüğümüzden daha erken ulaşabileceğini görebiliriz” dedi.
Ekonomistler yıl sonu TÜFE tahminini yüzde 62’den yüzde 66’ya revize etti. Daha öncesinde enflasyonun tepe noktasını ise Mayıs 2024’te yüzde 68 olarak öngören ekonomistler bu tahminini yüzde 72’ye yükseltti.
Açıklamada “Manşet enflasyonu tahminimize göre yüzde 42’ye indirebilecek sıkılaştırma adımları ve 2024’ün ikinci yarısından itibaren olumlu baz etkisi devreye girene kadar özellikle hizmet fiyatlarındaki yapışkanlık, kurda potansiyel düzeltmeler ve yönetilen-yönlendirilen fiyatlar enflasyonda yukarı yönlü baskı yaratacak” ifadesi yer aldı.
04 Eylül 2023 Pazartesi
Petrol, OPEC+ kesintileriyle Kasım ayından bu yana en yüksek seviyesine ulaştıktan sonra sakinleşiyor
Petrol fiyatları, OPEC+ liderlerinin arz kesintilerinin piyasayı sıkılaştıracağı beklentisiyle Kasım ayından bu yana en yüksek seviyesine ulaştıktan sonra yatay seyrediyor.
ABD ham petrolü, haftanın işlemlerinin başlamasıyla birlikte ilk yükselişin ardından varil başına 85 doların üzerinde değişim göstermedi. ABD ham petrolün de dahil olmak üzere temel göstergeler son günlerde önemli ölçüde genişledi ve gösterge ABD vadeli kontratlarının geçen hafta yüzde7’den fazla artmasının ardından koşulların daha da sıkılaştığını gösterdi.
Rusya, önümüzdeki günlerde açıklanacak azaltımlarla ilgili daha fazla ayrıntıyla birlikte ihracat kısıtlamalarını genişleteceğini duyurdu. OPEC+ ittifakının gidişatını Moskova ile belirleyen Suudi Arabistan’ın, yatırımcılar tarafından gönüllü kısıtlamaları Ekim ayına iterek aynı yolu izlemesi bekleniyor.
Petrol, ilk yarının durgunluğunun ardından bu çeyrekte iyileşti; arz kesintileri, ABD stoklarındaki düşüşle birlikte piyasanın yeniden dengelendiğine dair işaretler gösteriyor. Ham petrole ek destek, Fed’in faiz artırım kampanyasını bitirmeye yakın olabileceği yönündeki spekülasyonların yanı sıra Çin’in büyümeyi destekleme çabalarının ivme kazanmaya başlayabileceğine dair işaretlerden geldi.
Şangay’daki Kaos Araştırma Enstitüsü’nden analist Zhou Mi, “Suudi Arabistan ve müttefikleri üretim kesintisi planlarından vazgeçmezlerse arz gerçekten sıkışık olacak” dedi ve petrol fiyatlarının artık varil başına 90 dolara doğru hareket edeceğini ekledi. Ayrıca Zhou, “talep artık çok iyimser görünüyor” dedi.
01 Eylül 2023 Cuma
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI, Ağustos’ta 49 olarak gerçekleşti ve üst üste ikinci ay 50 eşik değerinin altında kalarak imalat sektöründeki ivme kaybının sürdüğü yönünde sinyal verdi.
Türkiye imalat PMI Ağustos’ta 49 olarak kaydedildi. Böylelikle imalat göstergesinde yılın en düşük seviyesi izlendi.
Endeks Temmuz ayında 49,9 olmuştu.
Endekste 50’nin altındaki değerler daralmaya, üstündeki değerler ise büyümeye işaret ediyor.
Endeks üst üste iki ay eşik değerinin altında kalarak Türk imalat sektöründeki ivme kaybının sürdüğü yönünde sinyal verdi.
Yeni siparişlerde zorluk yaşanıyor
Firmalar Ağustos ayında yeni sipariş almakta zorluk yaşadıklarını ve yeni alınan işlerdeki düşüşün bir önceki anket dönemine göre hızlandığını bildirdiler.
Müşterileri yeni sipariş vermekten caydıran temel faktör, güçlü fiyat baskıları oldu. Girdi maliyetlerindeki artış temmuzdaki 16 aylık zirvenin hafif altında olmasına rağmen hızlı seyrini korudu.
Türk lirasının ABD doları karşısındaki değer kaybı ve ücretlerdeki artışlar girdi maliyetlerinin yükselmesinde belirleyici oldu. Böylece nihai ürün fiyatları enflasyonu da yüksek seviyede kaldı. Anket katılımcılarının yaklaşık yüzde 30’u ay içerisinde satış fiyatlarında artış yaptığını bildirdi.
Yeni siparişlerde gözlenen yavaşlama, ağustosta imalatçıların üretim hacmini üst üste ikinci kez aylık bazda azaltmasına yol açtı.
Söz konusu yavaşlama çok hafif düzeyde gerçekleşmiş olsa da temmuz ayına kıyasla daha belirgin gerçekleşti. Satın alma faaliyetleri gerilerken, yeni sipariş akışında görülen yavaşlama firmaların hem girdi hem de nihai ürün stoklarını azaltmalarına yol açtı.
Görece olumlu bir gelişme ise istihdamın üst üste dördüncü ay artması ve bazı firmaların ek çalışan ihtiyacı olduğunu bildirmeye devam etmesi oldu. Bununla birlikte, istihdamdaki genişleme çok sınırlı düzeyde kaldı ve mevcut artış serisinin en düşük oranında kaydedildi.
Yurt dışı siparişlerde ivme kaybı
İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI Ağustos ayı raporuna göre, takip edilen 10 sektörden dördü üretimde artış kaydetti. En güçlü artış, üst üste üçüncü ay büyüme kaydeden elektrikli ve elektronik ürünleri sektöründe gerçekleşti.
Gıda ürünleri ile makine ve metal ürünler sektörleri yeniden büyüme bölgesine dönerken üretimdeki en sert yavaşlama ise giyim ve deri ürünlerinde ölçüldü. Çoğu sektörün yurt dışından alınan yeni siparişlerinde ivme kaybı yaşandı. Yeni sipariş hacminde de en belirgin düşüş giyim ve deri ürünlerinde kaydedildi.
Kara ve deniz taşıtları başta olmak üzere üç sektörün yeni siparişlerinde ise büyüme gerçekleşti. Temmuz ayına kıyasla sadece iki sektörün (metalik olmayan mineral ürünler ve kara ve deniz taşıtları) enflasyon oranında artış olmasına rağmen girdi maliyetleri genel olarak hızlı bir şekilde artmaya devam etti.
En belirgin artış, enflasyonun 19 aylık zirveye ulaştığı kara ve deniz taşıtlarında gerçekleşti. En ılımlı artış ise ana metaller sektöründe izlendi. Metalik olmayan mineral ürünler, satış fiyatlarında en hızlı artışı kaydederken, bu sektörün enflasyon oranı Nisan 2022’den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Tekstilde ise nihai ürün fiyatlarının artış hızı keskin bir yavaşlama göstermesine rağmen yine de yüksek düzeyde gerçekleşti.
Takip edilen 10 sektörden dördünde istihdam artarken, en yüksek artış istihdamın son üç ayda ilk kez büyümeye geçtiği kara ve deniz taşıtlarında gerçekleşti.
İstihdam hacmindeki en belirgin düşüşler ise giyim ve deri ürünleri ile tekstil sektörlerinde görüldü. Firmalar satın alma faaliyetleri konusunda genel olarak temkinli davranırken, yalnızca elektrikli ve elektronik ürünler ile kara ve deniz taşıtları büyüme sinyali verdi.
Gıda firmaları girdi alımlarını değiştirmezken, geri kalan yedi sektörün tamamında satın alma hacmi düşüş kaydetti.
Tedarikçilerin teslimat süreleri genel olarak uzarken, en belirgin gecikmeler kimyasal, plastik ve kauçuk ürünleri sektöründe gözlendi. Teslimat sürelerindeki en ılımlı artış ise tekstil ürünlerinde gerçekleşti.
