10 Kasım 2022 Perşembe
ABD’de işsizlik maaşına başvuranların sayısı geçen hafta sınırlı artış kaydetti. Önde gelen teknoloji firmaları başta olmak üzere birçok şirketin işgücünü azaltmasına rağmen istihdam piyasası güçlü seyrini korudu.
ABD Çalışma Bakanlığı’nın verilerine göre işsizlik maaşı başvuruları 5 Kasım’da sona eren haftada 7 bin artışla 225 bine yükseldi.
Bu artışa rağmen başvurular, 2019’da pandemi öncesinden beri en düşük seviyelere yakın seyrediyor.
4 haftalık ortalama başvurular 250 düşüşle 218 bin 750 oldu.
Başvurular Fed’in agresif faiz artırımlarına rağmen bu yıl tarihi düşük seviyelerde kalmaya devam etti.
Özellikle teknoloji sektöründeki işten çıkarmalara rağmen başvuruların düşük kaldığı görüldü. Son olarak Meta bu hafta 11 bin kişinin işine son vereceğini duyurmuştu.
Sosyal medya devi Twitter, e-ticaret şirketi Amazon ve araç uygulaması Lyft’ten de benzer kararlar gelmişti.
10 Kasım 2022 Perşembe
Küresel piyasaların odaklandığı ABD enflasyon verileri açıklandı.
ABD’de tüketici fiyatları Ekim’de bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 7,7 arttı.
Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin beklentisi artışın yüzde 7,9 olması yönündeydi. Eylül’de yıllık enflasyon yüzde 8,2 olarak kaydedilmişti.
Ankette aylık artış beklentisi yüzde 0,6 olarak belirlenmişti.
Bloomberg anketine katılan ekonomistler çekirdek göstergelerde sınırlı düşüş bekliyordu. Ankette gıda ve enerji hariç tüketici fiyatlarında aylık yüzde 0,5; yıllık ise yüzde 6,5 artış beklentisi paylaşılmıştı.
Ülkede Eylül ayında gıda ve enerji hariç enflasyon aylık yüzde 0,6; yıllık ise yüzde 6,6 artmıştı.
Bloomberg ekonomistleri Anna Wong ve Andrew Husby verilerin yayımlanmasından önce yaptıkları değerlendirmede TÜFE verisinin hem şahinlere hem de güvercinlere tezlerini destekleme fırsatı verebileceğine dikkat çekmişti.
Wong ve Husby, özellikle mal fiyatlarında genele yayılan bir dezenflasyonun güvercinlerin Fed’in yakın bir gelecekte durması görüşünü destekleyebileceğini, ancak hizmet enflasyonundaki yüksek seyrin de daha yüksek bir nihai faiz isteyen şahinlerin dikkat çekeceği bir nokta olabileceğini belirtti.
Çekirdek TÜFE’de gerçekleşebilecek bir yumuşama sonucu piyasaların ralli yapabileceğine dikkat çeken ekonomistler yine de yıllıklandırılmış aylık enflasyon temposunun Fed’in yüzde 2 hedefinden oldukça yukarıda seyrettiğini vurgulamıştı.
Ekim’de saatlik kazançlarda sınırlı artış dikkat çekmişti
ABD’de istihdam geçen ay tahminlerden güçlü gelerek işgücü piyasasının Fed’in agresif faiz artışlarına rağmen güçlü kaldığını göstermişti. Ortalama saatlik ücretlerin de ivmelenmesi enflasyon görünümü açısından dikkat çekici bir gelişme olarak kaydedilmişti.
Çalışma Bakanlığı’nın verilerine göre tarım dışı istihdam Ekim’de 261 binle tahminlerin oldukça üzerinde gerçekleşti. İşsizlik oranı yüzde 3,7’ye yükseldi.
Bloomberg’in anketine katılan ekonomistlerin medyan tahmini istihdamın 193 bin artması, işsizlik oranının yüzde 3,6 olmasıydı.
Ortalama saatlik kazançlar aylık yüzde 0,4, yıllık yüzde 4,7 arttı. Beklenti aylık yüzde 0,3, yıllık yüzde 4,7 artıştı. Bu yükseliş, ücret artışlarının enflasyona baskı yapmaya devam edeceğine işaret etti.
Açıklanan veri, Fed’in faiz artışlarına ve ekonomik görünümdeki kötüleşmeye rağmen işgücü piyasasının gücünü koruduğuna işaret etti. Bu güçlü seyir, ABD ekonomisinin temel motoru olan tüketici güvenini de destekledi.
Fed’in faiz artışına daha duyarlı olan teknoloji ve gayrimenkul sektörleri sıkı para politikasının etkilerini hissetmeye başladı. Apple bazı birimlerinde işe alımları durdururken Amazon da kurumsal işe alımlara ara verme kararı aldı.
10 Kasım 2022 Perşembe,
Türkiye İstatistik Kurumu Eylül ayına ilişkin işgücü istatistiklerini yayımladı. Buna göre, işsizlik oranı 0,3 puanlık artışla yüzde 10,1’e yükseldi. Genç nüfusta işsizlik oranı da arttı. Böylece Ağustos’ta yüzde 9,8 olarak 4 yıl sonra ilk kez tek haneye inen işsizlik oranı Eylül’de yeniden çift haneye çıktı.
TÜİK verilerine göre 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı Eylül ayında bir önceki aya göre 120 bin kişi artarak 3 milyon 482 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 0,3 puanlık artış ile yüzde 10,1 seviyesinde gerçekleşti. İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 8,8 iken kadınlarda yüzde 12,8 olarak tahmin edildi.
İstihdam edilenlerin sayısı Eylül’de bir önceki aya göre 54 bin kişi azalarak 30 milyon 867 bin kişi, istihdam oranı ise 0,1 puanlık azalış ile yüzde 47,6 oldu. Bu oran erkeklerde yüzde 65,0 iken kadınlarda yüzde 30,6 olarak gerçekleşti.
İşgücü 2022 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre 67 bin kişi artarak 34 milyon 349 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise değişim göstermeyerek yüzde 52,9 olarak gerçekleşti. İşgücüne katılma oranı erkeklerde yüzde 71,3 kadınlarda ise yüzde 35,0 oldu.
Genç nüfusta işsizlik oranı yükseldi
15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki aya göre 1,2 puanlık artışla yüzde 19,6 oldu. Bu yaş grubunda işsizlik oranı; erkeklerde yüzde 16,5, kadınlarda ise yüzde 25,4 olarak tahmin edildi.
Atıl işgücü oranı arttı
Zamana bağlı eksik istihdam, potansiyel işgücü ve işsizlerden oluşan atıl işgücü oranı Eylül ayında bir önceki aya göre 0,4 puan artarak yüzde 20,3 oldu. Zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı yüzde 14,0 iken potansiyel işgücü ve işsizlerin bütünleşik oranı yüzde 16,7 olarak tahmin edildi.
Öte yandan Ağustos ayı işsizlik oranı yüzde 9,6’dan yüzde 9,8’e revize edildi.
