17 Temmuz 2023 Pazartesi
Petrol, Libya’daki bir petrol sahasının yeniden başlaması ve Çin’deki GSYH’nin beklentilerin altında kalmasıyla düşüyor.
Petrol, Libya’daki önemli bir petrol sahasının üretime yeniden başlaması ve Çin’in ekonomik büyümesinin beklentileri karşılamaması nedeniyle ikinci günde düştü.
Brent, Cuma günü yüzde 1,8 kaybettikten sonra varil başına 79 dolara düştü. Konuya yakın bir kaynak, protestocuların bölgeden ayrılmasının ardından Libya’nın en büyük petrol sahalarından biri olan Sharara’da üretimin yeniden başlatıldığını söyledi. Geçen haftaki kesintiden önce günde yaklaşık 250 bin ila 260 bin varil üretiyordu.
Çin ekonomisi ikinci çeyrekte beklenenden daha yavaş büyüdü ve tüketici harcamaları Haziran’da önemli ölçüde azaldı. Yine de, dünyanın en büyük ham petrol ithalatçısındaki görünür petrol talebi geçen ay bir yıl öncesine göre yüzde 14 arttı.
Ham petrol son üç hafta içinde yükseldi, ancak Çin’in cansız ekonomik toparlanması ve Fed’in parasal sıkılaştırma politikası talep üzerinde baskı oluşturması nedeniyle bu yıl düşük kalmaya devam ediyor. ABD merkez bankası yetkililerinin bu ay borçlanma maliyetlerini yeniden artırması bekleniyor ve yılın ilerleyen zamanlarında daha fazla artışa hâlâ açık olduklarının sinyalini verdiler.
OPEC+’nın üyeleri Suudi Arabistan ve Rusya’nın ham petrol ihracatını düşürmesiyle, piyasanın nihayet bu yarıda sıkılaştığına dair bazı işaretler var. Bu bordürler, Libya’daki kesintiler ve Nijerya’da devam eden arz kesintisi ile Brent’in geçen hafta varil başına 80 doları kısa bir süre geçmesine yardımcı oldu.
Petrolün son zamanlardaki yükselişi, Rusya’dan ihraç edilen Ural ham petrolünün fiyatının, Moskova’nın petrol gelirini azaltmak için G7 tarafından belirlenen tavan fiyatı 60 doları aştığı anlamına geliyor.
17 Temmuz 2023 Pazartesi
Hazine ve Maliye Bakanlığı, akaryakıt ürünlerindeki özel tüketim vergisi (ÖTV) artışı ile depremin yol açtığı ilave maliyetlerin bütçe üzerindeki etkisini bir miktar azaltmanın hedeflendiğini, ayrıca, söz konusu düzenlemenin cari açığı kontrol altına almaya da destek vereceğini bildirdi.
Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, akaryakıt ürünlerinde ÖTV artışının sebeplerine değinilerek, “Birincisi, yapılan artış ile depremin yol açtığı ilave maliyetlerin bütçe üzerindeki etkisini bir miktar azaltmak hedeflenmiştir. Düzenleme, bu ürünlerin ithal ürünler olması sebebiyle dolaylı olarak cari açığı kontrol altına almaya da destek verecektir. İkinci olarak, maktu olan bu vergilerde uluslararası petrol fiyatları ve döviz kurundaki artışlara rağmen 2016 yılından itibaren bugüne kadar neredeyse hiç vergi artışı yapılmamıştır. ÖTV tutarları, maktu olması hasebiyle enflasyon karşısında erimiştir.” ifadeleri kullanıldı.
Akaryakıt ürünlerinden alınan ÖTV’nin, 2016 yılında GSYH içindeki payının yüzde 4,58 iken 2022 yılında yüzde 2,80’e, vergi gelirleri içindeki payının ise 2016 yılında yüzde 26,23 iken 2022 yılında yüzde 17,84’e düştüğü vurgulandı.
Söz konusu ürünlerden en çok tüketilen benzin, motorin ve LPG’de, KDV dahil satış fiyatındaki vergilerin oranının yüzde 50’lerin üzerinde iken yeni yapılan artışa rağmen 38,5 seviyesinde kaldığı ifade edildi.
“Artışa rağmen ülkemiz halen benzin ve motorinde Avrupa’da en ucuz 4. ülke”
Maktu ÖTV tutarlarının benzinde ve motorinde 5 lira, LPG’de 4 lira, diğerlerinde de bu ürünlerin ÖTV tutarlarında yapılan artış oranları esas alınarak artırıldığı belirtilen açıklamada, “Artışlar, 2016 yılından itibaren meydana gelen enflasyon artışının çok altındadır. Yapılan artışa rağmen ülkemiz halen benzinde de motorinde de Avrupa’da en ucuz 4. ülke konumundadır. Sınır komşumuz Yunanistan’da benzin 2,057 dolar, motorin 1,861 dolar iken vergi artışları sonrası ülkemizde benzin 1,303 dolar, motorin ise 1,239 dolardır.” bilgisi paylaşıldı.
Bakanlığın açıklamasında diğer ülkelerin dolar cinsinden benzin ve motorin fiyatlarına da yer verildi. Buna göre, benzinin dolar cinsinden fiyatının en yüksek olduğu ilk 3 ülkenin 2,297 dolarla İzlanda, 2,231 dolarla Finlandiya, 2,174 dolarla Hollanda olduğu bildirildi.
16 Temmuz 2023 Pazar
Akaryakıtta ÖTV tutarlarını artıran karar Resmi Gazete’de yayımlandı. Düzenlemeye göre bazı akaryakıt ürünlerinde 5 liralık ÖTV artışı oldu. İstasyonlarda benzinin litresi 34 lirayı aştı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre akaryakıtta ÖTV tutarları arttı. Karar, bugünden itibaren geçerli olacak.
Buna göre 95 oktan kurşunsuz benzinde litre başına 2,5265 lira olan ÖTV miktarı 7,5265 liraya, 98 oktan kurşunsuz benzinde litre başına 2,6485 lira olan ÖTV miktarı 7,8899 liraya çıktı.
Motorinde ise litre başına ÖTV miktarı 2,0559 liradan 7,0559 liraya, LPG’de 1,7780 liradan 5,7780 liraya yükseldi.
Son olarak dün yapılan 1,32 liralık zamla İstanbul Avrupa yakasında benzinin litresi 28,02 liraya yükselmişti.
Resmi Gazete’de yayımlanan ÖTV zammının ardından akaryakıt firmalarının sitelerinde fiyat bölümlerine yapılan güncellemeler sebebiyle gece saatlerinde girilemezken istasyonlarda benzinin litresinin 34 lirayı aştığı görüldü.
Motorinin litresi ise yine istasyonlarda 26,25 liradan 32,60 liraya çıktı.
Son zamların ardından benzin fiyatlarında son 2 ayda yaklaşık yüzde 72’lik artış yaşanmış oldu. Motorinde son 2 ayda yaşanan artış ise yüzde 69’u buldu.
