11 Ağustos 2023 Cuma
Küresel piyasalarda yüksek enflasyon gündemi devam ederken, ABD tarafından gelen Temmuz ayı TÜFE verileri gelecek döneme ilişkin olumlu bir sinyal vermiş gibi gözüküyor. Enflasyon verileri, tüketici fiyatlarının bir yıl öncesine göre yüzde 3,2 arttığını gösterdi. En son rakam geçen yılki yüzde 9,1’lik zirvenin çok altında kalan enflasyon verisi hala Fed’in yüzde 2’lik enflasyon hedefinin üzerinde kalmaya devam ederken enflasyona yönelik nasıl aksiyon alınacağına dair piyasalarda hâlâ belirsiz bir hava var.
Amerika Birleşik Devletleri’nde enflasyon geçen yıldan bu yana ciddi oranda düşerek, ülkeyi iki yıldan uzun süredir saran fiyat baskılarının çoğunu yumuşattı.
Ancak Fed, ekonomistler ve yatırımcılar, fiyat baskılarının nereye yönelebileceğine dair işaretler için çekirdek enflasyon rakamlarına özellikle dikkat ediyor. Aylık çekirdek enflasyon yüzde 0,2’lik sakin bir seviyede kalırken, yıllık çekirdek enflasyon verisi ise yüzde 4,7 ile Ekim 2021’den bu yana en düşük artışı kaydetti. Ancak buna rağmen çekirdek enflasyon, genel enflasyondan hâlâ daha yüksek seviyede. Bu noktada uzmanlara göre şimdi zor kısım geliyor. Piyasa beklentilerine göre bu aşamadan sonra enflasyonu yüzde 2’lik hedef oranına indirmenin çok daha zor ve yavaş olması bekleniyor.
Fed üzerindeki baskı azaldı
Temmuz ayına ilişkin enflasyon verilerini Bloomberg HT’ye değerlendiren Oanda Kıdemli Piyasa Analisti Craig Erlam, açıklanan verilerin umut verici olduğunu söyledi. Hem manşet hem de çekirdek enflasyona ilişkin rakamların 20 Eylül’de açıklanacak olan faiz kararı üzerindeki baskıyı azalttığını belirtti.
Fed’in enflasyonla mücadele kapsamında bu yıl içinde faiz artışı yapmama ihtimalinin de olduğunu belirten Erlam, açıklanan veriler ışığında yumuşak bir iniş ya da hafif bir ekonomik durgunluğun ihtimaller arasında olduğunu söyledi.
Craig Erlam, Fed başkanı Joreme Powell’ın 24-26 Ağustos tarihlerinde yapılacak olan Jackson Hole toplantısında piyasalara uyarıcı mesajlar vereceğini aktardı. Bu toplantıdan bu yıla ilişkin büyük bir politika değişikliklerine dair herhangi bir ipucu beklemediğini paylaştı.
Bir ya da iki faiz artışı gelebilir
Enflasyon verilerine ilişkin görüşlerini paylaşan Cleo Capital Genel Müdürü Sarah Kunst ise ABD’de tüketici fiyatlarının beklentiler dahilinde ilerlediğini belirtti. Konut ve gaz fiyatlarının hâlâ yüksek olsa da birçok sektörde fiyatların beklentilere paralel bir şekilde düştüğünü vurguladı.
Fed’in Eylül ayı toplantısında faiz artışına ara verebilme ihtimalinin olduğunu belirten Kunst, bankanın yıl sonuna kadar büyük olasılıkla bir veya iki küçük artış daha yapabileceğini aktardı. ABD ekonomisinde son zamanlarda öne çıkan sert/yumuşak iniş tartışmalarına ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Cleo Capital Genel Müdürü, inişin çok sert olmayacağı ve ABD ekonomisinin derin bir durgunluktan kaçınabileceği konusunda umutlu olduğunu ifade etti.
ABD Borsalarına ilişkin beklentilerini de açıklayan Sarah Kunst, Fed’in faiz artışlarına son vermeden ABD borsalarında çok fazla yükseliş hareketinin olmayacağını aktardı. Powell’ın Eylül ayındaki FOMC toplantısında dair politika faizinde nasıl adım atacağına dair mesajların Jackson Hole toplantısında vereceğini de sözlerine ekledi.
11 Ağustos 2023 Cuma
ABD’de üretici fiyatları enflasyonu belirli hizmet kategorilerindeki güçlenmenin etkisiyle Temmuz ayında hız kazandı.
ABD’de ılımlı tüketici enflasyonu verilerinin ardından üretici enflasyonunda beklentilerin üzerinde bir tablo ortaya çıktı.
Ülkede üretici fiyatları Temmuz’da bir önceki aya göre yüzde 0,3 arttı. Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin beklentisi artışın yüzde 0,2 olması yönündeydi. Bir önceki ay yüzde 0,1 olarak açıklanan veri ise değişim olmadığı şeklinde revize edildi.
Üretici fiyatları yıllık bazda ise yüzde 0,8 artış gösterdi. Bu veriye ilişkin beklenti yüzde 0,7 olarak belirlenmişti.
Çekirdek göstergeler de beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Aylık bazda gıda ve enerji hariç üretici fiyatları yüzde 0,3 arttı. Beklenti yüzde 0,2 olmuştu. Yıllık çekirdek üretici enflasyonu ise yüzde 2,4 oldu.
Küresel tedarik zincirlerinin normalleşmesi, yurtdışındaki cansız talep ve tüketici harcamalarında mallardan hizmetlere doğru daha geniş bir kayma yaşanması, genel olarak geçen yıl boyunca üretici tarafında enflasyonist baskıların hafifletilmesine yardımcı oldu. Ancak petrol fiyatları yükseldikçe ters rüzgarlar yeniden artıyor.
Portföy yönetimi, ayakta tedavi ve yolcu taşımacılığı gibi kategorilerdeki artışların da etkisiyle hizmet maliyetleri yaklaşık bir yılın en yüksek artışını kaydetti.
ABD’de tüketici fiyatlarında son iki ayda arka arkaya açıklanan artışlar, iki yıldan uzun bir sürenin en düşük seviyesinde gerçekleşirken, Fed’in ekonomiyi resesyona sokmadan enflasyonu dizginlemeyi başarabileceğine dair umutlar artmıştı.
Gıda ve enerji hariç fiyatları kapsayan çekirdek enflasyon aralıksız ikinci ayında yüzde 0,2 oranında artış kaydetmişti. Manşet enflasyon aylık bazda beklentilere paralel açıklanırken, yıllık bazda yüzde 3,2 ile tahminin altında kalmıştı.
11 Ağustos 2023 Cuma
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Haziran ayına ilişkin ödemeler dengesi istatistiklerine göre cari denge Ekim 2021’den bu yana ilk kez aylık fazla verdi.
Türkiye ekonomisinde cari denge Haziran ayında 674 milyon dolar fazla verdi.
Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin beklentisi cari dengenin 300 milyon dolar fazla vermesi yönündeydi.
Cari dengede 2021 yılının Temmuz-Ekim döneminde aylık olarak cari fazla kaydedilmişti. Ekim ayında 4,1 milyar dolarla rekor fazla izlenmişti.
Haziran ayı itibariyle 12 aylık cari açık 56,5 milyar dolar olarak kaydedildi. Mayıs ayında bu rakam 59,7 milyar dolar olmuştu.
Haziran ayında çekirdek denge olarak bilinen altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı ise 5,6 milyar dolar fazla verdi.
Aynı dönemde ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı 3,7 milyar dolar olarak gerçekleşti. Hizmetler dengesi kaynaklı girişler 5,02 milyar dolar olurken bu kalem altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler 4,2 milyar dolar oldu.
Net hata noksanda rekor giriş
TCMB verilerine göre, Haziran’da doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler 135 milyon dolar olarak kaydedildi.
Portföy yatırımları tarafında ise 1,8 milyar dolarlık net giriş görüldü. Alt kalemler itibarıyla incelendiğinde, yurt dışı yerleşiklerin hisse senetlerinde 1,1 milyar dolar, devlet iç borçlanma senetleri piyasalarında 46 milyon dolar net alış yaptığı izlendi.
Haziran ayında resmi rezervler, Mayıs ayındaki 16,6 milyar dolarlık azalışın ardından 11,2 milyar dolar artış kaydetti.
Net hata noksanda ise 3 ayın ardından yeniden fazla görüldü. Net hata noksan Haziran’da 5,5 milyar dolar giriş izlendi.
