Asya-Pasifik piyasaları Çarşamba günü, Wall Street’teki hisse senetlerinin beklenenden daha düşük gelen bir enflasyon baskısıyla ikinci gün kazanç elde etmesinin ardından çoğunlukla yüksek işlem gördü.
Hong Kong’daki Hang Seng endeksi önceki kazançlarını sildikten sonra yüzde 0.29 kaybetti. Anakara Çin’de, yatırımcıların Kovid enfeksiyonlarındaki artış nedeniyle ertelendiği bildirilen önemli bir ekonomik politika toplantısına ilişkin güncellemeleri izlemesiyle Shenzhen Bileşeni ve Şanghay Bileşik de yatay seyretti.
Japonya’da Nikkei 225 yüzde 0,67 yükselirken Topix yüzde 0,46 yükseldi. Güney Koreli Kospi de yüzde 0.79 yükseldi. Avustralya’da S&P/ASX 200 yüzde 0,42 yükseldi.
Yatırımcılar ayrıca iki günlük politika toplantısının sonunda Fed’in bir sonraki faiz oranı kararını bekliyorlar. Yatırımcılar büyük ölçüde önceki dört artıştan hafif bir düşüşle 50 baz puanlık bir artışı fiyatlıyor.
ABD’de tüketici fiyat endeksi (TÜFE) Kasım’da tahminlerin altında gerçekleşti. Bu yavaşlama, enflasyonda en kötüsünün geride kalmış olabileceğine işaret etti.
ABD’de enflasyon enerji maliyetlerindeki gerilemenin artan gıda maliyetlerini dengelemesiyle Kasım’da yavaşladı. Çalışma Bakanlığı’nın verilerine göre tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık yüzde 0,1 ile tahminlerin altındakaldı. Yıllık artış yüzde 7,1 oldu.
Bloomberg’in anketine katılan ekonomistlerin medyan tahmini aylık yüzde 0,3, yıllık yüzde 7,3 artıştı.
Çekirdek enflasyon bu dönemde aylık bazda yüzde 0,2 yıllık bazda yüzde 6 artarak tahminlerin altında gerçekleşti. Beklenti aylık yüzde 0,3, yıllık yüzde 6,1 artıştı. Çekirdek enflasyon böylece aylık bazda bir yıldan uzun sürenin en düşük artışını kaydetti.
Enerji fiyatları yüzde 1,6 düşerken gıda fiyatları yüzde 0,5 yükseldi.
Verilerin tahminlerin altında kalması, enflasyonda en kötüsünün geride kalmış olabileceğine işaret etti. Ekonomistler enflasyondaki yıllık artışın gelecek yıl yavaşlamaya devam etmesini bekliyor.
Fed’in yarın akşamki toplantıda faiz artış hızını yavaşlatması ve 50 baz puanlık artırıma gitmesi bekleniyor. Fed enflasyonu dizginlemek için son 4 toplantıda 75’er baz puanlık faiz artışı yapmıştı.
ABD’de üretici fiyatları ise Kasım ayında tahminleri aşmış, bu durum Fed’in faiz artışlarının 2023’te sürebileceği sinyalini vermişti.
ABD’de Kasım ayı enflasyon verisinin tahminlerin altında kalmasıyla ABD vadeli endeksleri yükselirken dolar 2 günlük yükselişini tersine çevirdi.
Kasım ayı enflasyonunun tahminlerin altında kalmasının Fed’in faiz artış hızını yavaşlatacağı beklentilerini güçlendirmesiyle ABD vadelileri yükseldi.
S&P 500 ve Nasdaq vadeli endeks kontratları yüzde 4’ten fazla yükseldi. Politikaya duyarlı 2 yıllık ABD tahvil faizi 15 baz puandan fazla düştü.
Avrupa’nın gösterge endeksi Stoxx 600 yüzde 0,6 yükselirken Bloomberg Dolar Spot Endeksi yüzde 1’in üzerinde düştü. MSCI Dünya endeksi yüzde 0,5 yükselişte.
Euro dolar karşısında yüzde 1’in üzerinde artışla 1,06’da seyrediyor. Bitcoin yüzde 4 artarak 17,856 dolarda.
Emtia cephesinde ise Batı Teksas tipi ham petrolün varil fiyatı yüzde 0,9 artarak 73,82 dolara, altının ons fiyatı yüzde 1’den fazla artarak 1,810 dolara yükseldi.
Bakır fiyatları da veri sonrası yükselişini sürdürdü.
Haftanın devamında Fed’in yanı sıra Avrupa Merkez Bankası’nın faiz kararının da küresel piyasalarda etkili olması bekleniyor.
Bloomberg Economics Ekonomisti Anna Wong, arz sıkıntılarının hafiflemesi, stokların eritilmek istenmesiyle yapılan indirimler, faize hassas sektörlerdeki fiyat düşüşleri ve düşük enerji maliyetinin Fed’in enflasyonla mücadelesini desteklediği görüşünde. Wong Aralık ayında da enflasyonun benzer bir ılımlı çizgide gerileyeceğini düşünüyor.
Piyasalarda da beklenen resesyon gölgesinde enflasyonun düşeceği beklentisi hakim. Gelecek yılın ortalama enflasyon tahmini göstergesi olarak takip edilen ABD bir yıllık TÜFE endeksli tahvil-normal tahvil getirisi farkı yüzde 2,18 ile mevcut seviyelerden oldukça aşağı bir enflasyonu ima ediyor.
Eğer tahvil piyasası yatırımcıları haklı çıkarsa bu, 2008-2009 finans krizinden bu yana en sert enflasyon düşüşünün yaşanacağı anlamına geliyor.
https://dovizchi.com/wp-content/uploads/2022/12/2320975_620x349.jpg349620Kerimhttps://dovizchi.com/wp-content/uploads/2022/10/dovizchi-logo-new-300x138.pngKerim2022-12-13 23:04:382022-12-13 23:04:40ABD enflasyonu küresel piyasalara moral verdi
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC), küresel petrol üretiminin Kasım’da önceki aya göre günlük 43 bin varil artarak yaklaşık 101 milyon 500 bin varile yükseldiğini bildirdi.
OPEC aylık petrol piyasası raporuna göre, grubun günlük ham petrol üretimi kasımda önceki aya göre 744 bin varil azalarak 28 milyon 830 bin varil oldu.
OPEC’in küresel petrol üretimindeki payı ise yüzde 28,4 olarak kayıtlara geçti.
Bu dönemde, OPEC içinde ham petrol üretimi en çok Nijerya’da arttı. Suudi Arabistan ise ham petrol üretiminin en fazla gerilediği ülke oldu.
Günlük üretim, kasımda önceki aya göre Nijerya’da 92 bin varil artarken, Suudi Arabistan’da 404 bin varil geriledi.
Aynı dönemde, OPEC dışı ülkelerde günlük petrol üretimi ise yaklaşık 800 bin varil artarak 72 milyon 700 bin varil oldu.
Bu kapsamda, küresel petrol arzı kasımda önceki aya göre günlük 43 bin varil artışla yaklaşık 101 milyon 500 bin varile yükseldi ve geçen yılki seviyenin yaklaşık 3 milyon 200 bin varil üzerinde gerçekleşti.
Küresel petrol talebi öngörüsü
Rapora göre, küresel petrol talebinin bu yıl 99 milyon 560 bin varil seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor. Bu yıl, günlük küresel petrol talebinin 46 milyon 200 bin varili OECD bölgesinden gelirken, 53 milyon 360 bin varilinin OECD dışı ülkelerden kaynaklanacağı öngörülüyor.
Küresel petrol talebinin gelecek yıl ise bu yıla kıyasla günlük 2 milyon 250 bin varil artarak yaklaşık 101 milyon 800 bin varile ulaşması bekleniyor. Bu artışta, jeopolitik gelişmelerin ve Çin’de Kovid-19 salgınının kontrol altına alınmasının etkili olacağı değerlendiriliyor.
Talebin OECD bölgesinde bu yıla göre 330 bin varil artarak 46 milyon 530 bin varil, OECD dışı ülkelerde ise 1 milyon 910 bin varil artarak 55 milyon 270 bin varil olacağı hesaplanıyor.
https://dovizchi.com/wp-content/uploads/2022/12/2321053_620x349.jpg349620Kerimhttps://dovizchi.com/wp-content/uploads/2022/10/dovizchi-logo-new-300x138.pngKerim2022-12-13 22:24:172022-12-13 22:34:03OPEC: Küresel petrol üretimi Kasım’da arttı
On iki aylık dönemde yatırım ve emeklilik fonları BIST 30 ve BIST 100’den fazla getiri sağlamış oldular.
Salgın döneminden sonra TL ve Dolar bazında yükselişiyle dikkat çeken Borsaya katılım ve ilgi de sürerken; on iki ayda 650 bin üzerinde yeni yatırımcı girişi görüldü. Yüksek enflasyon ortamında, getiri arayan tasarruf sahipleri Borsa İstanbul’a yönelirken, son 1 yılda yatırımcı sayısı 1 milyon arttı. 2020 yılının Mart ayında 1,3 milyon olan yatırımcısı sayısı sadece son 2 yılda 1,3 milyon adet yükseldi.
BIST 100 Endeksi, TÜİK’in “finansal yatırım araçlarının reel getiri oranları” Kasım sıralamasında TÜFE indirgenmiş olarak aylık yüzde 18,48 getiri ile açık ara pozitif tarafta yer alan yatırım aracı oldu. 3 aylık, 6 aylık ve 1 yıllık getirilere bakıldığında da; 2022’de hem dolar hem de TL bazında belirgin yükselen BIST 100 , reel getirilerde diğer alternatiflere fark atmaya devam etti. Endeks, TÜFE ile indirgendiğinde yüzde 46,71 oranında yatırımcısına en yüksek reel getiri sağlayan yatırım aracı oldu.
TEFAS verilerine göre de Kasım sonu itibarı ile; 375 BES-OKS fonundan 129 adedi, yıllık yüzde 84,39’luk enflasyonun üzerinde getiri sağladı. En yüksek getiri sağlayan fonlar içerisinde yerli hisse tipi ve ağırlıklı fonlar ezici çoğunlukla öne çıkmaya devam ettiler. Keza TEFAS’ta verileri yer alan 26 hisse türü fonun son 1 yıldaki getirilerinin aritmetik ortalaması yüzde 176,95 olurken, bu fonların getirileri yüzde 93 ile yüzde 234 arasında değişim gösterdi.
Yatırım fonları perspektifiyle TEFAS’a Kasım 2021 ve Kasım 2022 arasında bakıldığında ise “hisse senedi şemsiye fonu” türündeki yerli hisse ağırlıklı 66 fonun getirisinin aritmetik ortalaması da yüzde 178,64 oldu.
Böylelikle bu dönemde yatırım ve emeklilik fonları BIST 30 ve BIST 100’den fazla getiri sağlamış oldular.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası verilerine göre cari denge Ekim’de 359 milyon dolar açık verdi. Cari dengede aylık olarak yılın en düşük seviyesi görülürken, Ekim açığıyla birlikte cari denge 12. ay üst üste aylık açık vermiş oldu. Yıllık cari açık ise 43,5 milyar dolarla 2018’den bu yana en yüksek seviyesine çıktı.
Türkiye ekonomisinde cari açık serisi Ekim ayında da devam etti.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, Ekim ayında cari denge 359 milyon dolar açık verdi. Böylelikle aylık cari açık serisi 12. aya ulaştı.
Bloomberg anketinde beklenti açığın 1,6 milyar dolar olması yönündeydi. Ekonomist Haluk Bürümcekçi’nin değerlendirmesine göre, tahminlerdeki sapma büyük ölçüde turizm gelirinin Ekim’de 5,5 milyar dolar ile beklentilerin üzerinde ve Ağustos hariç tüm yaz aylarından yüksek açıklanmasından kaynaklandı.
Yıllıklandırılmış cari açık ise 43,5 milyar dolar olarak kaydedildi. Bu, 2018’den bu yana kaydedilen en yüksek yıllıklandırılmış cari açık oldu.
Ocak-Ekim döneminde ise cari açık 38,2 milyar dolar oldu.
Çekirdek cari denge Ekim’de 8,64 milyar dolar fazla verdi. TCMB verilerine göre, ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı 6,46 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Hizmetler dengesi kaynaklı girişler 6,7 milyar dolar olurken bu kalem altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler 5,2 milyar dolar oldu.
Net hata noksan girişi devam etti
Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler Ekim’de 743 milyon dolar olarak kaydedildi.
Portföy yatırımları bu dönemde 302 milyon dolar tutarında net giriş kaydetti. Aynı dönemde resmi rezervlerde 5,06 milyar dolarlık artış izlendi.
Net hata noksan girişi ise Ekim ayında da devam etti. TCMB verilerine göre net hata noksan girişi Ekim’de 660 milyon dolar oldu. Ocak-Ekim döneminde net hata noksan girişi 21 milyar dolar olarak kaydedildi.
https://dovizchi.com/wp-content/uploads/2022/12/2320895_620x349.jpg349620Kerimhttps://dovizchi.com/wp-content/uploads/2022/10/dovizchi-logo-new-300x138.pngKerim2022-12-12 22:35:252022-12-12 22:38:44Yıllık cari açık 4 yılın zirvesinde
Türkiye İstatistik Kurumu Ekim ayına ilişkin işgücü istatistiklerini yayımladı. Buna göre, işsizlik oranı 0,1 puanlık artışla yüzde 10,2’ye yükseldi.
TÜİK verilerine göre 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı 2022 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre 57 bin kişi artarak 3 milyon 534 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 0,1 puanlık artış ile yüzde 10,2 seviyesinde gerçekleşti.
İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 8,6 iken kadınlarda yüzde 13,3 olarak tahmin edildi.
İstihdam edilenlerin sayısı Ekim ayında bir önceki aya göre 229 bin kişi artarak 31 milyon 200 bin kişi, istihdam oranı ise 0,3 puanlık artışla yüzde 48,0 oldu. Bu oran erkeklerde yüzde 65,6 iken kadınlarda yüzde 30,8 olarak gerçekleşti.
İşgücü Ekim’de bir önceki aya göre 287 bin kişi artarak 34 milyon 734 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 0,4 puanlık artarak yüzde 53,5 oldu. İşgücüne katılma oranı erkeklerde yüzde 71,8, kadınlarda yüzde 5,5 oldu.
Genç nüfusta işsizlik arttı
15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki aya göre 1,8 puanlık artış ile yüzde 21,9 oldu. Bu yaş grubunda işsizlik oranı; erkeklerde yüzde 18,2, kadınlarda ise yüzde 28,6 olarak tahmin edildi.
Zamana bağlı eksik istihdam, potansiyel işgücü ve işsizlerden oluşan atıl işgücü oranı 2022 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre değişim göstermeyerek yüzde 20,3 oldu. Zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı yüzde 14,2 iken potansiyel işgücü ve işsizlerin bütünleşik oranı yüzde 16,6 oldu.
Haftalık ortalama fiili çalışma süresi 44,3 saat
İstihdam edilenlerden referans döneminde işbaşında olanların, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış haftalık ortalama fiili çalışma süresi 2022 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre 0,3 saat artarak 44,3 saat olarak gerçekleşti.
ABD Temsilciler Meclisi, 858 milyar dolarlık 2023 yılı Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa tasarısını (NDAA) 350 evet, 80 hayır oyu ile kabul etti. Bu hafta içinde Senato’da tasarının görüşülerek onaylanması bekleniyor.
ALİ ÇINAR/CİNER MEDYA GRUBU ABD TEMSİLCİSİ
2027’ye kadar Tayvan’a 10 milyar dolarlık askeri yardım dışında, Ukrayna’ya 800 milyon dolarlık askeri desteğin içerildiği tasarı, Amerikan tarihinin en pahalı bütçesi olarak nitelendiriliyor. Amerikan askerlerinin maaşlarının yüzde 4,6 artırılması ve Pentagon’un taktik olmayan araç filolarını sıfır emisyonlu araçlara dönüştürmesini zorunlu kılmayı da içeren geniş kapsamlı tasarı, üst düzey yetkilendirme seviyesini ABD Başkanı için 45 milyar dolar daha fazla artırıyor.
Aynı şekilde, ABD Savunma Bakanlığı için 816,7 milyar dolar yetki veren yasa, ulusal güvenlik programları için 30,3 milyar doların Enerji Bakanlığı’na kaynak olarak verilmesi de kararlaştırıldı.
Cumhuriyetçi Parti ile Demokrat Parti arasında bilhassa Amerikan ordusunda zorunlu Kovid aşısının kaldırılması için de ciddi pazarlıklar olduğu belirtiliyor ve bu pazarlıkların Senato’da devam etmesi bekleniyor.
ABD, 2023’te YPG-PKK’ya desteğe devam edecek
Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa tasarısında, PKK/YPG’nin de faydalanacağı IŞİD ile mücadele kaynağında Irak ve Suriye toplamında 487 milyar dolar ayrılmış durumda. Bu kaynağın 322 milyon doları Irak, 165 milyar doları Suriye’de IŞİD ile mücadele eden gruplara verilmesi onaylanırken, bilhassa Suriye’de ABD’nin müttefiki YPG-PKK’ya eğit-donat kategorisi altında maddi destek verdiği görülüyor. Ancak, Irak kısmından 35 milyon 811 bin dolar, Suriye kısmından ise 18 milyon 368 bin dolar kesinti yapıldığı da dikkatlerden kaçmadı.
Aleyhte Türkiye maddesi yok
18 Temsilciler Meclisi üyesinin geçen Temmuz ayındaki girişimiyle Türkiye’ye 2 şart ile F16 verilmesi önerisi ve alt kanatta kabul edilmesiyle başlayan süreç geçen hafta son buldu. Konferans komitesi, Türkiye aleyhine böyle bir şartın yasa tasarısına konmasını kabul etmedi ve Türk diplomasisi için büyük bir başarı olduğu dile getirildi.
https://dovizchi.com/wp-content/uploads/2022/12/2320914_620x349.jpg349620Kerimhttps://dovizchi.com/wp-content/uploads/2022/10/dovizchi-logo-new-300x138.pngKerim2022-12-12 22:19:232022-12-12 22:19:252023 ABD ulusal savunma bütçesi Senato’da oylanacak
Fed kararı öncesi patika hakkında yatırımcılarla Fed üyelerinin mesajları arasındaki makas açılıyor. Piyasalarda faiz kararlarının damga vuracağı hafta öncesi risk iştahı düşük.
Bu hafta Fed ile birlikte Avrupa Merkez Bankası ve İngiltere Merkez Bankası da faiz kararları açıklayacak.
Yatırımcıların beklenen faiz artışlarına odaklanmasıyla dolar haftaya güçlü başlarken hisse senetleri ise geriliyor. Dolar 10 gelişmiş ülke para biriminin tamamına karşı gerilerken Bloomberg Dolar Endeksi haftaya %0,2 yükselişle 1.266 puandan başlıyor.
ABD hisse endeksleri Cuma günü seans sonuna doğru gelen satışlarla günü ekside kapatmıştı. Dow Jones, Eylül ayından sonra en kötü haftalık performansını göstermişti. ABD hisse vadelileri bu sabah bir parça daha gerileyerek kaybın süreceğine işaret ediyor.
Asya Pasifik de düşük risk iştahı sebebiyle geriliyor. MSCI Asya Pasifik endeksi iki günlük yükselişin ardından haftaya düşüşle başladı. Hong Kong Hang Seng endeksinde yüzde 2’ye yakın düşüş dikkat çekiyor.
ABD 10 yıllık tahvil getirisi bir baz puan düşüşle %3,57 seviyesinde. Fed öncesi spot altın haftaya düşüşle başlıyor.
Fed’in faiz patikasına yönelik tartışmalar
Bu hafta Çarşamba günü Amerikan Merkez Bankası Fed yılın son faiz kararını açıklayacak.
Fed üyeleri öncesinde salı günü ABD Kasım tüketici enflasyonu verilerini görecek. Kısa vadede Fed’in patikasının nasıl seyredeceği konusunda Fed üyeleri ve yatırımcılar arasında konsensus var. Aralık ayında 50 baz puanla birlikte ocakta da benzer bir hamlenin gelmesi bekleniyor. Ancak ayrışma, zirve faizde ne kadar kalınacağı konusunda başlıyor.
Fed Başkanı Jerome Powell 30 Kasım’da gerçekleştirdiği konuşmada Fed faizlerinin “bir süre kısıtlayıcı seviyelerde kalacağını” belirtmişti. Wall Street tahminlerine göre bu süre o kadar uzun olmayailir. Birçok analist 2023’te ılımlı bir resesyon sonucu Fed’in ilgisini enflasyon yerine işsizlik oranına çevireceğini tahmin ederek 2023 bitmeden bir faiz indiriminin geleceğini tahmin ediyor. Swap piyasaları mevcut durumda Mayıs-Haziran dönemi gibi faizlerin %5 altına çekileceğini ve kasım civarında ise toplamda 100 baz puanlık faiz indirimi yapılacağını fiyatlıyor.
Tarihsel olarak ise zirve faizden ortalama 11 ay sonra ilk Fed faiz indirimi gelmiş durumda. Brean Capital LLC Danışmanı Conrad DeQuadros “Fed politika faiz seviyesinin zirvesinde bir süre kalacağı mesajını veriyor. Ancak piyasalar bu mesajı ısrarlı bir şekilde almıyor. Enflasyonun bir faiz indirimini gerektirecek şekilde aşağı ineceği görüşü çok iyimser” değerlendirmesini yaptı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, G-7’nin ham petrol fiyatlarına koyduğu tavan fiyat yaptırımına cevaben ülkesinin petrol üretimini azaltabileceğini söyledi.
Putin gazetecilere verdiği demeçte, Rusya’nın tepkisine ilişkin kararın önümüzdeki birkaç gün içinde verileceğini söyledi. Putin daha fazla ayrıntı vermedi.
Putin, batılı ülkeler tarafından getirilen varil başına 60 dolar tavanının Rus ham petrolünün mevcut piyasa fiyatına yakın olması nedeniyle ülke bütçesi üzerinde olumsuz bir etkisi olmayacağını söyledi.
Putin “Ancak Rusya kısıtlamalara uyan hiçbir ülkeye petrol satmayacak” diyerek önceki açıklamasını yineledi.
https://dovizchi.com/wp-content/uploads/2022/12/2320837_620x349.jpg349620Kerimhttps://dovizchi.com/wp-content/uploads/2022/10/dovizchi-logo-new-300x138.pngKerim2022-12-11 00:41:582022-12-11 00:54:55Putin: Rusya fiyat tavanına karşı petrol üretimini kısabilir
