25 Temmuz 2023 Salı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından yayımlanan reel kesim güven endeksi 106,8’e geriledi. Kapasite kullanım oranı ise arttı.

TCMB verilerine göre mevsimsellikten arındırılmamış Reel Kesim Güven Endeksi bir önceki aya göre 1,4 puan azalarak 106,8 seviyesinde gerçekleşti.

Reel kesim güveni Mayıs’ta 108,3 ile 1 yılın zirvesine çıkmıştı.

Mevsimsellikten arındırılmış Reel Kesim Güven Endeksi bir önceki aya göre 0,8 puan azalarak 104,9 oldu.

Endeksi oluşturan anket sorularına ait yayılma endeksleri incelendiğinde, mevcut mamul mal stoku ve mevcut toplam sipariş miktarına ilişkin değerlendirmeler endeksi artış yönünde etkilerken, genel gidişat, gelecek üç aydaki toplam istihdam, gelecek üç aydaki ihracat sipariş miktarı, son üç aydaki toplam sipariş miktarı, gelecek üç aydaki üretim hacmi miktarı ve sabit sermaye yatırım harcamasına ilişkin değerlendirmeler endeksi azalış yönünde etkiledi.

Kapasite kullanım oranı arttı

İmalat sanayi genelinde mevsimsel etkilerden arındırılmış Kapasite Kullanım Oranı bir önceki aya göre 0,3 puan artarak yüzde 76,9 oldu.

Mevsimsel etkilerden arındırılmamış Kapasite Kullanım Oranı ise bir önceki aya göre 0,3 puan artarak yüzde 77,1 oldu.

(Kaynak: BloombergHT.com )

25 Temmuz 2023 Salı

Altın, zayıf dolar ve tahvil getirilerindeki düşüşle birlikte Fed Başkanı Jerome Powell’ın toplantı sonrası vereceği mesajlara odaklandı.

Altın, tahvil getirilerindeki düşüş ve doların zayıflamasından bulduğu destek ve yatırımcıların Fed’in bir sonraki faiz hamlesini fiyatlamasıyla yükselişini sürdürdü.

Spot altın ons başına 1.964 doları gördü. Ons altın ve bankalararası Dolar/TL kuru üzerinden hesaplanan gram altın ise 1.700 TL civarında.

Fed’in bu hafta faizleri 25 baz puan artırması bekleniyor. Bu senaryo halihazırda altın için fiyatlanırken piyasanın asıl odağı Fed Başkanı Powell’ın toplantı sonrasına dair vereceği mesajlarda olacak.

Swap yatırımcıları Eylül ayında başka bir artışa dair fiyatlamaları düşürürken piyasalar genel olarak görünüm konusunda bölünmüş durumda. Öte yandan iki yıllık ABD tahvil getirileri Salı günü yaklaşık sekiz baz puan gerileyerek altının daha fazla destek bulmasını sağladı.

Tahvil piyasaları, Pazartesi yapılan bir ihalede, yaşanan sert satış sonrası tekrar ayarlanarak 2007 yılından beri en yüksek getirisine ulaştı.

Değerli metali ayın başlarında yaşadığı yükseliş sonrası ons başına 1.950 dolar üzerinde denge bulmuş ve ABD Emtia Borsası Comex’te yatırımcıların altın için yükseliş beklentisine girmesini sağlamıştı. Ancak bu heyecan Nisan 2020’den bu yana en düşük seviyede olan spot altın destekli borsa yatırım fonlarında gözlenmedi.

(Kaynak: BloombergHT.com )

25 Temmuz 2023 Salı

Morgan Stanley Stratejisti Mike Wilson 2023 hisse rallisi hakkında yanıldığını kabul etse de şirketlerin fiyat belirleme gücünün azalacağı varsayımıyla 2024’te hisselerde düşüş öngördü.

Geçtiğimiz sene S&P 500’de yaşanan satış dalgasını doğru tahmin eden Morgan Stanley Stratejisti Mike Wilson bu yıl tahminlerinde yanıldığını kabul etti.

Bu yıl S&P 500’ün 3 bin 900 seviyesinde kalacağını öngören Wilson endeksin yüzde 19 artışla 4 bin 560 puan civarına yükselmesi karşısında “Yanıldık” açıklamasını yaptı. Wilson müşterilerine gönderdiği notta “2023 beklediğimizden daha yüksek değerleme hikayesine sahne oldu” ifadelerini kullanırken 2024 için şimdiki seviyenin yaklaşık yüzde 8 altında olan 4 bin 200 tahminini yaptı.

Wilson enflasyonun düşüşüyle birlikte şirketlerin fiyatlama gücünün azalacağını belirterek 2023 karlılıkları hakkında kötümser duruşu koruduklarını bildirdi.

JPMorgan Stratejisti Kolanovic kötümser duruşunu koruyor

Hisse senetleri hakkında bu yıl için kötümser tahmin yapan bir başka stratejist Marko Kolanovic ise duruşunu koruyor.

JPMorgan Stratejisti Kolanovic dünya çapında merkez bankalarının agresif faiz artışlarının gecikmeli etkilerinin hisse senetleri piyasalarının genelinde volatiliteyi artıracağı görüşünde. Kolanovic satış dalgasının gelmekte olduğunu, ancak ne zaman geleceğinin belirsiz olduğunu belirtti.

(Kaynak: BloombergHT.com )

25 Temmuz 2023 Salı

TCMB tarafından finansal kaynakların verimli kullanımının desteklenmesi amacıyla, taşıt kredilerinde yüzde 3 olan büyüme sınırının yüzde 2 olarak belirlenmesine karar verildi. Ayrıca, kredi kartı nakit kullanımlarına ve kredili mevduat hesaplarına uygulanan aylık azami faiz oranı yüzde 2,89’a yükseltildi.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) seçici kredi ve miktarsal sıkılaştırma adımları kapsamında yeni düzenlemeleri, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Buna göre, ihracat ve yatırım kredileri ile deprem bölgesine yönelik krediler, Merkez Bankası’nın kredileri sınırlandırıcı tüm tedbirlerinin dışında tutuldu.

Sıkılaşma sürecini destekleyen adımları tamamlayıcı olarak, kredi büyümesine göre menkul kıymet tesisi kapsamında yüzde 3 olan TL ticari krediler için aylık büyüme sınırının yüzde 2,5 olarak belirlenmesine karar verildi.

İhracat, yatırım, tarım ve esnaf kredileri, bu sınırlandırmanın dışında tutuldu.

Piyasa mekanizmasının işlevselliğini artırmak için faiz oranına göre menkul kıymet tesisi uygulaması sadeleştirildi. Buna göre, ihracat ve yatırım kredileri hariç TL ticari kredilerde birinci kademe kaldırılarak faiz sınırı tek kademe olarak uygulanacak.

İhtiyaç kredilerinde değişikliğe gidilmedi

Finansal kaynakların verimli kullanımının desteklenmesi amacıyla taşıt kredilerinde yüzde 3 olan büyüme sınırının yüzde 2 olarak belirlenmesine, ihtiyaç kredilerinde ise değişikliğe gidilmeyerek yüzde 3 sınırının korunmasına karar verildi.

Kredi kartı nakit kullanım faizi yüzde 2,89

Ayrıca, enflasyonun kontrolü ve iç talebin dengelenmesi kapsamında kredi kartı nakit kullanımlarına ve kredili mevduat hesaplarına uygulanan aylık azami faiz oranı yüzde 2,89’a yükseltildi.

Kredi Kartı İşlemlerinde Uygulanacak Azami Faiz Oranları Hakkında Tebliğ de Resmi Gazete’de yayımlandı.

Söz konusu oran, 25 Temmuz’da Merkez Bankası’nın resmi internet sitesinde yayımlanarak 1 Ağustos 2023’ten itibaren geçerli olacak.

Kredi kartlarında uygulanacak gecikme faizi yüzde 2,13 oldu.

Tebliğ ile kredi kartı azami gecikme faiz oranları hesap yöntemi değiştirilerek arttırıldı. Yeni hesaplamada nominal referans oranları artırıldı. Böylece nihai faiz oranları yükseltilmiş oldu.

Öte yandan yeni oranalar KMH hesaplarının faizleri için de geçerli olacak. Tavan 1 Ağustos’ta devreye alınıyor fakat eski bakiyelere uygulanması Ağustos sonunu bulabilir (30 gün önceden sözleşme değişikliğinin bildirilmesi gerektiği için). Yeni nakit çekimler ise yeni tavandan faizlenecek.

İhracatçıya finansmana erişim kolaylaştırıldı

Merkez Bankası, ayrıca, ihracatçıların finansmana erişimini desteklemek ve ihracat desteğini artırmak amacıyla aldığı kararları da duyurdu.

Buna göre, reeskont kredilerinin günlük limiti 1,5 milyar TL’ye yükseltildi.

Reeskont kredilerinde performansa bakılacak

Reeskont kredilerinde KOBİ payının artırılmasına ve kullandırımlarda ihracat artış performansının dikkate alınmasına karar verildi.

Sadeleşme süreci kapsamında reeskont kredilerine erişim şartları kolaylaştırıldı. Reeskont kredisi kullanımında yüzde 30 ilave ihracat bedeli satış koşulu kaldırıldı.

Reeskont kredi vadesi boyunca verilen Döviz almama taahhüdünden, ithalat ödemeleri kapsamındaki döviz alımları istisna tutuldu.

(Kaynak: BloombergHT.com )

25 Temmuz 2023 Salı

ABD Merkez Bankası (Fed), Zürih merkezli banka UBS’ye, haziran ayında satın aldığı Credit Suisse’in Archegos Capital Management ile işlemlerindeki risk yönetimi başarısızlıkları nedeniyle 268,5 milyon dolar para cezası verdi.

Fed’den yapılan açıklamada, 2021’de Credit Suisse’in bir yatırım fonu olan Archegos’un temerrüdü nedeniyle yaklaşık 5,5 milyar dolar zarar ettiği aktarıldı.

Credit Suisse’in tekrarlanan uyarılara karşın Archegos’un oluşturduğu riski yeterince yönetemediğine işaret edilen açıklamada, Fed Yönetim Kurulunun Credit Suisse’ten karşı taraf kredi riski yönetimi uygulamalarını iyileştirmesini ve bankanın ABD operasyonlarındaki diğer risk yönetimi programlarındaki uzun süredir devam eden eksiklikleri gidermesini istediği ifade edildi.

Açıklamada, Fed’in bu kapsamda UBS’ye 268,5 milyon dolar para cezası verdiği bildirildi.

Fed Yönetim Kurulunun eyleminin, İsviçre Finansal Piyasa Denetleme Kurumu ve İngiltere Merkez Bankasının İhtiyati Düzenleme Kurumu (PRA) önlemleriyle alındığına işaret edilen açıklamada, Kurul ve PRA’nın açıkladığı cezaların toplamının yaklaşık 387 milyon dolar olduğu kaydedildi.

İngiltere de ceza verdi

İngiltere Merkez Bankasından (BoE) yapılan açıklamada da PRA’nın Archegos ile ilgili risk yönetimindeki önemli başarısızlıkları nedeniyle Credit Suisse’e 87 milyon sterlin para cezası verdiği bildirildi.

Söz konusu tutarın, PRA’nın verdiği en yüksek para cezası olduğuna işaret edilen açıklamada, bunun bir PRA yaptırım soruşturmasının dört temel PRA kuralının ihlalinin tespit edildiği tek zaman olduğu vurgulandı.

UBS, Credit Suisse’i devralmıştı

ABD’de mart ayında başlayan bankacılık krizinin ardından Avrupa’da da Credit Suisse paniği yaşanmıştı. Credit Suisse bankasının en büyük ortağı Suudi Ulusal Bankasının sermaye artırımı yapmayacağını duyurmasının ardından yaşanan gelişmeler, bankayı iflasın eşiğine sürüklemişti.

İsviçre’nin en büyük bankası UBS, hükümetin 200 milyar franklık likidite desteğiyle kriz yaşayan 167 yıllık Credit Suisse’i 3 milyar franga satın alacağını açıklamıştı.

Zürih merkezli UBS, rakibi Credit Suisse’i devlet yardımıyla devralma sürecini haziran ayında tamamlamıştı.

(Kaynak: BloombergHT.com )

24 Temmuz 2023 Pazartesi

Euro Bölgesi’nde özel sektör aktivitesi Temmuz ayında tahminlerin üzerinde geriledi. Siparişlerde daha fazla azalma beklentisi, düşüşün gelecek aylarda daha da derinleşebileceği sinyali verdi.

S&P Global verilerine göre bileşik PMI Endeksi 2. ayda düşüşünü sürdürerek 48,9’a geriledi. Bu, Kasım’dan beri en düşük seviye oldu. Bloomberg’in anketine katılan ekonomistlerin beklentisi 49,6’ydı.

Bölgede imalat PMI endeksi 43,4’ten 42,7’ye inerek pandemiden beri en düşük seviyelere geriledi. Beklenti 43,5’ti.

Hizmet PMI ise 52’den 51,1’e geriledi. Beklenti 52’ydi.

Hamburg Commercial Bank Kıdemli Ekonomisti Cyrus de la Rubia Euro Bölgesi’nde imalat sektörünün sorunlu bir alan olmaya devam ettiğini, hizmet sektörünün ise hala büyüdüğünü belirtti. Uzman, bölge ekonomisinin gelecek aylarda daha da daralacağı tahminini paylaştı.

Resesyon sinyalleri

Avrupa’nın en büyük 2 ekonomisi olan Almanya ve Fransa ise yılın 3. çeyreğine daralmayla başladı.

Almanya’da imalat PMI 38,8’e geriledi. Bu, pandeminin başladığı 2020’den beri görülen en düşük seviye oldu. Endeks, bir yıldan uzun süredir 50 eşiğinin altında seyrediyor. Ülkede Temmuz’da hizmet sektörü PMI endeksi de yavaşladı.

Fransa’da imalat PMI 44,5’e, hizmet PMI 47,4’e geriledi.

İngiltere’de imalat PMI endeksi 46,5’ten 45’e gerileyerek 38 ayın en düşük seviyesine indi. Hizmet PMI endeksi 53,7’den 51,5’e, bileşik PMI ise 52,8’den 50,7’ye geriledi.

Avrupa Merkez Bankası’nın bu hafta Perşembe günü gerçekleştireceği toplantıda 25 baz puan artırmasına kesin gözüyle bakılıyor.

(Kaynak: BloombergHT.com )

24 Temmuz 2023 Pazartesi

Altın, yatırımcıların Fed ve Avrupa Merkez Bankası’ndaki politika yapıcıların önümüzdeki toplantılarında daha fazla sıkılaştırma yapılıp yapılmayacağına dair mesajlarına odaklanmasıyla yatay seyretti.

Altın art arda üç haftayı yükselişle kapatması sonrası yatırımcıların Fed ve Avrupa Merkez Bankası’nın faizleri artıracağı yönünde pozisyon alması ve daha fazla artışın olup olmayacağına dair işaretleri değerlendirmesiyle yatay seyretti.

Spot altın ons başına 1.963 dolardan işlem görüyor. Ons altın ve bankalararası Dolar/TL kuru üzerinden hesaplanan gram altın ise 1.702 TL seviyesinden alıcı buluyor.

ABD ve Avrupa Merkez Bankası’nda politika yapıcıların önümüzdeki toplantılarında faizleri artırması beklense de piyasa büyük oranda sonrasındaki süreçte daha fazla sıkılaştırmanın yapılıp yapılmayacağına dair verilecek mesajlara odaklanmış durumda.

Para piyasaları yöneticileri altın konusunda yükseliş beklentilerini artırırken uzun altın pozisyonlarını 10 haftanın zirvesine çıkardılar.

(Kaynak: BloombergHT.com )

24 Temmuz 2023 Pazartesi

Japon yatırımcılar gelişen ülke para birimlerindeki carry pozisyonlarını artırsa da odakta Türk lirasının değil Meksika pezosunun olduğu görülüyor.

Japon bireysel yatırımcı bazı gelişen ülkelerde yaşanan faiz artışları karşısında yeniden carry trade cazibesine katıldı.

Bloomberg’in derlediği verilere göre aralarında Türk lirasının da olduğu dört gelişen ülke para birimine karşı net uzun pozisyonları Temmuz ayında 147 milyar yen (1 milyar dolar) ile iki yılın zirvesine yükseldi.

Ancak Türk lirası son carry atağında Japon yatırımcının radarının dışında kaldı. Temmuz’da neredeyse 100 milyar yenlik uzun pozisyonla Meksika pezosu Japon yatırımcının favori adresi oldu.

Politika faizinin uzun süredir negatif seviyede seyrettiği Japonya’da bireysel yatırımcılar yüksek getirili para birimlerine yönlenebiliyor.

Japonya Merkez Bankası da bu hafta cuma günü faiz kararını açıklayacak. Ancak bankanın eksi yüzde 0,1’lik politika faizini koruyarak gevşek politikaya devam etmesi bekleniyor.

(Kaynak: BloombergHT.com )

24 Temmuz 2023 Pazartesi

Petrol, Fed’in olası faiz artışı ile yatırımcıların piyasanın sıkıştığına dair işaretleri değerlendirmesiyle düşüyor.

Petrol, yatırımcıların piyasanın sıkılaştığına dair işaretlere karşı Fed’in bir başka artış beklentisini değerlendirmesiyle dört haftalık kazancının ardından düştü.

ABD ham petrolü Cuma günü üç ayın en yüksek seviyesinden kapattıktan sonra varil başına 77 doların altına düştü. Bu yükseliş, Uluslararası Enerji Ajansı İcra Direktörü Fatih Birol’un hafta sonu piyasanın açığa dönebileceğini söylemesiyle birlikte, OPEC+ tarafından arz kesintilerinin stokları azaltacağı beklentilerinden kaynaklandı.

Fed politika yapıcılarının, bu haftaki toplantıda enflasyonu dizginleme çabalarında başka bir oran artışı açıklaması ve ek hamle olasılığı hakkında rehberlik etmesi bekleniyor. Sıkılaştırma döngüsü, potansiyel olarak talebe zarar vererek dünyanın en büyük ekonomisini resesyona sürükleme riski taşıyor.

Petrol, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü ve Rusya dahil müttefiklerinin son dönemdeki artışlarına ve üretim kesintilerine rağmen bu yıl düşüşünü sürdürüyor. Talep tarafında, Çin’in yavaşlayan toparlanması, ham petrol de dahil olmak üzere endüstriyel emtialar için kalıcı bir ters rüzgar oldu.

ING Groep NV’nin emtia stratejisi başkanı Warren Patterson, “Fed’in faiz artırımına ilişkin beklentiler piyasa üzerinde bir miktar baskı oluşturuyor olabilir, ancak bu artışın büyük ölçüde fiyatlanması gerekiyor. Nihayetinde, sıkılaşan temeller göz önüne alındığında petrol fiyatlarının yukarı yönlü hareket edeceğine inanıyoruz. Ancak, kısa vadede 200 günlük hareketli ortalama şeklinde güçlü bir teknik direnç var” dedi.

(Kaynak: BloombergHT.com )

22 Temmuz 2023 Cumartesi

Geride bıraktığımız haftada yurt içi piyasalarda dikkatler TCMB’nin faiz kararı ve Türkiye ile Birleşik Arap Emirlikleri arasında imzalanan anlaşmaya çevrilirken küresel piyasalarda ise, Rusya’nın tahıl anlaşmasından çekilmesi öne çıktı.

1- KKM’ye yüzde 15 zorunlu karşılık geldi

Resmi Gazete’de yer alan karara göre Kur Korumalı Mevduat hesapları için zorunlu karşılık oranı tüm vadelerde yüzde 15 oldu.

2- TCMB reeskont kredilerinde limiti yükseltti

TCMB, ihracatçının reeskont kredisi için bankaların günlük limitini 5 kat artışla 1,5 milyar TL’ye çıkardı.

3- Faizi 250 baz puan artıran TCMB’den miktarsal sıkılaşma mesajı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) yeni yönetimi altında ikinci toplantısında da piyasa beklentilerinin altında bir faiz artışı gerçekleştirdi. TCMB politika faizini 250 baz puan artışla yüzde 17,50’ye çıkarırken karar metninde sıkılaştırma sürecinin devamına karar verildiğini vurguladı. Metinde miktarsal sıkılaşma mesajı da öne çıktı. Bloomberg HT’ye konuşan kaynaklar kısa süre içinde miktarsal sıkılaştırma çerçevesinde likidite azaltıcı önlemler gelebileceğini belirtti.

4- Türkiye ile BAE arasında 50,7 milyar dolarlık anlaşma imzalandı

İletişim Başkanlığı tarafından yapılan açıklamada, iki ülke arasında enerji, ulaştırma, altyapı, lojistik, e-ticaret, finans, sağlık, gıda, turizm, emlak, inşaat, savunma sanayii, yapay zeka ve ileri teknolojiler gibi alanlarda 13 belgenin imzalandığı, anlaşmaların toplam tutarının 50,7 milyar dolar olduğu duyuruldu.

5- TCMB fonlamasında 4 yıldır görülmeyen tablo

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) net fonlaması 2019’dan sonra ilk kez negatif bölgeye geçti.

6- Rusya: Tahıl Koridoru anlaşması sona erdi

Karadeniz Tahıl Koridoru’nda kayıtlı son gemi olan TQ Samsun Odessa limanını kargosuyla terk ederken Rusya tarafından anlaşmanın sona erdiği açıklaması geldi. Kremlin şartları karşılanana dek anlaşmaya dönmeyeceğini açıkladı.

7- Bakan Şimşek’ten ‘tasarruf’ genelgesi

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in imzasıyla kamu kurumlarına gönderilen genelgede, deprem kaynaklı maliyetler haricinde tüm harcamaların yeniden gözden geçirilmesi gerektiği belirtildi. Genelgeye göre, harcamaları bütçeyle sınırla kalacak kamu kurumları temsil, tören, ağırlama, tanıtım ve personel giderleri, enerji ve su alımları, personel servisi hizmetine ilişkin giderler ve diğer hususlarda genelgede belirlenen kurallara uymakla yükümlü olacak.

(Kaynak: BloombergHT.com )