28 Eylül 2023 Perşembe

ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) Başkanı Gary Gensler, Bitcoin’in “menkul kıymet” olmadığını yineledi, kripto para birimini “emtia” olarak nitelendirmekten kaçındı.

ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) Başkanı Gary Gensler, ABD Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesinde gerçekleştirilen ve yaklaşık 4,5 saat süren oturumda, temsilcilerin sorularına ve eleştirilerine cevap verdi.

Komite Başkanı Cumhuriyetçi Temsilci Patrick McHenry, Gensler’i sert bir şekilde eleştirerek, SEC’in kural koymaya yönelik mevcut yaklaşımının finansal piyasaların bütünlüğünü tehlikeye düşürdüğünü ve yatırımcıları riske attığını iddia etti.

Önerilen kuralların ve bunların birbirleriyle etkileşimlerinin kapsamlı ekonomik analizine ihtiyaç olduğuna dikkati çeken McHenry, Komitenin Şubat ayında belge talebinde bulunmasından sonra geçen sürede SEC’den kamuya açık olmayan hiçbir belgeyi almadıklarını söyledi.

Kripto sektörüne karşı destekleyici yaklaşımıyla bilinen Kongre Üyesi Tom Emmer, Gensler hakkında sert ifadeler kullanırken, Gensler’in kripto endüstrisine “saldırdığını” ve “kendi istekleri ve kişisel amaçları doğrultusunda rekabetçi sektöre zarar verdiğini” öne sürdü.

Kongre Üyesi Warren Davidson da Gensler’e yönelik, “Biden yönetimi keşke sizi kovsaydı” diye konuştu.

“Kripto endüstrisi dolandırıcılıkla dolu”

SEC Başkanı Gensler, Bitcoin’in “menkul kıymet” olmadığını yinelerken, kripto para birimini “emtia” olarak nitelendirmekten kaçındı.

Kripto endüstrisinin “dolandırıcılık, manipülasyon ve sahtekarlık” ile dolu olduğu ve bu alandaki uyumsuzluktan yatırımcıların zarar gördüğünü ifade eden Gensler, Amerikan halkını korumak için bu konuda çok sayıda dava açtıklarını anımsattı.

Gensler, SEC’in kripto varlık yönetimi şirketi Grayscale’in spot Bitcoin ETF başvurusunu “Bitcoin’e dayalı bir ETF’nin yeterli gözetimden yoksun olduğunu” öne sürerek reddetme kararının mahkemede bozulmasına ilişkin soruyu da yanıtladı.

Bu konuda net bir cevap vermeyen Gensler, Bitcoin ETF başvurusuna yönelik mahkeme kararı için değerlendirme sürecinin devam ettiğini dile getirdi.

Hükümetin kapanması durumunda “iskelet” kadro çalışacak

Gensler, yaklaşık 5 bin çalışanlarının yüzde 92-93’ünün ABD’de federal hükümetin olası kapanması durumunda izne ayrılacağını belirterek, çalışan sayısının “iskelet” kadroya ineceğini söyledi.

Bu sürede piyasayı tam güçle denetleyecek bir kurum olmayacağına işaret eden Gensler, ihbar, şikayet ve yönlendirme hatlarının ise açık kalacağını dile getirdi.

Gensler, kapanmanın şirketlerin halka açılmasının onaylanmasını da engelleyeceğine dikkati çekerek, halka açılmaya veya arzlarını artırmaya karar verirlerse şirketlerin cuma gününden önce harekete geçmeleri gerektiğini kaydetti.

Halka açık şirketlerin ayrıntılı emisyon verileri ile iklim riski stratejilerini açıklamalarını gerektirecek kurala ilişkin Gensler, SEC’in iklim konusunda bir düzenleyici olmadığını ancak halka açık şirketlerin gerçeğe uygun açıklamalar yapmalarını sağlamadan sorumlu olduklarını söyledi.

Gensler, yapay zeka, makine öğrenmesi gibi teknolojilerin dönüştürücü olduğuna inandığını belirterek, ancak robot yatırım danışmanları ile aracıların “kendi çıkarlarını yatırımcıların çıkarlarının önüne koymaları” nedeniyle çatışma oluşmasının muhtemel olduğunu savundu.

Kongre üyelerinden SEC’e “spot Bitcoin ETF” çağrısı

Öte yandan gerçekleştirilen oturum öncesinde, Komitedeki Cumhuriyetçiler, Gensler’e gönderdikleri mektupta, SEC’in düzenleme gündemine ilişkin paydaş geri bildirimlerinin değerlendirilmesini istedi.

Cumhuriyetçi temsilciler, SEC’in, etkiler değerlendirilene ve uyum için yeterli süre tanınana kadar kuralların sonuçlandırılmasının ve uygulamaya konulmasının durdurulmasını talep etti.

Öte yandan, bazı temsilciler, SEC Başkanı Gensler’i spot Bitcoin ETF başvurularını onaylamaya çağırdı.

(Kaynak: BloombergHT.com )

27 Eylül 2023 Çarşamba

Bank of America dolar/TL kurunun son çeyrekte 30 seviyesini göreceğini tahmin etti.

Bank of America stratejistlerine göre, petrol fiyatlarındaki artışın potansiyel volatilite yükselişi yaratması, net petrol ithalatçısı Doğu Avrupa, Orta Doğu ve Afrika (EEMEA) bölgesindeki ülkelerin para birimlerinin performansını düşürebilir. Banka Türkiye, Polonya ve Macaristan para birimlerinde zayıflık bekliyor.

Aralarında Mikhail Liluashvili’nin de olduğu analistler yayımladıkları notta lirada forwardlara paralel düzenli bir değer kaybı beklediklerini belirtti. Banka son çeyrekte Dolar/TL ’nin 30’a ulaşmasını bekliyor.

Analistler Polonya’da ekim faiz indirimleri ve güçlü dolarla birlikte zlotide yılın geri kalanında düşüş bekliyor. Analistler bu yıl euro/zlotinin 4,70’e, gelecek yıl ilk çeyrekte ise 4,80’e yükselmesini bekliyor.

Güney Afrika’da randın güçlenmesini bekleyen analistler, ilk Güney Afrika faiz indirimi tahminlerini 2024 yılının ilk çeyreğinden ikinci çeyreğine öteledi.

BofA Stratejistleri dolar/randın 2023 son çeyrekte 18,50’ye gerilemesini bekliyor.

(Kaynak: BloombergHT.com )

27 Eylül 2023 Çarşamba

EBRD, Türkiye için 2023 büyüme tahminini yüzde 3,5’e yükseltti. Türkiye ekonomisinin 2024 yılında ise yüzde 3 oranında büyümesini bekliyor.

Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), Mayıs ayında yüzde 2,5 olarak açıkladığı Türkiye’nin GSYH büyüme tahminini 2023 yılı için yüzde 3,5 olarak revize etti.

Büyümenin yılın ikinci yarısında yavaşlaması beklenmekle birlikte, 2023 yılı için yukarı yönlü bir revizyonda bulundu. Banka, seçim öncesi mali canlanmanın etkisiyle yılın ilk yarısındaki güçlü büyüme bekliyor.

EBRD 2024 için büyüme tahminini ise yüzde 3’te tuttu.

Gelişmekte olan Avrupa ülkeleri, Orta Asya ve Kuzey Afrika’dan oluşan geniş bir coğrafyada faaliyet gösteren EBRD, bugün yayımlanan Bölgesel Ekonomik Görünüm raporunda yer verilen Türkiye tahminlerin yanı sıra raporda EBRD’nin faaliyet gösterdiği bölgelerde büyümenin 2023 yılında ortalama yüzde 2.4’e düşeceği öngördü.

Rapor, beklenen büyüme performansına rağmen kısa vadeli dış borcun 200 milyar doları aşması ve cari açığın 60 milyar dolar seviyesinde seyretmesi nedeniyle Türkiye ekonomisindeki dış finansman dengesizliklerinin devam ettiğini vurguladı. Döviz rezervlerinin artmakta olduğu, ancak mütevazı kalmaya devam ettiğinin da altı çizdi.

Rapora göre, ortodoks ekonomi politikalarına geri dönüş olumlu bir sinyal olarak görülürken Mart 2024’teki yerel seçimlerin önemli bir etken olacağı belirtildi.

EBRD ekonomistleri Türkiye’nin son yıllarda nispeten güçlü bir büyüme performansı sergiledigini ancak yavaşlama görüldüğünü ifade etti. Raporda, Turkiye GSYH büyümesinin 2023’ün ilk yarısında, 2022’nin aynı dönemine göre yüzde 5,6’dan yüzde 3,9’a geriledigi belirtilirken, buna ek olarak, enflasyonda düşüşe ragmen yüksek seyrin devam ettiği ve 2023 yılı sonunda enflasyonun yüzde 60’a yükselmesinin beklendigi ifade edildi.

(Kaynak: BloombergHT.com )

27 Eylül 2023 Çarşamba

Financial Times’a konuşan Mehmet Şimşek seçimler sonrası yürütülen politika değişimi için “Doğru yoldayız. Sabırlı olmalıyız” açıklamasını yaptı. 

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek “ekonomiyi yeniden dengelemeyi ve iç talebi yumuşatmayı” hedeflediklerini belirterek politika değişimi süreci için sabırlı olunması gerektiğini belirtti.

Financial Times’a röportaj veren Şimşek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yeni ekonomi politikalarına desteğini verdiğini belirterek “Doğru yoldayız. Güvenin geri döndüğüne dair güçlü kanıtlar var. Ancak sabırlı olmalıyız, halen zorlu bir süreçteyiz” açıklamasını yaptı.

Gelecek yılın ortalarına kadar enflasyonun “geçiş sürecinde” olacağını kaydeden Şimşek miktarsal sıkılaştırma tedbirleriyle birlikte finansal koşulların TCMB politika faizinin işaret ettiğinden daha fazla sıkı olduğunu belirtti.

Şimşek “Enflasyon beklentilerini çıpalamak için güvene ihtiyacınız var” dedi.

Şirketlerin ve bankaların dış kaynak erişimlerine de değinen Şimşek “Biz ilerleme kaydettikçe şirketlerin ve bankaların uluslararası sermaye piyasalarına erişimleri iyileşecek, bu kritik bir konu. Bu noktadan sonra işimiz daha çok kolaylaşacak” değerlendirmesini yaptı.

(Kaynak: BloombergHT.com )

27 Eylül 2023 Çarşamba

Dolar/TL kuru bankalararası piyasada 27,49 ile rekor seviyeyi gördü. Kur üzerinde içeride KKM’den çıkış sonrası senaryoları öne çıkarken, küresel piyasalarda da doların güçlendiği izlendi.

Bir süredir Dolar/TL tarafında görülen yükseliş ivmesi yeni rekor seviyenin test edilmesini beraberinde getirdi.

Dolar/TL kuru 27,49 seviyesini gördükten sonra 27,29 seviyelerinde denge kazandı. Gelişmiş ve gelişen ülke para birimlerinin dolar karşısında yeni işlem gününde gerilediği görüldü. Bloomberg dolar endeksi Aralık ayından bu yana en yüksek seviyeye çıktı.

Fed’in para politikasındaki sıkılaştırıcı duruşu doların reel getiri avantajının emsallerine göre genişleyeceği beklentisiyle dolara destek sağladı.

Yen, Salı günü Ekim 2022’den bu yana ilk kez dolar başına 149 seviyesini aştıktan sonra yatay seyretti. Japonya Maliye Bakanı Shunichi Suzuki, para birimlerini güçlü bir aciliyet duygusuyla izlediğini söyledi.

Mizuho Bank Ltd. Ekonomi ve Strateji Müdürü Vishnu Varathan, “Reel getiri avantajı ve güvenli liman talebinin, devam eden Çin risklerinin ortasında yuan riskleriyle ilerlemesi, doların yeniden canlanan hakimiyetinin altını çiziyor. Euro, sterlin ve yen boğalarının dolara meydan okuması için ikna edici bir durum yok” değerlendirmesini yaptı.

KKM gelişmeleri yakından izleniyor

Yurt dışında doların hakimiyeti son günlerde öne çıkarken, yurt içi tarafta ise ekonomi yönetiminin KKM’den çıkış stratejisi takip ediliyor.

KKM’nin misyonunu tamamladığını ifade eden ekonomi yönetimi KKM ile ilgili bir dizi önlemi yürürlüğe koydu. Son olarak KKM’de asgari faizin kaldırılması kararı alındı. Böylelikle KKM’de daha düşük faiz ödemesinin önü açılmış oldu.

Bu düzenlemenin ardından KKM’den çıkış ivmesi yaşanacağını öngörülürken tasarruf sahiplerinin Dövize yönelip yönelmeyeceği sorusu da öne çıkıyor.

BDDK verilerine göre KKM büyüklüğü 15 Eylül itibarıyla 3,31 trilyon TL oldu. KKM 15 Ağustos’ta 3,41 trilyon TL ile zirvesine ulaştıktan sonra geçen yaklaşık bir ayda 100 milyar TL azaldı.

(Kaynak: BloombergHT.com )

27 Eylül 2023 Çarşamba

Altın fiyatları, güçlenen dolar karşısında bir aydan fazla bir sürenin en düşük seviyesine geriledi.

Piyasaların Fed’in faiz patikasına göre ayarlamalar yapması sonrası dolar güçlenirken, altın fiyatları bir aydan fazla bir sürenin en düşük seviyesini test etti.

Yeni işlem gününde spot piyasada altın fiyatları 1.900 dolar seviyesinin altında işlem gördü.

Dolar, ABD’de faiz oranlarının daha uzun süre yüksek seyredeceği beklentisiyle ve tahvil getirilerinin yüksek kalmasının etkisiyle önemli para birimleri karşısında 9 ayın en yüksek seviyesinde güçlü kalmayı sürdürdü.

Öte yandan, spot gümüş yüzde 0,8 düşüşle 22,69 dolara düşerek 12 günün en düşük seviyesine geriledi. Platin ise yüzde 0,1 artışla 904,80 dolar seviyesine yükseldi.

Paladyum dört seanslık değer kaybını sonlandırarak yüzde 1 artışla 1.236 dolara ulaştı.

(Kaynak: BloombergHT.com )

27 Eylül 2023 Çarşamba

S&P’ye göre ABD’de mevduatlar yüksek getirili alternatifler gölgesinde en az 1994’ten bu yana ilk kez geriledi.

ABD’de bankacılık sektörünün toplam mevduatları 1994’ten beri yayımlanan bir veriye göre ilk kez yıllık düşüş kaydetti.

S&P Global Market Intelligence yayımladığı raporda 30 Haziran’da biten döneme göre mevduatların yüzde 4,8 düşüşle 17,3 trilyon dolara gerilediğini duyurdu.

S&P analizine göre mevduattan çıkış mudilerin daha yüksek getirili alternatiflere yönelmesiyle gerçekleşti. ABD’de bazı bölgesel bankaların batması da mevduat çıkışını tetikledi. En yüksek çıkış yüzde 31,1 ile Schwab’da gerçekleşti.

S&P analistleri mudilerin bankanın para piyasası fonları gibi diğer ürünlere yöneldiğini düşünüyor.

“Yumuşak iniş ihtimali yüzde 60”

ABD’de mevduatlardan tarihi çıkış yaşanırken ekonomik aktivitenin patikasına yönelik yorumlar da gelmeye devam ediyor.

Fed üyelerinden Neel Kashkari ekonomiye zarar vermeden enflasyonu yüzde 2 hedefine çekmeleri ihtimalini yüzde 60 olarak gördüğünü söyledi.

Salı günü Minneapolis Fed internet sitesinde yazısı yayımlanan Kashkari ortaya koyduğu iki senaryoda Fed’in gösterebileceği reaksiyonlara ilişkin sinyal verdi.

“Yumuşak İniş” senaryosunda bir kez daha faiz artışı yapılabileceğini belirten Kashkari yüzde 40 ihtimal olarak gördüğü ve enflasyonun kalıcılaştığı diğer senaryoda faizleri daha fazla artırmaları gerekeceğini kaydetti. Kashkari yumuşak iniş senaryosuna ilişkin “Bu yıl potansiyel olarak bir kez daha 25 baz puanlık faiz artışından sonra FOMC faizleri yeterince uzun sürede bu seviyelerde tutarak enflasyonu mantıklı bir seviyede hedefe geri çekebilir” değerlendirmesini yaptı.

Kashkari bir gün önce Wharton’da yaptığı konuşmada ekonominin beklediklerinden güçlü kalması durumunda bir faiz artışı daha yapmaları gerekebileceğini dile getirmişti.

(Kaynak: BloombergHT.com )

27 Eylül 2023 Çarşamba

Petrol, sıkılaşan piyasanın ağır basması ve yüksek faiz oranlarına ilişkin görünümün yol açtığı riskten kaçınma eğiliminin artmasıyla yükseldi.

ABD ham petrolü Salı gününü yüzde 0,8 yükselişle kapattıktan sonra varil başına 91 dolara yaklaştı. Kısa vadeli ABD varillerinin primi bir yıldan fazla bir sürenin en yüksek seviyesine yakın, bu da bir açığa işaret ediyor. Çarşamba günü ilerleyen saatlerde açıklanacak resmi veriler, ABD’nin önemli bir depolama tesisinde ham petrol stoklarında yeni bir düşüş olduğunu doğrulayabilir.

Shandong merkezli Qisheng Futures Analisti Gao Jian, “Petrolün temelleri hâlâ güçlü, ciddi bir düşüş eğilimi yok” dedi ve yatırımcıların makro dalgalanmaları ve hisse senetlerindeki riskten kaçış hissiyatını izleyeceğini ekledi. Jian “Ticaret düzeltme modunda kalmaya devam ediyor ve ham petrolün düşme riski henüz yok” diye ekledi.

OPEC’in Suudi Arabistan ve Rusya’nın arz kesintileri nedeniyle Ekim ayından itibaren günde 3 milyon varil kadar açık olacağını tahmin etmesiyle vadeli petrol kontratları 2022’nin başından bu yana en büyük çeyreklik sıçramasını gerçekleştirecek. Yükseliş ham petrolün 100 dolar olacağı yönündeki söylentileri yeniden alevlendirirken, kazançlar geçtiğimiz hafta durdu ve Eurasia Group’un da aralarında bulunduğu analistler, kartel ve müttefiklerinin fiyatların düşmemesi için gelecek yıl kısıtlamaları uzatması gerekebileceği konusunda uyardı.

Salı günü, endüstri tarafından finanse edilen Amerikan Petrol Enstitüsü, verileri bilen bir kişiye göre, Cushing, Oklahoma’daki depolama merkezindeki stokların geçen hafta yine düştüğünü, ancak ülke çapındaki stokların arttığını bildirdi. AlphaBBL Corp.’un ayrı bir tahmini de, varlıkların 2022 ortasından bu yana en düşük seviyeye gerilediği Cushing’de bir düşüşe işaret etti.

(Kaynak: BloombergHT.com )

25 Eylül 2023 Pazartesi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Eylül ayına ilişkin reel kesim güven endeksi ve kapasite kullanım oranlarını yayımladı.

Reel kesim güven endeksi Eylül’de 104,4 değerini aldı.

Endeks Ağustos ayında 105 seviyesine gerilemişti. Yılın en yüksek seviyesi ise 108,30 ile Mayıs ayında kaydedilmişti.

Mevsimsellik arındırılmış reel kesim güveni aylık 0,5 puan artışla 105,1 seviyesinde gerçekleşti.

Eylül ayında kapasite kullanım oranı yüzde 76,1’den yüzde 77,3’e yükseldi.

Mevsimsel etkilerden arındırılmış kapasite kullanım oranı da (KKO-MA) bir önceki aya göre 1,2 puan yükselerek yüzde 76,9 oldu.

(Kaynak: BloombergHT.com )

25 Eylül 2023 Pazartesi

Fed’in bu yıl bir kez daha faiz artışı yapabileceği kararının ardından ABD iki yıllık tahvil getirisi zirveye ulaşmıştı. Stratejistler gelecek yıl faiz indirimlerinin gündeme gelmesiyle birlikte tahviller hakkında iyimserler.

Fed’in faiz artışlarına son verip vermediği sorusu tahvil yatırımcıları için kritik önem taşıyor. Fed’in bu yıl bir kez daha faiz artışı yapabileceği kararının ardından ABD iki yıllık tahvil getirisi yüzde 5’i aşarak 2006 zirvesine, 10 yıllık getiri ise yüzde 4,5’i geçerek 2007 zirvesine ulaşmıştı.

Ancak stratejistler gelecek yıl faiz indirimlerinin gündeme gelmesiyle birlikte tahviller hakkında iyimserler. Columbia Threadneedle Stratejisti Ed Al-Hussainy’ye göre kısa vadeli tahviller Fed’in birkaç yıl içinde faiz indirimlerine dönmesi senaryosunda iyi performans gösterebilir.

Al-Hussainy “Fed’in iki yıl boyunca faizleri sabit tutacağını düşünmüyorsanız iki yıllıklar yatırımcıya ciddi bir değer sunuyor” dedi. Bu yıl istihdam piyasasının canlı kaldığını ancak gelecek yıl bu canlılığı koruyamayacağını savunan Al-Hussainy soğuyan işgücü piyasasının tahvil rallisini tetikleyebileceği görüşünde.

ABD tahvillerini takip eden Bloomberg endeksine göre bu yıl ABD tahvilleri yatırımcısına yüzde 1,2 kaybettirdi. Uzun vadeli tahvillerde kayıp yüzde 6,6’yı buldu. Tahviller üçüncü yıl üst üste eksi getiriye doğru ilerliyor.

(Kaynak: BloombergHT.com )