17 Ağustos 2023 Perşembe

ABD Merkez Bankası’nın (Fed) Temmuz ayı toplantı tutanaklarında enflasyonda yukarı yönlü risklerin devam ettiği, bu durumun da daha fazla faiz artışını gerektirebileceği sinyali verildi.

Fed’in Temmuz ayına ait toplantı tutanakları yayınlandı. Temmuz toplantısında yapılan 25 baz puanlık faiz artışının son olup olmadığı tartışılırken tutanaklarda, enflasyonda yukarı yönlü risklerin devam ettiği, bu durumun da daha fazla faiz artışını gerektirebileceği mesajı verildi.

Çoğu üyenin enflasyonla mücadelenin henüz bitmediği konusunda hemfikir olduğu görüldü. Açıklamada “enflasyon hala Komite’nin üzerinde seyrederken ve istihdam piyasası sıkı kalmaya devam ederken çoğu katılımcı enflasyonda yukarı yönlü riskler olduğunu düşünüyor, bu da daha fazla sıkılaşmayı gerektirebilir” ifadesine yer verildi.

Fed’in faiz artırdığı Temmuz toplantısında 2 üye faizin sabit tutulmasını destekledi. Tutanaklara göre Fed üyelerinin çoğu enflasyonda önemli derecede yukarı yönlü riskler gördü.

Bazı yetkililer ekonominin direncine rağmen büyümeye ilişkin aşağı yönlü risklere dikkat çekti. Bazı yetkililer daha sıkı finansal koşulların beklenenden daha keskin yavaşlamaya neden olacağına dair endişeli.

Fed geçen ay politika faizini yüzde 5,25 – 5,5 ile 22 yılın en yüksek seviyesine çıkarmıştı.

(Kaynak: BloombergHT.com )

16 Ağustos 2023 Çarşamba

Ekonomi yönetiminde ortodoks politikalara geçisin ardından Türkiye’ye yabancı sermaye akımı hızlanırken, yabancılar daha fazla yatırım için geleneksel politikalarda istikrarın sürmesini ve daha sıkı para politikasına geçişi görmek istiyor.

Seçim sonrası değişen ekonomi yönetimine ve para politikasına yönelik uluslararası kurum ve piyasa uzmanlar görüşlerini paylaşmaya devam ediyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan’ın ortodoks politikalara yönelik tutumu ve yeni hükümetle birlikte başlayan kademeli sıkı para politikasına geçiş hem küresel kurum ve kuruluşlardan hem de piyasa uzmanları tarafından olumlu karşılanıyor.

Geçtiğimiz günlerde uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s ve İngiltere’nin önde gelen bankalarından Barclays tarafından yayımlanan raporlar gelecek döneme ilişkin olumlu sinyal verir nitelikte oldu. Moody’s yeni ekonomi yönetiminin daha ortodoks, kural bazlı ve öngörülebilir politikaya geçmesinin kredi görünümü açısından olumlu olduğu değerlendirmesi yaparken, Türk bankacılık sisteminde görünümünü ‘negatif’ten ‘durağan’a yükseltti. Bununla birlikte Barclays de, Merkez Bankası’nın Döviz rezervi artışının devam etmesine yönelik iyimser olduklarını belirten bir açıklamada bulundu.

Türkiye’nin daha fazla ortodoks politikaya ihtiyacı var

Konu özelinde, BloombergHT’nin sorularını yanıtlayan Japonya Keio Üniversitesi’nde Ekonomi Profesörü ve eski BOJ politika kurulu üyesi Sayuri Shirai yeni başkanın politika faiz oranını %8,5’ten %17,5’e artırmasını iyi bir dönüş olarak değerlendirdi. Ancak var olan ikiz açığın (cari hesap açığı ve mali açık) göz önüne alındığında Türkiye’nin daha fazla ortodoks politikaya ihtiyacı olduğunu belirtti.

Üretim ve işsizlik verileri baz alındığında Türkiye’nin çok fazla potansiyelin olduğunu belirten Shirai, yabancı sermaye akışının artması için genel olarak daha iyi bir makro ekonomik performans gösterilmesi gerektiğinin altını çizdi. Shirai, “Türkiye’nin kredi puanının iyileştirilmesi sermaye akışı için çok önemli” ifadelerini kullandı.

Parasal sıkılaşma sürdürülmeli

Rabobank Euro Bölgesi Makro Strateji Başkanı Elwin de Groot da Ortodoks politikalara dönüşün Türk tahvillerindeki fiyatlamalara da olumlu yansıdığını söyledi.
Uluslararası yatırımcıların Ortodoks politikaların uzun vadeli etkilerine daha fazla güvendiğini belirten De Groot, Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek’in kanıtlanmış bir politika geçmişi olduğunu ve TCMB Başkanı Erkan’ın da bu kapsamda kesinlikle potansiyeli olduğunu ifade etti. “Global ekonomik zayıflık sırasında parasal sıkılaştırmanın sürdürülmesi, Türkiye’nin ortodoks olmayan politika geçmişinden biçimsel olarak sıyrıldığını kanıtlamak için gerekli” değerlendirmesini yaptı.

Ekonomi yönetiminden stabil bir politika isteniyor

Zaye Capital Markets’in baş yatırım yetkilisi Naeem Aslam ise coğrafi konumu ve genç ve dinamik nüfusu nedeniyle Türkiye’nin birçok yatırımcının gözünde özel bir yeri olduğunu belirtirken uluslararası yatırımcıların yüksek enflasyon karşısında ekonomi yönetiminden daha stabil bir politika görmek istediğini sözlerine ekledi.

Yükselen enflasyonun hem kamuoyu hem de yabancı yatırımcılar problem olmaya devam ettiğini belirten Aslam, bunun nedeninin şu ana kadar ortodoks olmayan mali politikaların izlenmesi olduğunu söyledi. Ancak yeni uygulanan sıkı para politikasının “sisteme uyum sağlayacak şekilde ayarlanması” gerektiğini sözlerine ekledi.

Doğrudan yatırımlar konusunda Türkiye’nin son dönemde körfez ülkeleriyle yaptığı temaslara da değinen Zaye Capital Markets’in baş yatırım yetkilisi Naeem Aslam, bölge ülkeleri arasında baskın bir güç olduğunu vurguladı.

YAZAR: ASİYE ERDURAN

(Kaynak: BloombergHT.com )

16 Ağustos 2023 Çarşamba

Almanya’da nitelikli işgücü arzında yaşanan problem imalat sanayiden sonra hizmet sektörünü de etkilemeye başladı.

Almanya’nın üretimini sınırlayan vasıflı işgücü kıtlığı daha da kötüye gidiyor.

Münih merkezli Ifo Enstitüsü tarafından yayınlanan en son araştırmaya göre, Avrupa’nın en büyük ekonomisinde daha fazla şirket bu nitelikli çalışan sıkıntısı yaşıyor.

Ankete katılan yaklaşık 9 bin firmanın yüzde 43’ünden fazlası, Temmuz ayında kalifiye işçi eksikliğinden mustarip olduğunu bildirdi. Nisan ayında bu sıkıntıyı çektiğini söyleyen şirket sayısı yüzde 42’nin biraz üzerinde gerçekleşirken, Temmuz 2022’de bu oran tüm zamanların en yüksek seviyesi olan neredeyse yüzde 50’ye kadar çıkmıştı.

Ifo’dan Stefan Sauer “Durgun bir ekonomiye rağmen, birçok şirket hâlâ çaresizce kendilerine uygun çalışanlar arıyor” diye yazdı.

Ifo, hukuk ve muhasebe şirketlerinin dörtte üçünün ihtiyaç duydukları iş gücünü bulamadıklarını ve bu durumun özellikle hizmet sektörünü çok sert bir şekilde etkilendiğini söyledi. Ifo’ya göre ayrıca ulaşım, mimarlık ve mühendislik için de benzer sorunlar söz konusu.

Almanya, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesinin ardından enerji fiyatları ve enflasyonun artmasının ardından kış aylarında resesyon dönemine girdi. O zamandan beri özellikle imalat sanayideki düşüş dikkat çekti. Şimdi ise hizmet sektöründe de zayıflık ortaya çıkmaya başladı.

(Kaynak: BloombergHT.com )

16 Ağustos 2023 Çarşamba

İngiltere’de yıllık enflasyon Temmuz ayında Şubat 2022’den bu yana en düşük seviyeye geriledi.

İngiltere’de parasal sıkılaştırma süreci devam ederken, yıllık enflasyon da 1,5 yılın en düşük seviyesine geriledi.

Ülkede Temmuz ayında yıllık enflasyon yüzde 6,8 olarak kaydedildi. Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin beklentisi yıllık enflasyonun yüzde 6,7 olması yönündeydi. Böylece manşet enflasyon verisi altı ay içinde beşinci kez tahminleri aştı.

Aynı dönemde aylık bazda ise negatif enflasyon görüldü. Temmuz’da tüketici fiyatları bir önceki aya göre yüzde 0,4 düştü. Bu veriye ilişkin beklenti ise yüzde 0,5 düşüş olarak belirlenmişti.

Fiyatlarda özellikle ulaştırma grubundaki yükselişin etkisi öne çıktı.

Çekirdek enflasyon tarafında ise yatay seyir dikkat çekti. Enerji ve gıda hariç tüketici fiyatları Temmuz’da yıllık yüzde 6,9 arttı. Haziran ayında da yıllık çekirdek enflasyon bu seviyedeydi. Bloomberg anketinde çekirdek enflasyon beklentisi ise yüzde 6,8 olmuştu.

A

İngiltere Merkez Bankası son toplantısında politika faizini yüzde 5,25 ile 15 yılın zirvesine çıkarmıştı.

Karar metninde faiz patikasına ilişkin yönlendirme büyük ölçüde önceki metinlerdeki haliyle korunurken fiyat baskılarının daha kalıcı olması durumunda para politikasında daha fazla sıkılaşmaya gerek olabileceği belirtilmişti.

(Kaynak: BloombergHT.com )

16 Ağustos 2023 Çarşamba

Arjantin’de ekonomide radikal önlemleri savunan aday Javier Milei, ön seçimleri önde tamamlamasının ardından IMF ile görüşmelere yeniden başlamaya hazırlanıyor.

Arjantin’de bu hafta yapılan ön seçimleri kazanan Javier Milei, 44 milyar dolarlık program için Uluslararası Para Fonu (IMF) ile görüşmelere başlamaya hazırlanıyor.

Milei, kampanyasını yöneten kız kardeşi Karina’nın 13 Ağustos’taki seçimlerin ardından bir toplantı ayarlamak için IMF yetkililerinden bir telefon aldığını söyledi. Seçimin galibi Milei planlanmamış olan görüşme hakkında ayrıntı vermedi.

Yıllık yüzde 115’in üzerinde enflasyon, artan yoksulluk ve hızla değer kaybeden para birimi ile mücadele eden Arjantin’de Javier Milei, pesonun dolar ile değiştirilmesi çağrısında bulunmuş ve merkez bankasını kapatacağına yönelik açıklamalarıyla destek toplamıştı.

Pazar günü düzenlenen ön seçimlerde aşırı sağcı aday Milei toplam oyların yaklaşık yüzde 30’unu almıştı.

Salı günü yerel radyo istasyonu Radio La Red’e verdiği röportajda Milei “Toplantıya nasıl yaklaşacağımıza bakıyoruz. IMF ile programı üstlenmekte bir sorunumuz yok çünkü çok daha zor olan uyum konusunda bir hipotezimiz var” ifadelerini kullandı.

Bloomberg’in seçimlerden önce yaptığı haberlerde, IMF temsilcilerinin 44 milyar dolarlık programı nasıl ele almak istediklerini ölçmek için muhalefet üyeleriyle görüşmeleri yoğunlaştırmayı öngördükleri belirtilmişti.

(Kaynak: BloombergHT.com )

15 Ağustos 2023 Salı

Rusya Merkez Bankası rubledeki erimenin ardından yaptığı acil toplantıda faizi 3,5 puan artırdı.

Rusya Merkez Bankası’ndan rubledeki değer kaybına karşı olağanüstü müdahale geldi.

Banka politika faizini yüzde 8,50’den yüzde 12’ye çıkardı.

Karar metninde acil faiz artışının fiyat istikrarı risklerini sınırlama amacı taşıdığı belirtildi.

Savaş maliyetinin artması ve ihracatının hızla azalması üzerine para birimi rubledeki değer kaybı hızlanmıştı. Dolar/ruble kuru Pazartesi günü psikolojik eşik olan 100 seviyesini aşmıştı.

Bu gelişmeden kısa bir süre önce ise Kremlin ekonomi danışmanı Maxim Oreshkin rubledeki değer kaybı için merkez bankasını suçlamıştı.

Rusya Merkez Bankası geçtiğimiz ay faizi 100 baz puan artışla yüzde 8,5’e yükseltmişti.

(Kaynak: BloombergHT.com )

15 Ağustos 2023 Salı

Arjantin ve Rusya para birimlerinden dolar karşısında yaşanan değer kaybından sonra gözler gelişen piyasalara çevrildi.

Arjantin ve Rusya para birimlerinin dolar karşısında sert bir şekilde değer kaybetmesi gözleri yeniden gelişen ülkelere çevirdi.

Ekonomiyi dolarize etmeyi vaat eden radikal sağ siyasetçisi Javier Milei’nin pazar günü merkez partileri karşısında elde ettiği ön seçim zaferi sonrası Arjantin Cumhurbaşkanı Alberto Fernandez pezonun dolar karşısında yüzde 18 devalüe edildiğini duyurdu. Böylece bir dolar 350 pezoya yükseldi.

Arjantin Merkez Bankası politika faizini yüzde 97’den yüzde 118’e yükseltti. Ülkedeki enflasyon oranı yüzde 115 seviyesinde ve son devalüasyonla daha da kötüleşecek gibi gözüküyor. Ülkede elektronik perakendecilerden restoranlara kadar birçok işletmeci tedarikçilerinin bir gecede yüzde 20 fiyat artışı yapmasına tanıklık etti.

Savaş maliyetinin artması ve ihracatının hızla azalması üzerine para birimi rubledeki değer kaybının hızlanması üzerine Rusya da panik butonuna basmış durumda. Rusya Merkez Bankası salı günü acil olarak toplanarak faiz kararı açıklayacak. Dolar/Ruble kuru pazartesi günü 100 seviyesini aşmıştı. Bu gelişmeden kısa bir süre önce ise Kremlin ekonomi danışmanı Maxim Oreshkin rubledeki değer kaybı için merkez bankasını suçlamıştı.

Rusya Merkez Bankası geçtiğimiz ay faizi 100 baz puan artışla yüzde 8,5’e yükseltmişti.

(Kaynak: BloombergHT.com )

15 Ağustos 2023 Salı

Çin Merkez Bankası, ekonominin desteğe ihtiyacı olduğunu değerlendirerek beklenmedik bir şekilde faiz indirimine gitti.

Çin Merkez Bankası (PBOC) Salı günü beklenmedik bir şekilde üç ay içinde ikinci kez politika faizlerini indirdi.

Çin Merkez Bankası, 401 milyar yuan (55,25 milyar dolar) değerindeki bir yıllık orta vadeli borç verme tesisi (MLF) kredilerinin faiz oranını yüzde 2,65’ten 2,50’ye düşürdüğünü açıkladı. Bu, 2020 yılından bu yana yapılan en büyük faiz indirimi oldu. PBOC, Haziran ayından da faizi 10 baz puan indirmişti. Ekonomistler faizin sabit kalacağını tahmin ediyorlardı.

Merkez bankası ayrıca yedi günlük ters repo yoluyla 204 milyar yuanlık bir ters repo işlemi gerçekleştirdi ve borçlanma maliyetlerini yüzde 1,9’dan yüzde 1,8’e düşürdü.

(Kaynak: BloombergHT.com )

15 Ağustos 2023 Salı

Japon ekonomisi, bu yılın nisan-haziran döneminde yıllık bazda reel olarak yüzde 6 büyüme gösterdi.

Japonya ekonomisi, Haziran ayında sona eren üç ayda yıllık bazda yüzde 6 büyüdü. Ekonomistler yüzde 3,1’lik büyüme bekliyorlardı.

Çeyrek bazda büyüme, ikinci çeyrek için yüzde 1,5 ile yüzde 0,8 olan beklentinin neredeyse iki katı oldu.

Veriler, Japonya’nın çeyrek bazda yüzde 2,8 büyüme ve yıllık yüzde 11,7 büyüme kaydettiği 2020’nin dördüncü çeyreğinden bu yana en hızlı büyüme oranını gösterdi.

(Kaynak: BloombergHT.com )

14 Ağustos 2023 Pazartesi

Hazine ve Maliye Bakanlığı 7 yıl vadeli değişken faizli 6 ayda bir kupon ödemeli devlet tahvilinin yeniden ihracında ihale ve ihale öncesi satışlarla toplamda 2,6 milyar TL borçlandı.

Hazine ve Maliye Bakanlığı Ağustos ayı borçlanma programına 7 yıl vadeli değişken faizli 6 ayda bir kupon ödemeli devlet tahvilinin yeniden ihracıyla devam etti.

Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın 7 yıl vadeli değişken faizli 6 ayda bir kupon ödemeli devlet tahvilinin yeniden ihracında 2,92 milyar TL’lik teklif gelirken net satış 1,51 milyar Tl oldu.

İhalede dönemsel faiz yüzde 9,01 olarak gerçekleşti.

İhale öncesi piyasa yapıcılardan gelen 1,71 milyar TL’lik teklife karşılık 1,1 milyar TL’lik satış gerçekleştirildi. Hazine bu tahvilde kamuya satış yapmadı.

(Kaynak: BloombergHT.com )