29 Eylül 2023 Cuma

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek Ekim’de Londra, Paris ve Marakeş’i ziyaret edecek.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yatırımcı buluşmaları kapsamında ekim ayında 3 farklı ülkede toplantılara katılacak.

Bakanlığın Bloomberg’e teyit ettiği takvime göre Şimşek, 4-5 Ekim’de ilk olarak Londra’da yatırımcı toplantısına katılacak.

Citibank ve BofA’nın düzenlediği toplantının ardından Şimşek’in durağı 11-14 Ekim’de IMF ve Dünya Bankası’nın yıllık toplantıları olacak.

Fas’ın Marakeş kentindeki bu toplantıların ardından Şimşek, Fransa’nın başkenti Paris’te 19 Ekim’de bir diğer yatırımcı toplantısında konuşacak.

Bakan Şimşek’in bu toplantıların ardından ay sonunda ikinci Körfez turunu gerçekleştirmesi de bekleniyor.

(Kaynak: BloombergHT.com )

29 Eylül 2023 Cuma

Fed üyeleri Thomas Barkin ve Austan Goolsbee piyasalara güvercin sinyaller gönderdi. Hisse senetleri piyasaları Fed ve Çin iyimserliği ile yükselişte.

Fed üyelerinden güvercin mesajlar ve ABD-Çin temaslarının olası Şi-Biden görüşmesi hedefiyle hızlanması risk iştahını artırıyor. ABD Borsaları Perşembe gününü ılımlı yükselişlerle kapatırken vadeliler de pozitif seyrin süreceğine işaret etti.

Asya Pasifik’te ise Hong Kong öncülüğünde hisseler yükseldi. Hang Seng MSCI Asya Pasifik yükselişinde rol oynarken Avustralya S&P ASX 200 de artıda işlem gördü.

Güvercin Fed söylemlerinin ardından kayıp yaşayan dolar bugün de gelişmiş ülke para birimlerine karşı değer kaybediyor. Perşembe günü yüzde 0,4 düşen Bloomberg Dolar Endeksi yüzde 0,1 kayıpla bu sabah 1.264 seviyesinde.

Fed üyelerinden güvercin mesajlar

Fed’in “Daha uzun süreli yüksek faizler” mesajı sonrası tahvil ve hisse senetleri satıcılı bir hafta geçirirken bu satış dalgası gölgesinde Perşembe günü bazı Fed üyeleri güvercin mesajlar verdi.

Richmond Fed Başkanı Thomas Barkin bir başka faiz artışına gerek olup olmadığını söylemek için “çok erken” olduğunu belirtti. İşsizlikte bir parça yükseliş beklediğini belirten Barkin geçmiş faiz artışlarının gecikmeli etkisini yakın zamanda göstereceğini söyledi.

Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee ise enflasyonu kontrol altına almak için sert istihdam kayıplarının gerekli olduğunu belirten geleneksel ekonomi görüşüne fazla ağırlık verilmemesi gerektiğini bildirdi.

Goolsbee “Enflasyon ve istihdam arasında büyük bir ikame olduğuna inanmak kısa vadede ciddi bir politika hatası riski taşıyor” ifadelerini kullandı. Goolsbee’ye göre Fed üyeleri kısa vadeli reel ücrete fazla takılmamalı, bunun yerine hala soğuması gereken konut enflasyonu gibi çekirdek enflasyonun bileşimlerini incelemeli.

(Kaynak: BloombergHT.com )

28 Eylül 2023 Perşembe

Uluslararası Para Fonu (IMF) Sözcüsü Julie Kozack, ABD’de “hükümetin kapanmasının” ülke ekonomisi için “önlenebilir bir risk” olduğunu belirterek, tarafları federal hükümete sağlanan finansmanın sürdürülmesi konusunda fikir birliğine varmaya çağırdı.

Kozack, düzenlediği basın toplantısında, küresel ekonomideki gelişmelere ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

ABD’de 1 Ekim’de başlayacak yeni mali yıla çok az zaman kalmasına rağmen federal hükümete finansman sağlayacak yeni bütçe üzerinde henüz anlaşma sağlanamamasının yol açtığı “hükümetin kapanması” riskine değinen Kozack, taraflara, hükümetin finansmanı konusunda ileriye dönük bir yol bulmak üzere bir araya gelerek fikir birliğine varma çağrısında bulundu.

Kozack, “Kapanmayı ABD ekonomisi için önlenebilir bir risk olarak görüyoruz.” dedi.

Çin yorumu

Julie Kozack, Çin ekonomisinin görünümüne ilişkin soruları yanıtlarken de ülke ekonomisinde ilk çeyrekten bu yana yavaşlama gördüklerini belirtti.

Bu yavaşlamaya rağmen son verilerin biraz daha karışık geldiğini söyleyen Kozack, verilerin bazı istikrar işaretleri verdiğini ifade etti.

Kozack, Çin ekonomisinin bu yıl yüzde 5 büyümesini beklemeye devam ettiklerini, orta vadede ise demografik olumsuzluklar ve verimlilik artışının yavaşlaması nedeniyle büyümenin yüzde 3,5’e gerileyeceğini öngördüklerini dile getirdi.

Kozack, Çin ekonomisinin reformlar aracılığıyla yeniden dengelenme fırsatı yakalaması halinde ise orta vadede daha yüksek bir büyüme elde edebileceğini düşündüklerini kaydetti.

“Federal hükümetin kapanması” ne demek?

Amerikan kanunlarına göre Kongre her yıl 1 Ekim’de başlayıp 30 Eylül’de sona eren mali yılın tümüne ilişkin bütçeyi zamanında onaylayamazsa, bu gerçekleşene kadar geçen sürenin geçici bütçelerle kapatılması gerekiyor.

Geçici bir bütçenin de onaylanamadığı dönemlerde harcama yetkisini kaybeden federal hükümet, hayati hizmetler dışındaki tüm faaliyetlerine ara vermek zorunda kalıyor.

Bu süreçte, hayati olmayan hizmetlerde görevli kamu çalışanları zorunlu izne çıkarılırken, ABD ordusu, istihbarat kurumları, kamu hastanelerinde çalışan doktor ve hemşireler, havaalanları ve hapishanelerdeki güvenlik görevlileri gibi kamu çalışanları görevlerine devam ediyor. “Hayati personel” kategorisinde yer alan bu çalışanlar, kapanma dönemlerindeki maaşlarını genellikle Kongre yeni bir bütçe geçirene kadar alamıyor.

(Kaynak: BloombergHT.com )

29 Eylül 2023 Cuma

Societe Generale Kıdemli Ekonomisti ve İngiltere ile Avrupa Merkez Bankası’nın eski üyeleri, Avrupa Merkez Bankası ve Fed’e faiz artırımlarına ara verip artışların gecikmeli etkilerini bekleme çağrısı yaptı.

Bazı önde gelen ekonomistler, ABD ve Euro Bölgesi’nde politika yapıcıların ekonomilere aşırı zarar vermeden faiz oranlarını artırdığını, şimdi ise ‘sabırlı’ olup beklemeleri gerektiğini belirtti.

Societe Generale Kıdemli Ekonomisti Michala Marcussen, Avrupa Merkez Bankası eski üyesi Lucrezia Reichlin, İngiltere Merkez Bankası eski üyesi Silvana Tenreyro ve Chicago Üniversitesi Profesörü Veronica Guerrieri enflasyonda kısa vadeli bir sıçrama olsa bile faiz konusunda sabırlı olmak gerektiğine dikkat çekti.

Ekonomistler ortak olarak yayınladıkları bir metinde “Ekonomilerin absorbe etmesi gereken arz şokunun boyutu ve para politikasının etkilerinin gecikmeli olarak görüldüğü düşünüldüğünde, daha fazla sıkılaşmanın sağlayacağı fayda, risklere kıyasla daha az olabilir. Bu durum özellikle de Euro Bölgesi ekonomisi için geçerli” değerlendirmesini yaptı.

Fed’in yol haritasına dair de görüşlerini aktaran ekonomistler faiz artırımlarının etkilerini görmek için agresif para politikasının durması gerektiğini belirtti. Açıklamada “Para politikasında sıkılaşmanın ekonomilere olan gecikmeli etkileri henüz görülmedi” ifadesine yer verildi.

(Kaynak: BloombergHT.com )

28 Eylül 2023 Perşembe

TÜİK verilerine göre ekonomik güven endeks Ağustos ayında 94,1 iken, Eylül ayında yüzde 1,3 oranında artarak 95,4 değerini aldı. Veri endeksin yılın en dip seviyesinden toparlanmasına işaret etti.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Ekonomik Güven Endeksi, Eylül 2023 verilerini yayımladı.

Buna göre, ekonomik güven endeksi Ağustos ayında 94,1 iken, Eylül ayında yüzde 1,3 oranında artarak 95,4 değerini aldı.

Bir önceki aya göre Eylül ayında Tüketici Güven Endeksi yüzde 5,1 oranında artarak 71,5 değerini, reel kesim (imalat sanayi) güven endeksi yüzde 0,5 oranında artarak 105,1 değerini, hizmet sektörü güven endeksi yüzde 2,0 oranında azalarak 113,0 değerini, perakende ticaret sektörü güven endeksi yüzde 3,0 oranında artarak 117,7 değerini, inşaat sektörü güven endeksi yüzde 1,0 oranında artarak 88,3 değerini aldı.

Ekonomik güven endeksinin 100’den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği, 100’den küçük olması ise genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliği gösteriyor.

(Kaynak: BloombergHT.com )

28 Eylül 2023 Perşembe

ABD gösterge petrolü, ülkenin ana depolama merkezindeki stokların kritik seviyelere düşmesinin küresel açığın genişlediğini göstermesinin ardından bir yıldan fazla bir süreden sonra ilk kez varil başına 95 doları gördü.

ABD ham petrolü Çarşamba günü yüzde 3,6 artışla Mayıs başından bu yana en büyük kazancını elde ettikten sonra kısa süreliğine eşiğin üzerine çıktı. ABD referans göstergesinin teslimat noktası olan Cushing, Oklahoma’daki stoklar, Temmuz 2022’den bu yana en düşük seviye olan 22 milyon varilin biraz altına düştü ve operasyonel minimumlara yaklaştı.

Danışman Energy Aspects’in kurucu ortağı ve araştırma başkanı Amrita Sen, Bloomberg TV’ye “Bu pazardaki korkum, çok fazla envanterin stoklarını boşaltmış olmamızdır” dedi.

Çarşamba günü açıklanan resmi verilere göre, ABD ham petrol stokları genel olarak beklenenden fazla düştü; bu durum, Suudi Arabistan ve Rusya’dan gelen arz kesintileri nedeniyle piyasanın ne kadar hızlı daraldığına dair kanıt sağlıyor. ABD ham petrolü , Haziran ayının sonundan bu yana yaklaşık üçte bir oranında artış gösterdi ve 2022 başından bu yana en büyük çeyreklik kazancına doğru ilerliyor, bu da enflasyonu körüklüyor.

Bu ayın başlarında OPEC, dördüncü çeyrekte günde 3 milyon varil kadar ham petrol açığı olacağını öngörüyordu. ABD ve Çin’deki talebin dirençli olduğu kanıtlanırken, doların yükselişe geçmesine ve yüksek küresel faiz oranlarına ilişkin endişelerin devam etmesine rağmen piyasadaki pek çok kişi artık 100 dolarlık petrolü kaçınılmaz olarak görüyor.

ING Groep NV emtia stratejisi başkanı Warren Patterson, “Brent’in varil başına 100 doları aşması an meselesi. Ancak, arz kesintilerini hafifletmek için OPEC+ üzerinde oluşturulacak artan baskı göz önüne alındığında, herhangi bir kırılmanın nispeten kısa ömürlü olacağına inanıyoruz” dedi.

(Kaynak: BloombergHT.com )

28 Eylül 2023 Perşembe

Resmi Gazete’de yayımlanan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tebliğiyle reeskont işlemlerinde iskonto faiz oranı yıllık yüzde 30,75’e çıkarıldı.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranları ve avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranlarıyla ilgili değişikliğe gitti.

Reeskont ve Avans İşlemlerinde Uygulanacak Faiz Oranlarının Tespiti tebliği Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Resmi Gazete’de yayımlanan tebliğe göre, vadesine en çok 3 ay kalan senetler karşılığında yapılacak reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranı yıllık yüzde 30,75 oldu. Avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranı ise yıllık yüzde 31,75 olarak tespit edildi.

Reeskont; iskonto edilmiş, diğer bir deyişle bir bedel karşılığı el değiştirmiş (iskonto) olan kıymetlerin, bir bedel karşılığında yeniden el değiştirmesini (reiskonto) ifade ediyor.

Merkez Bankası, bankacılık kesiminin geçici likidite ihtiyaçlarının karşılanması için, bankalar tarafından verilecek ticari senet ve vesikaları reeskonta kabul edebiliyor. Türkiye’de reeskont işlemindeki tüm koşul ve kurallar, Merkez Bankası tarafından belirlenir.

Bu işlemler için Merkez Bankası tarafından uygulanan faize “reeskont faiz oranı” adı veriliyor. Merkez Bankası reeskonta kabul edebileceği senetler karşılığında avans da verebiliyor.

Avans için teminat olarak alınan bu senetler; ticari senet ve belgeler, devlet tahvilleri ve Borsada kayıtlı tahviller.

Merkez Bankası en son 1 Eylül tarihinde reeskont faiz oranlarında değişikliğe gitmiş, vadesine en çok 3 ay kalan senetler karşılığında yapılacak reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranını yıllık yüzde 25,75’e, avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranını ise yıllık yüzde 26,75’e çıkarmıştı.

(Kaynak: BloombergHT.com )

28 Eylül 2023 Perşembe

ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) Başkanı Gary Gensler, Bitcoin’in “menkul kıymet” olmadığını yineledi, kripto para birimini “emtia” olarak nitelendirmekten kaçındı.

ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) Başkanı Gary Gensler, ABD Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesinde gerçekleştirilen ve yaklaşık 4,5 saat süren oturumda, temsilcilerin sorularına ve eleştirilerine cevap verdi.

Komite Başkanı Cumhuriyetçi Temsilci Patrick McHenry, Gensler’i sert bir şekilde eleştirerek, SEC’in kural koymaya yönelik mevcut yaklaşımının finansal piyasaların bütünlüğünü tehlikeye düşürdüğünü ve yatırımcıları riske attığını iddia etti.

Önerilen kuralların ve bunların birbirleriyle etkileşimlerinin kapsamlı ekonomik analizine ihtiyaç olduğuna dikkati çeken McHenry, Komitenin Şubat ayında belge talebinde bulunmasından sonra geçen sürede SEC’den kamuya açık olmayan hiçbir belgeyi almadıklarını söyledi.

Kripto sektörüne karşı destekleyici yaklaşımıyla bilinen Kongre Üyesi Tom Emmer, Gensler hakkında sert ifadeler kullanırken, Gensler’in kripto endüstrisine “saldırdığını” ve “kendi istekleri ve kişisel amaçları doğrultusunda rekabetçi sektöre zarar verdiğini” öne sürdü.

Kongre Üyesi Warren Davidson da Gensler’e yönelik, “Biden yönetimi keşke sizi kovsaydı” diye konuştu.

“Kripto endüstrisi dolandırıcılıkla dolu”

SEC Başkanı Gensler, Bitcoin’in “menkul kıymet” olmadığını yinelerken, kripto para birimini “emtia” olarak nitelendirmekten kaçındı.

Kripto endüstrisinin “dolandırıcılık, manipülasyon ve sahtekarlık” ile dolu olduğu ve bu alandaki uyumsuzluktan yatırımcıların zarar gördüğünü ifade eden Gensler, Amerikan halkını korumak için bu konuda çok sayıda dava açtıklarını anımsattı.

Gensler, SEC’in kripto varlık yönetimi şirketi Grayscale’in spot Bitcoin ETF başvurusunu “Bitcoin’e dayalı bir ETF’nin yeterli gözetimden yoksun olduğunu” öne sürerek reddetme kararının mahkemede bozulmasına ilişkin soruyu da yanıtladı.

Bu konuda net bir cevap vermeyen Gensler, Bitcoin ETF başvurusuna yönelik mahkeme kararı için değerlendirme sürecinin devam ettiğini dile getirdi.

Hükümetin kapanması durumunda “iskelet” kadro çalışacak

Gensler, yaklaşık 5 bin çalışanlarının yüzde 92-93’ünün ABD’de federal hükümetin olası kapanması durumunda izne ayrılacağını belirterek, çalışan sayısının “iskelet” kadroya ineceğini söyledi.

Bu sürede piyasayı tam güçle denetleyecek bir kurum olmayacağına işaret eden Gensler, ihbar, şikayet ve yönlendirme hatlarının ise açık kalacağını dile getirdi.

Gensler, kapanmanın şirketlerin halka açılmasının onaylanmasını da engelleyeceğine dikkati çekerek, halka açılmaya veya arzlarını artırmaya karar verirlerse şirketlerin cuma gününden önce harekete geçmeleri gerektiğini kaydetti.

Halka açık şirketlerin ayrıntılı emisyon verileri ile iklim riski stratejilerini açıklamalarını gerektirecek kurala ilişkin Gensler, SEC’in iklim konusunda bir düzenleyici olmadığını ancak halka açık şirketlerin gerçeğe uygun açıklamalar yapmalarını sağlamadan sorumlu olduklarını söyledi.

Gensler, yapay zeka, makine öğrenmesi gibi teknolojilerin dönüştürücü olduğuna inandığını belirterek, ancak robot yatırım danışmanları ile aracıların “kendi çıkarlarını yatırımcıların çıkarlarının önüne koymaları” nedeniyle çatışma oluşmasının muhtemel olduğunu savundu.

Kongre üyelerinden SEC’e “spot Bitcoin ETF” çağrısı

Öte yandan gerçekleştirilen oturum öncesinde, Komitedeki Cumhuriyetçiler, Gensler’e gönderdikleri mektupta, SEC’in düzenleme gündemine ilişkin paydaş geri bildirimlerinin değerlendirilmesini istedi.

Cumhuriyetçi temsilciler, SEC’in, etkiler değerlendirilene ve uyum için yeterli süre tanınana kadar kuralların sonuçlandırılmasının ve uygulamaya konulmasının durdurulmasını talep etti.

Öte yandan, bazı temsilciler, SEC Başkanı Gensler’i spot Bitcoin ETF başvurularını onaylamaya çağırdı.

(Kaynak: BloombergHT.com )

27 Eylül 2023 Çarşamba

Bank of America dolar/TL kurunun son çeyrekte 30 seviyesini göreceğini tahmin etti.

Bank of America stratejistlerine göre, petrol fiyatlarındaki artışın potansiyel volatilite yükselişi yaratması, net petrol ithalatçısı Doğu Avrupa, Orta Doğu ve Afrika (EEMEA) bölgesindeki ülkelerin para birimlerinin performansını düşürebilir. Banka Türkiye, Polonya ve Macaristan para birimlerinde zayıflık bekliyor.

Aralarında Mikhail Liluashvili’nin de olduğu analistler yayımladıkları notta lirada forwardlara paralel düzenli bir değer kaybı beklediklerini belirtti. Banka son çeyrekte Dolar/TL ’nin 30’a ulaşmasını bekliyor.

Analistler Polonya’da ekim faiz indirimleri ve güçlü dolarla birlikte zlotide yılın geri kalanında düşüş bekliyor. Analistler bu yıl euro/zlotinin 4,70’e, gelecek yıl ilk çeyrekte ise 4,80’e yükselmesini bekliyor.

Güney Afrika’da randın güçlenmesini bekleyen analistler, ilk Güney Afrika faiz indirimi tahminlerini 2024 yılının ilk çeyreğinden ikinci çeyreğine öteledi.

BofA Stratejistleri dolar/randın 2023 son çeyrekte 18,50’ye gerilemesini bekliyor.

(Kaynak: BloombergHT.com )

27 Eylül 2023 Çarşamba

EBRD, Türkiye için 2023 büyüme tahminini yüzde 3,5’e yükseltti. Türkiye ekonomisinin 2024 yılında ise yüzde 3 oranında büyümesini bekliyor.

Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), Mayıs ayında yüzde 2,5 olarak açıkladığı Türkiye’nin GSYH büyüme tahminini 2023 yılı için yüzde 3,5 olarak revize etti.

Büyümenin yılın ikinci yarısında yavaşlaması beklenmekle birlikte, 2023 yılı için yukarı yönlü bir revizyonda bulundu. Banka, seçim öncesi mali canlanmanın etkisiyle yılın ilk yarısındaki güçlü büyüme bekliyor.

EBRD 2024 için büyüme tahminini ise yüzde 3’te tuttu.

Gelişmekte olan Avrupa ülkeleri, Orta Asya ve Kuzey Afrika’dan oluşan geniş bir coğrafyada faaliyet gösteren EBRD, bugün yayımlanan Bölgesel Ekonomik Görünüm raporunda yer verilen Türkiye tahminlerin yanı sıra raporda EBRD’nin faaliyet gösterdiği bölgelerde büyümenin 2023 yılında ortalama yüzde 2.4’e düşeceği öngördü.

Rapor, beklenen büyüme performansına rağmen kısa vadeli dış borcun 200 milyar doları aşması ve cari açığın 60 milyar dolar seviyesinde seyretmesi nedeniyle Türkiye ekonomisindeki dış finansman dengesizliklerinin devam ettiğini vurguladı. Döviz rezervlerinin artmakta olduğu, ancak mütevazı kalmaya devam ettiğinin da altı çizdi.

Rapora göre, ortodoks ekonomi politikalarına geri dönüş olumlu bir sinyal olarak görülürken Mart 2024’teki yerel seçimlerin önemli bir etken olacağı belirtildi.

EBRD ekonomistleri Türkiye’nin son yıllarda nispeten güçlü bir büyüme performansı sergiledigini ancak yavaşlama görüldüğünü ifade etti. Raporda, Turkiye GSYH büyümesinin 2023’ün ilk yarısında, 2022’nin aynı dönemine göre yüzde 5,6’dan yüzde 3,9’a geriledigi belirtilirken, buna ek olarak, enflasyonda düşüşe ragmen yüksek seyrin devam ettiği ve 2023 yılı sonunda enflasyonun yüzde 60’a yükselmesinin beklendigi ifade edildi.

(Kaynak: BloombergHT.com )