17 Temmuz 2023 Pazartesi

Hazine ve Maliye Bakanlığı, akaryakıt ürünlerindeki özel tüketim vergisi (ÖTV) artışı ile depremin yol açtığı ilave maliyetlerin bütçe üzerindeki etkisini bir miktar azaltmanın hedeflendiğini, ayrıca, söz konusu düzenlemenin cari açığı kontrol altına almaya da destek vereceğini bildirdi.

Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, akaryakıt ürünlerinde ÖTV artışının sebeplerine değinilerek, “Birincisi, yapılan artış ile depremin yol açtığı ilave maliyetlerin bütçe üzerindeki etkisini bir miktar azaltmak hedeflenmiştir. Düzenleme, bu ürünlerin ithal ürünler olması sebebiyle dolaylı olarak cari açığı kontrol altına almaya da destek verecektir. İkinci olarak, maktu olan bu vergilerde uluslararası petrol fiyatları ve döviz kurundaki artışlara rağmen 2016 yılından itibaren bugüne kadar neredeyse hiç vergi artışı yapılmamıştır. ÖTV tutarları, maktu olması hasebiyle enflasyon karşısında erimiştir.” ifadeleri kullanıldı.

Akaryakıt ürünlerinden alınan ÖTV’nin, 2016 yılında GSYH içindeki payının yüzde 4,58 iken 2022 yılında yüzde 2,80’e, vergi gelirleri içindeki payının ise 2016 yılında yüzde 26,23 iken 2022 yılında yüzde 17,84’e düştüğü vurgulandı.

Söz konusu ürünlerden en çok tüketilen benzin, motorin ve LPG’de, KDV dahil satış fiyatındaki vergilerin oranının yüzde 50’lerin üzerinde iken yeni yapılan artışa rağmen 38,5 seviyesinde kaldığı ifade edildi.

“Artışa rağmen ülkemiz halen benzin ve motorinde Avrupa’da en ucuz 4. ülke”

Maktu ÖTV tutarlarının benzinde ve motorinde 5 lira, LPG’de 4 lira, diğerlerinde de bu ürünlerin ÖTV tutarlarında yapılan artış oranları esas alınarak artırıldığı belirtilen açıklamada, “Artışlar, 2016 yılından itibaren meydana gelen enflasyon artışının çok altındadır. Yapılan artışa rağmen ülkemiz halen benzinde de motorinde de Avrupa’da en ucuz 4. ülke konumundadır. Sınır komşumuz Yunanistan’da benzin 2,057 dolar, motorin 1,861 dolar iken vergi artışları sonrası ülkemizde benzin 1,303 dolar, motorin ise 1,239 dolardır.” bilgisi paylaşıldı.

Bakanlığın açıklamasında diğer ülkelerin dolar cinsinden benzin ve motorin fiyatlarına da yer verildi. Buna göre, benzinin dolar cinsinden fiyatının en yüksek olduğu ilk 3 ülkenin 2,297 dolarla İzlanda, 2,231 dolarla Finlandiya, 2,174 dolarla Hollanda olduğu bildirildi.

(Kaynak: BloombergHT.com )

16 Temmuz 2023 Pazar

Akaryakıtta ÖTV tutarlarını artıran karar Resmi Gazete’de yayımlandı. Düzenlemeye göre bazı akaryakıt ürünlerinde 5 liralık ÖTV artışı oldu. İstasyonlarda benzinin litresi 34 lirayı aştı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre akaryakıtta ÖTV tutarları arttı. Karar, bugünden itibaren geçerli olacak.

Buna göre 95 oktan kurşunsuz benzinde litre başına 2,5265 lira olan ÖTV miktarı 7,5265 liraya, 98 oktan kurşunsuz benzinde litre başına 2,6485 lira olan ÖTV miktarı 7,8899 liraya çıktı.

Motorinde ise litre başına ÖTV miktarı 2,0559 liradan 7,0559 liraya, LPG’de 1,7780 liradan 5,7780 liraya yükseldi.

Son olarak dün yapılan 1,32 liralık zamla İstanbul Avrupa yakasında benzinin litresi 28,02 liraya yükselmişti.

Resmi Gazete’de yayımlanan ÖTV zammının ardından akaryakıt firmalarının sitelerinde fiyat bölümlerine yapılan güncellemeler sebebiyle gece saatlerinde girilemezken istasyonlarda benzinin litresinin 34 lirayı aştığı görüldü.

Motorinin litresi ise yine istasyonlarda 26,25 liradan 32,60 liraya çıktı.

Son zamların ardından benzin fiyatlarında son 2 ayda yaklaşık yüzde 72’lik artış yaşanmış oldu. Motorinde son 2 ayda yaşanan artış ise yüzde 69’u buldu.

(Kaynak: BloombergHT.com )

16 Temmuz 2023 Pazar

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, ülkesinin Hindistan’ı “vazgeçilmez ortak” olarak gördüğünü belirtti.

Indianexpress’in haberine göre, geçen haftaki Çin ziyaretinden sonra rotayı Hindistan’a çeviren Yellen, G20 Hazine-Maliye Bakanları toplantısına katılmak için Gujarat eyaletine gitti.

Toplantı öncesi basın mensuplarına açıklamalarda bulunan Yellen, tedarik zincirlerini yakın ilişkide olduğu ülkeler üzerinden kurgulamak olarak tanımlanan “dost ülkelerden tedarik” (friendly-shoring) politikası kapsamında ABD’nin Hindistan’ı “vazgeçilmez ortak” olarak gördüğünü söyledi.

Özel sektörün “dost ülkelerden tedarik” politikasında önemli rol oynadığını belirten Yellen, Hindistan’ı “ABD’ye üretim ve ihracat yapan bir yer olarak gören” şirketlerin yatırımlarının arttığına dikkati çekti.

Yellen, “ABD, Hindistan’ın en büyük ihracat pazarı ve geçen yıl ikili ticaretimiz tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı ve bunun daha da büyüdüğünü görmek istiyoruz.” dedi.

Hazine Bakanı Yellen ayrıca, Rusya’nın Ukrayna Savaşı nedeniyle maruz kaldığı uluslararası yaptırımları delmesini engellemeye yönelik mücadelenin, bu yılın “temel hedeflerinden birini” teşkil ettiğini vurguladı.

Çin’e geçen hafta yaptığı ziyareti “daha güçlü ve üretken iletişim kanallarının sağlanması ve ilişkilerin daha sağlam temellere oturtulması” için bir adım olarak gördüğünü dile getiren Yellen, dünyanın iki büyük ekonomisi olarak Çin ve ABD’nin ortak endişeleri konusunda işbirliği yapması gerektiğini belirtti.

Yellen’ın, Hindistan’ın ardından Vietnam’a ziyaret yapması bekleniyor.

(Kaynak: BloombergHT.com )

16 Temmuz 2023 Pazar

Japonya Başbakanı Kişida Fumio, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Katar’da “enerji kaynakları diplomasisi” yapacak.

Enerji ihtiyaçlarının yüzde 90’ından fazlasını Orta Doğu’dan ithalatla karşılayan Japonya, enerji tedarik zinciri ve yatırımlarında istikrar arayışında.

Suudi Arabistan, BAE ve Katar’ı kapsayan Orta Doğu gezisine çıkan Japonya Başbakan Kişida, “enerji kaynakları diplomasisi” gerçekleştirecek. Suudi Arabistan’da Veliaht Prens Muhammed bin Selman ile bir araya gelecek Kişida, enerji teknolojileri alanında iş birliğinin artırılmasını ele alacak.

Ziyaretinde Kişida’nın, Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ile Japonya arasında Dışişleri Bakanları müzakerelerinin düzenlenmesini teklif etmesi bekleniyor.

Japon Başbakan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Devlet Başkanı Şeyh Muhammed bin Zayed El Nahyan ile çevre dostu yatırımları masaya yatıracak. Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani ile görüşmesinde ise Kişida, Japonya’ya sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) tedarikinde istikrar arayışını vurgulayacak.

Başkent Tokyo’dan ayrılmadan gazetecilere konuşan Kişida, gideceği üç ülkeyi “Japonya’nın enerji güvenliği için oldukça önemli” olarak niteledi. Sıfır karbon projeleri yoluyla “karbonda arındırılmış toplum” hedeflediklerini kaydeden Kişida, ülkesinin bu alandaki, teknolojik yatırımlarını genişleteceklerini belirtti. Kişida, 3 ülkeyi kapsayan gezisinde, Japonya’nın sıfır karbon teknolojilerinin bölgeye yönelik aktif yatırımlarında yeni fırsatlar sunmayı da hedefleyecek.

Orta Doğu’ya, Japonya’dan başbakan düzeyinde son ziyaret Ocak 2020’de, Abe Şinzo tarafından Suudi Arabistan, BAE ve Umman’a düzenlenmişti.

(Kaynak: BloombergHT.com )

16 Temmuz 2023 Pazar

Temmuz ayı ve sonrası için tedarik edilen birim enerji miktarı başına öngörülen Yenilenebilir Enerji Kaynaklarını Destekleme Mekanizması (YEKDEM) maliyeti güncellendi.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun (EPDK) konuya ilişkin kararı Resmi Gazete’de yayımlandı.

Buna göre, Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi ve Desteklenmesine İlişkin Yönetmeliğin ilgili maddeleri kapsamında, bu yılın temmuz ayı ve sonrası için tedarik edilen birim enerji miktarı başına öngörülen YEKDEM maliyeti revize edildi.

Temmuz ayı için öngörülen söz konusu maliyet megavatsaat başına 186 lira 33 kuruş, ağustos için 143 lira 58 kuruş, eylül için 196 lira 97 kuruş, ekim için 220 lira 22 kuruş, kasım için 205 lira 80 kuruş, aralık için de 159 lira 91 kuruş olarak belirlendi.

EPDK’nin Enerji Sektöründe Kullanılan Endüstriyel Kontrol Sistemleri İçin Güvenlik Analiz ve Test Usul ve Esasları da Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Buna göre, enerji sisteminde kullanılan endüstriyel kontrol sistemlerinde yetkisiz erişim elde edilmesine veya hassas bilgilere ulaşılmasına ve sistem sürekliliğinin aksamasına neden olabilecek güvenlik açıkları tespit edilip giderilecek.

(Kaynak: BloombergHT.com )

16 Temmuz 2023 Pazar

Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın, Türkiye’nin Mali Eylem Görev Gücü’nün (FATF) “gri listesinden” çıkarılmasına yönelik çalışmalarını hızlandırdığı bildirildi.

AA’nın aldığı bilgiye göre, FATF tarafından belirlenen 7 eksiklikten 5’i giderilirken, kalan 2 eksiklik konusunda Hazine ve Maliye Bakanlığı koordinasyonunda ilgili Bakanlıklar ve kurumların yöneticileri, 10 Temmuz Pazartesi günü ilk toplantılarını gerçekleştirdi.

Toplantı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı, hızlı ve etkili bir koordinasyon süreci başlattı. Buna göre, aklama suçu ve terörizmin finansmanı ile ilgili eğitim ve farkındalık çalışmaları hızlandırılacak. Aklama suçu ve terörizmin finansmanı ile ilgili bütün illerde ihtisas Cumhuriyet savcılıkları ve görevli mahkemeler oluşturulurken, kolluk tarafında soruşturma yapılma süreciyle ilgili rehberler hazırlandı. Farkındalığı artıracak eğitimler hızlandırılacak.

Özel çalışma büroları oluşturulurken, Türkiye’nin uluslararası kamuoyu nezdindeki olumlu intibasını güçlendirmek üzere de teknik ekipler kuruldu.

“FATF tarafından belirlenen eksikliklerin giderilmesine yönelik çalışmalarımıza hız verdik”

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Türkiye’nin, FATF tarafından belirlenen uluslararası standartlar çerçevesinde kara paranın aklanması ve terörizmin finansmanıyla mücadelede azim ve samimiyetini kuvvetle sürdürdüğünü, bu kapsamda, FATF tarafından belirlenen eksikliklerin giderilmesine yönelik çalışmalarına hız verdiklerini söyledi.

FATF tarafından belirlenen 7 eksiklikten 5’inin giderildiğini hatırlatan Şimşek, şunları kaydetti:

“Kalan 2 eksiklikle ilgili çalışmaları hızlı ve etkin bir biçimde gerçekleştirmek üzere, Bakanlığımız koordinasyonunda, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Adalet Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı bakan yardımcıları ile bu Bakanlıkların ilgili kurumlarının (Hazine ve Maliye Bakanlığı Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı, Adalet Bakanlığı Dış İlişkiler ve AB Genel Müdürlüğü ile Ceza İşleri Genel Müdürlüğü, İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü (KOM ve TEM birimleri), Jandarma Genel Komutanlığı (KOM ve TEM birimleri) yöneticileri pazartesi günü bir araya geldi.

Toplantıda, söz konusu eksikliklerin giderilmesine yönelik olarak çalışmaların etkin bir koordinasyon içinde hızlı bir biçimde gerçekleştirilmesi gerektiği bir kez daha vurgulandı. Bu kapsamda, kara para aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadelede görevli ihtisas mahkemelerinin ve savcılıklarının belirlenmesinin ardından kara para aklama ile mücadeleye yönelik özel soruşturma büroları da kurulmuş bulunmaktadır. Aynı bağlamda, ilgili birimlere yönelik olarak çeşitli rehberlerin hazırlanmasının yanı sıra eğitim ve farkındalık artırıcı çalışmalar yürütülmüştür. Bunlara ilaveten Bakanlıklarımız tarafından oluşturulmuş bulunan teknik çalışma grupları da faaliyetlerini yoğun bir şekilde devam ettirmektedir.”

Şimşek, FATF’ın gri listesinden en kısa sürede çıkmak için gerekenleri hızla gerçekleştirip Türkiye’nin uluslararası kamuoyu nezdindeki olumlu intibasını güçlendireceklerini vurguladı.

Gri listede yer almanın olumsuz etkilerine değinen Şimşek, listede yer almanın “sermaye akışının gayrisafi hasılanın belli bir oranı kadar azalması” ve “sendikasyon kredilerinde maliyet artışı” gibi bazı olumsuz etkileri olduğunu söyledi.

(Kaynak: BloombergHT.com )

15 Temmuz 2023 Cumartesi

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasını taşıyan 2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu ile Bağlı Cetvellerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi.

Kanunla, genel bütçe kapsamındaki idarelerin bütçe tertiplerine 1 trilyon 74 milyar 508 milyon 886 bin lira, özel bütçeli idarelerin bütçe tertiplerine 45 milyar 5 milyon 627 bin lira olmak üzere toplam 1 trilyon 119 milyar 514 milyon 513 bin lira ödenek eklenecek.

Ödenek eklemeleri karşılığı Hazine yardımı ödeneklerini ilgili idare bütçelerine eklemeye Cumhurbaşkanı yetkili olacak.

2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’na bağlı genel bütçe gelir tahmini toplam 1 trilyon 119 milyar 514 milyon 513 bin lira artırılacak.

(Kaynak: BloombergHT.com )

15 Temmuz 2023 Cumartesi

Kripto para borsası Binance’in CEO’su Changpeng Zhao, işten çıkarma haberlerine ilişkin yaptığı açıklamada, medya tarafından bildirilen sayıların hepsinin yanlış olduğunu belirtti.

Zhao, şirketin 1000’den fazla çalışanının işine son verdiğine yönelik ABD medyasında çıkan haberlere ilişkin Twitter hesabından paylaşımda bulundu.

Yetenek yoğunluğunu sürekli artırmaya çalıştıkları için istemsiz işten çıkarmaların olduğunu kaydeden Zhao, “Bu her şirkette olur. Medya tarafından bildirilen sayıların hepsi yanlış. İyi tarafından bakarsak, bizim hakkımızda konuşmaya karşı koyamıyorlar. Hala işe alıyoruz.” ifadelerini kullandı.

ABD medyasında çıkan haberlerde, Binance’in son haftalarda 1000’den fazla çalışanının işine son verdiği, devam eden sürecin şirketin çalışanlarının 3’te 1’inden fazlasını kaybetmesine neden olabileceği aktarılmıştı.

(Kaynak: BloombergHT.com )

14 Temmuz 2023 Cuma

ABD’de Michigan Üniversitesi’nce ölçülen tüketici güven endeksi, Temmuz’da aylık bazda 8,2 puan artışla 72,6’ya çıkarken, Eylül 2021’den bu yana en yüksek seviyesine ulaştı.

Michigan Üniversitesi, Amerikalı tüketicilerin eğilimleri doğrultusunda hazırladığı Temmuz ayına ilişkin Tüketici Güven Endeksi öncü verilerini açıkladı.

Buna göre, Tüketici Güveni, Temmuz’da geçen aya kıyasla 8,2 puan artarak 72,6’ya yükseldi. Piyasa beklentilerinin üzerinde gelen tüketici güven endeksinin, bu dönemde 65,5 değerini alması öngörülüyordu. Tüketici güven endeksi, Haziran’da 66,4 seviyesinde gerçekleşmişti.

Amerikalıların şu anki finansal koşullara yönelik değerlendirmesini ölçen mevcut ekonomik koşullar endeksi, Temmuz’da aylık 8,5 puan artışla 77,5’e yükseldi.

Tüketicilerin uzun vadeli öngörülerini yansıtan tüketici beklentileri endeksi de aynı dönemde 7,9 puan yükselerek 69,4 oldu.

Açıklamada görüşlerine yer verilen Tüketici Anketleri Direktörü Joanne Hsu, tüketici güven endeksinin Eylül 2021’den bu yana en yüksek seviyeye çıktığına dikkati çekti.

Endeksin tüm bileşenlerinin önemli ölçüde iyileştiğine işaret eden Hsu, endeksteki yükselişin, büyük ölçüde enflasyonda devam eden yavaşlamanın yanı sıra iş gücü piyasalarındaki istikrara bağlanabileceğini ifade etti.

Hsu, Haziran’da yüzde 3,3 olan tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisinin Temmuz’da 3,4’e çıktığını belirterek, uzun vadeli enflasyon beklentilerinin de yüzde 3,1 olduğunu kaydetti.

(Kaynak: BloombergHT.com )

14 Temmuz 2023 Cuma

Parasal sıkılaştırma süreci ticari kredilerde faizleri yukarı çekerken, ticari kredilerde de büyümenin durma noktasına geldiği görüldü.

Ticari kredi faizleri hızla yükselmeye devam ederken, büyüme hızındaki ivme kaybı da dikkat çekici boyutlara geldi.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) verileri üzerinden yapılan hesaplamaya göre 7 Temmuz haftası itibariyle ticari kredilerde 13 haftalık, yıllıklandırılmış ve kur etkisinden arındırılmış büyüme yüzde 8,1 olarak kaydedildi.

Parasal genişleme döneminde ticari kredilerde büyüme hızı yüzde 56,1’lere kadar yükselmişti. Seçimden önceki dönemde ise büyüme yüzde 45,1 olarak kaydedilmişti.

Ticari kredi faizlerinde hızlı yükseliş

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre 7 Temmuz haftasında ticari kredilerde ortalama faizler yüzde 24,5 seviyesine geldi.

Bu yılın Şubat ayında ortalama ticari kredi faizleri yüzde 13,2 seviyelerine kadar gerilemişti.

Benzer ivme tüketici kredilerinde de gerçekleşti. Tüketici kredilerinde ortalama faizler aynı dönemde yüzde 48’e yükseldi.

Kredi faizlerinde yükseliş izlenirken, TL mevduat faizlerindeki düşüş ivmesinin de sürdüğü görüldü. TCMB verilerine göre 1-3 ay vadeli mevduatlarda ortalama faiz yüzde 37,8’e çekildi.

(Kaynak: BloombergHT.com )