19 Temmuz 2023 Çarşamba

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) yayımladığı konut fiyat endeksi Mayıs’ta bir önceki yıla göre yüzde 3,6 ile iki yılın en yavaş artışını kaydetti.

Konut fiyatlarında artış hızında görülen düşüş ivmesi Mayıs ayında da devam etti.

TCMB verilerine göre konut fiyatları Mayıs’ta bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 103,64 artış kaydetti. Aylık olarak bakıldığında ise fiyat artışı yüzde 3,60 oldu.

Böylelikle konut fiyatlarında iki yılın en yavaş artışı kaydedildi.

Enflasyondan arındırılmış fiyat artışı ise aynı dönemde yüzde 45 oldu.

Üç büyük şehir arasında Mayıs ayında en hızlı yıllık artış yüzde 113,2 ile Ankara’da gerçekleşti. İzmir’de konut fiyatları bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 106,2 olurken, İstanbul’da yüzde 95,2 ile çift haneli seviyelerde gerçekleşti.

İstanbul’da ortalama metrekare fiyatı 36 bin TL’yi aş

Mayıs ayında yaşanan artışla Türkiye genelinde ortalama metrekare fiyatı 23 bin 573 TL oldu.

İstanbul’da bu rakam 36 bin liraya ulaşırken, Ankara’da 17 bin 647 TL, İzmir’de ise 27 bin 89 TL olarak kaydedildi.

(Kaynak: BloombergHT.com )

19 Temmuz 2023 Çarşamba

Para piyasalarında Fed’in gelecek haftaki toplantısında faizi 25 baz puan artırması Haziran başından beri ilk kez yüzde 100 olarak fiyatlanıyor.

Swap piyasasında Fed’in haftaya 25 baz puanlık faiz artırması yüzde 100 olarak fiyatlanıyor.

Fed’in 26 Temmuz toplantısı ile ilişkili swap kontratlarında faiz yüzde 5,33’e yükseldi, bu oran yüzde 5,08 olan mevcut efektif fonlama faizinin 25 baz puan üzerinde.

Enflasyonda yavaşlama olduğuna dair işaretlerle politika faizinde zirve seviye beklentisi ise geriledi.

Ancak çoğu Fed yetkilisi son günlerde bu ayki toplantıya yönelik şahin söylemlerde bulundu.

10 ay üst üste faiz artırımına giden banka geçen ay faiz artışlarına ara vermişti. Politika yapıcılar, medyan projeksiyonlarında bu sene 2 kez daha 25’er baz puanlık artış tahmini yapmıştı.

San Francisco Fed Başkanı Mary Daly geçen hafta fiyat istikrarını onarmak için yeterli adımı attıklarını söylemek için çok erken olduğunu belirtmişti. Fed Yöneticisi Christopher Waller da enflasyonun hedef seviyeye dönmesi için bu sene 2 kez daha faiz artırımı olması gerektiğini söylemişti.

(Kaynak: BloombergHT.com )

18 Temmuz 2023 Salı

Türkiye’nin yurt dışı varlıkları ile yurt dışına olan yükümlülüklerinin farkı olarak tanımlanan net Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) açığı 2022 yıl sonunda 301,8 milyar dolarken 2023 Mayıs sonunda 294,6 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2023 yılı Mayıs ayı Uluslararası Yatırım Pozisyonu Gelişmeleri’ni paylaştı.

Buna göre, 2023 Mayıs sonu itibarıyla, Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) verilerine göre, Türkiye’nin yurt dışı varlıkları, 2022 yıl sonuna göre yüzde 7,5 oranında azalışla 285,1 milyar dolar, yükümlülükleri ise yüzde 5,0 oranında azalışla 579,8 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Türkiye’nin yurt dışı varlıkları ile yurt dışına olan yükümlülüklerinin farkı olarak tanımlanan net UYP, 2022 yıl sonunda -301,8 milyar dolar iken 2023 Mayıs sonunda -294,6 milyar dolar seviyesinde kaydedildi.

Varlıklar alt kalemleri incelendiğinde, rezerv varlıklar kalemi 2022 yıl sonuna göre yüzde 24,6 oranında azalışla 97,1 milyar dolar, diğer yatırımlar kalemi yüzde 4,5 oranında artışla 126,2 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Diğer yatırımlar alt kalemlerinden bankaların Yabancı Para ve Türk Lirası cinsinden efektif ve mevduatları yüzde 13,9 oranında artışla 51,2 milyar dolar oldu.

Doğrudan yatırımlar azaldı

Yükümlülükler alt kalemleri incelendiğinde, doğrudan yatırımlar (sermaye ve diğer sermaye) piyasa değeri ile döviz kurlarındaki değişimlerin de etkisiyle 2022 yıl sonuna göre yüzde 22,7 oranında azalışla 146,5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

Portföy yatırımları 2022 yıl sonuna göre yüzde 6,3 oranında azalışla 87,4 milyar dolar olmuştur. Yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi stoku 2022 yıl sonuna göre yüzde 20,5 oranında azalışla 22,9 milyar dolar olurken, yurt dışı yerleşiklerin mülkiyetindeki DİBS stoku yüzde 12,4 oranında azalışla 1,1 milyar dolar, Hazine’nin tahvil stoku (yurt içi yerleşiklerce alınan tahvil stoku düşüldükten sonra) ise yüzde 7,0 artışla 44,9 milyar dolar seviyesinde kaydedildi.

Aynı dönemde, diğer yatırımlar 2022 yıl sonuna göre yüzde 5,6 oranında artarak 345,9 milyar dolar oldu. Yurt dışı yerleşiklerin yurt içi yerleşik bankalardaki Yabancı Para mevduatı, 2022 yıl sonuna göre yüzde 2,0 oranında azalarak 40,8 milyar dolar olurken, TL mevduatı yüzde 22,6 oranında artarak 17,3 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Bankaların toplam kredi stoku yüzde 3,8 oranında artarak 59,2 milyar dolar olurken, diğer sektörlerin toplam kredi stoku yüzde 0,8 oranında artarak 101,0 milyar dolar düzeyinde izlendi.

(Kaynak: BloombergHT.com )

18 Temmuz 2023 Salı

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen işgücü piyasasındaki soğumanın enflasyondaki yavaşlamada önemli bir etken olduğunu söyledi.

Bloomberg News’e konuşan Yellen işgücü piyasasının soğuduğunu ve bunun da enflasyondaki yavaşlamada önemli rol oynadığını belirtti. Yellen “Bazı firmaların işe alım taleplerindeki yoğunluk azaldı. İstihdam piyasası önemli bir sıkıntıya neden olmadan soğuyor” dedi.

Yellen bunun yanı sıra barınma maliyetleri ve araç fiyatlarının da maliyet baskılarını azaltacağını dile getirdi.

Yellen daha önceki açıklamalarında pandeminin tetiklediği yüksek enflasyonun geçici olduğuna yönelik açıklamalar yapmış, daha sonra bu tahmininin ‘yanlış’ olduğuna yönelik mesajlar vermişti. ABD’de geçen hafta açıklanan Haziran ayı enflasyon rakamı yıllık yüzde 3’e geriledi ve Mart 2021’den beri en düşük seviyeye indi. Enflasyon geçen Haziran’da yüzde 9’un üzerine çıkmıştı.

Sadece bir ayın rakamına bakmamak ve temkinli olmak gerektiğini belirten Yellen bazı diğer olumlu gelişmelere de dikkat çekerek “Konut sektörünün enflasyona katkısı azaldı, fiyatlar daha da aşağı gelecek. Bu, çekirdek enflasyon açısından önemli” dedi. Yellen 2. el araç fiyatlarındaki yavaşlamaya da değindi ve “çekirdek enflasyondaki yavaşlamada katkısı oldu. Stoklar artıyor, sektördeki tedarik zinciri sorunları çözülüyor, buradan daha fazla katkı gelebilir” diye konuştu.

Enflasyonda son dönemde görülen yavaşlamayla beraber bazı kurumlar resesyon tahminlerini revize etti. Yellen’ın dün ülkede resesyon beklemediğini belirtmesinin ardından Goldman Sachs gelecek yıl için ABD’de resesyon olasılığına yönelik beklentisini yüzde 25’ten yüzde 20’ye çekti. JPMorgan’dan Marko Kolanovic de yumuşak inişin artık daha yüksek ihtimal olduğunu belirtti.

ABD’de istihdam piyasası, gelecek yılki seçimler açısından Joe Biden hükümeti için önem teşkil ediyor. Yellen işsizlik oranında artış olmadan enflasyonun yüzde 2’lik hedefe ulaşabileceğini belirtmişti. İstihdam piyasası şimdiye kadar agresif faiz artışlarına rağmen güçlü kalmaya devam etti. Haziran’da işsizlik oranı yüzde 3,6 ile 50 yılın en düşük seviyesine yakın kaldı. Yellen “teknoloji gibi bazı sektörlerin dışında şirketlerin aktif olarak işten çıkarmaya gitmediğini görüyoruz.” ifadesini kullandı.

(Kaynak: BloombergHT.com )

17 Temmuz 2023 Pazartesi

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, G20 toplantılarına katılmak üzere gittiği Hindistan’da ABD Hazine Bakanı Janet Yellen ile bir araya geldi.

Hindistan’da düzenlenen G20 toplantılarında Türkiye’yi temsil eden Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, buradaki temasları kapsamında ABD Hazine Bakanı Yellen ile heyetler arası görüşme gerçekleştirdi.

Görüşme 45 dakika sürdü. Toplantıda Şimşek’e Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Hafize Gaye Erkan da eşlik etti.

(Kaynak: BloombergHT.com )

17 Temmuz 2023 Pazartesi

Vadesine 1 yıldan az kalan dış borç stoku 207 milyar doları da aşarak yeni rekor seviyeye yükseldi.

Kısa vadeli dış borçta yükseliş ivmesi Mayıs ayında da devam etti.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) yayımladığı verilere göre, kısa vadeli dış borç stoku Mayıs sonu itibarıyla 2022 yıl sonuna göre yüzde 11,1 artışla 165,6 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Bu dönemde, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde 4,3 artarak 64,9 milyar dolar olurken, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku yüzde 4,1 oranında artarak 56,3 milyar dolar düzeyinde oldu.

1 yıl veya daha az kalmış dış borç verisi kullanılarak hesaplanan kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç stoku ise 207,3 milyar dolar olarak hesaplandı. Böylelikle bu kalemde rekor seviye kaydedildi.

(Kaynak: BloombergHT.com )

17 Temmuz 2023 Pazartesi

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in imzasıyla kamu kurumlarına gönderilen genelgede, deprem kaynaklı maliyetler haricinde tüm harcamaların yeniden gözden geçirilmesi gerektiği belirtildi. Genelgeye göre, harcamaları bütçeyle sınırla kalacak kamu kurumları temsil, tören, ağırlama, tanıtım ve personel giderleri, enerji ve su alımları, personel servisi hizmetine ilişkin giderler ve diğer hususlarda genelgede belirlenen kurallara uymakla yükümlü olacak.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in G20 dolayısıyla Hindistan’a gitmeden önce cuma günü imzaladığı ve bugün tüm kamu kurumlarına gönderilen genelgede, 30 Haziran 2021 tarihli kamu kurum ve kuruluşlarının harcamalarında tasarruf sağlanması, bürokratik işlemlerin azaltılması ve kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli kullanımına ilişkin “Tasarruf Tedbirleri” konulu Cumhurbaşkanlığı Genelgesi yayımlandığı hatırlatıldı.

Söz konusu genelge kapsamındaki kamu kurum ve kuruluşlarının, kendi bütçeleri veya tasarruflarındaki diğer kaynaklardan yapacakları yurt içi ve dışı harcamaları ile taşınır ve taşınmazların kullanılmasında genelgeyle belirlenen tedbirlere uymakla talimatlandırıldığı ifade edildi.

Kamu hizmetleri bütçe sınırları içinde kalacak

Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’nde, genel ilke olarak kamu hizmetlerinin bütçe sınırları içinde kalınarak ayrılan kaynakların üzerinde harcama yapılmasına yol açılmadan azami tasarruf anlayışı içinde yerine getirilmesi gerektiği belirtilmişti.

Bütçelerde ilave yük oluşturacak şekilde faaliyet genişlemesine ve iş artışına gidilmemesi istenen genelgede, ilgili mevzuatta belirtilen faaliyet alanlarıyla doğrudan ilgili olmayan herhangi bir harcama veya taahhütte bulunulmaması, ihale şartname ve sözleşmelerine alım konusuyla ilgisi olmayan unsurların dahil edilmemesi ve yapılacak alımlarda ölçek ekonomisinden yararlanarak ihtiyaçların daha düşük maliyetlerle karşılanması amacıyla ortak alım yoluyla tedarikin yaygınlaştırılması için azami gayret gösterilmesi gerektiği vurgulanmıştı.

Kamuda ek tasarruf tedbirleri

Bugün yayınlanan Bakan Şimşek imzalı genelgede, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin ilgili maddeleri uyarınca, “Maliye ve ekonomi politikalarının hazırlanmasına yardımcı olmak ve bu politikaları uygulamak”, “Kamu harcamalarında etkinlik, etkililik, ekonomiklik ve verimlilik sağlamak amacıyla gerekli standartları tespit etmek ve sınırlamalar koymak, bu hususlarda tüm kamu kurum ve kuruluşları için uyulması zorunlu düzenlemeleri yapmak ve tedbirleri almak” görev ve yetkilerinin Hazine ve Maliye Bakanlığına verildiği hatırlatıldı.

Deprem kaynaklı maliyetler haricinde tüm harcamaların gözden geçirilmesi, tedbirlerin ivedilikle uygulanabilmesine yönelik gerekli adımların atılması ve tasarruf takibinin tavizsiz sağlanması amacıyla yayımlanan genelgeye göre, bahse konu genel ilkelerin yanında, kamu kurum ve kuruluşları, taşınmaz edinimi ve kiralanması, resmi taşıt edinimi ve kullanımı, haberleşme giderleri, personel görevlendirmeleri, basın ve yayın giderleri, kırtasiye ve demirbaş alımları gibi giderlerini tasarruf kurallarına uygun gerçekleştirecek.

Bunun yanı sıra kamu kurumları, temsil, tören, ağırlama, tanıtım ve personel giderleri, enerji ve su alımları, personel servisi hizmetine ilişkin giderler ve diğer hususlarda genelgede belirlenen kurallara uymakla yükümlü olacak.

İdareler, genelgenin düzenlediği konularda bünyelerinde gerçekleştirdikleri iş ve işlemlerle bu kapsamda elde ettikleri tasarrufları, izleyen dönemde tasarruf imkanı olan alanları bakanlıklar ve diğer idareler aracılığıyla 28 Temmuz’a kadar Hazine ve Maliye Bakanlığına resmi yazıyla bildirecek.

(Kaynak: BloombergHT.com )

17 Temmuz 2023 Pazartesi

Dolar/TL yeni haftanın ilk işlem gününde rekor seviyeyi test etti.

Küresel piyasalarda doların ivme kaybettiğine yönelik sinyaller gelirken, Dolar/TL kurundaki yükseliş ivmesi devam ediyor.

Dolar/TL kuru yeni haftanın ilk işlem gününde 26,25’i aşarak yeni rekor seviyesini test etti. Yılbaşından bu yana dolar/TL’de yükseliş yüzde 40’ı aştı.

Yeni haftanın ilk işlem gününde Bloomberg dolar endeksinde yatay bir seyir dikkat çekiyor.

Bloomberg Dolar Endeksi geçen hafta boyunca yüzde 1,97 gerilemişti. Bu düşüş, Kasım ayından bu yana en sert haftalık düşüşe işaret etmişti.

Endeksteki düşüş, ABD’de açıklanan enflasyon verilerinin hız kestiğine dair işaretlerin Fed’in faiz artırımlarının sonuna yaklaşıldığı beklentisini oluşturmasıyla hız kazandı.

Dolarda düşüş öngören yatırımcılar, Fed’in faiz indirmeye başlamasıyla bu hareketin daha da hız kazanacağı görüşündeler.

Standard Bank G-10 Stratejisi Direktörü Steven Barrow Cuma günü yayımladığı notta, “Doların birkaç yıl sürecek bir düşüş trendine girmesi beklentimiz kısmen, Fed’in sıkılaştırma döngüsünün gevşeme döngüsüne dönüşeceği ve bunun diğer merkez bankaları da indirime gitse bile doları aşağı çekeceği gerçeğine dayanıyor” değerlendirmesinde bulundu.

BNP Paribas Asset Management Fon Yöneticisi Peter Vassallo da “İleriye yönelik en olası patika, doların önümüzdeki aylarda zayıf kalması” dedi. Vassallo Avustralya doları, Yeni Zelanda doları ve Norveç kronunda değer kazancı bekliyor.

Bloomberg Makro Stratejisti Simon White da “Reel getiri eğrisi düzleşirken, dolardaki hakim düşüş eğilimi bozulmadan kalmaya hazırlanıyor” dedi. Ancak farklı görüşte olanlar da var.

Invesco Asset Management’tan Georgina Taylor verileri izlemeye devam ettiklerini, enflasyonun henüz kontrol altına alındığından emin olmadıklarını belirtiyor ve dolardan vazgeçmeye hazır olmadıklarını vurguluyor.

Goldman Sachs Group’tan Michael Cahill de dolardaki herhangi bir düşüşün, geçmiş döngülerden daha sığ kalacağı görüşünde.

(Kaynak: BloombergHT.com )

17 Temmuz 2023 Pazartesi

Altın, yatırımcıların ABD’de faizlerin yakın dönemde zirveyi göreceği beklentilerini yeniden değerlendirmesiyle yatay seyretti.

Altın, ABD’de Cuma günü yayımlanan tüketici güven endeksinin 22 ayın zirvesinde gelmesinin Fed’in enflasyonu dizginlemek için daha fazlasını yapması gerekebileceğini göstermesinin ardından, yatırımcıların ABD’de faizlerin daha erken zirveye ulaşacağı konusundaki iyimserliği yeniden gözden geçirmesiyle yatay seyretti.

Spot altın ons başına 1.954 dolardan işlem görüyor. Ons altın ve bankalararası Dolar/TL kuru üzerinden hesaplanan gram altın ise 1.648 TL seviyesinde seyrediyor.

ABD’de Tüketici Güveni, Temmuz ayı başlarında neredeyse iki yılın en yüksek seviyesine çıkarak tahvil getirilerinin fırlamasına neden oldu. Değerli metal daha fazla faiz artışı ihtimalinden kaynaklanan baskıyla karşı karşıya kalmaya devam ederken yaşanan güçlü ralli faiz getirisi olmayan spot altının üzerinde baskı oluşturmasına neden oldu.

Swap fiyatlamaları, Fed’in bu ayın sonlarında yapacağı toplantıda faizler 25 baz puan daha artıracağı yönündeki beklentilerin neredeyse tamamen kesinleştiğini gösteriyor.

Yine de spot altın, geçtiğimiz hafta zayıf dolar ve enflasyonun yavaşladığına işaret eden verilerle yüzde 1,6 yükselerek Nisan’dan bu yana en iyi haftalık kapanışını gerçekleştirdi.

(Kaynak: BloombergHT.com )

17 Temmuz 2023 Pazartesi

Petrol, Libya’daki bir petrol sahasının yeniden başlaması ve Çin’deki GSYH’nin beklentilerin altında kalmasıyla düşüyor.

Petrol, Libya’daki önemli bir petrol sahasının üretime yeniden başlaması ve Çin’in ekonomik büyümesinin beklentileri karşılamaması nedeniyle ikinci günde düştü.

Brent, Cuma günü yüzde 1,8 kaybettikten sonra varil başına 79 dolara düştü. Konuya yakın bir kaynak, protestocuların bölgeden ayrılmasının ardından Libya’nın en büyük petrol sahalarından biri olan Sharara’da üretimin yeniden başlatıldığını söyledi. Geçen haftaki kesintiden önce günde yaklaşık 250 bin ila 260 bin varil üretiyordu.

Çin ekonomisi ikinci çeyrekte beklenenden daha yavaş büyüdü ve tüketici harcamaları Haziran’da önemli ölçüde azaldı. Yine de, dünyanın en büyük ham petrol ithalatçısındaki görünür petrol talebi geçen ay bir yıl öncesine göre yüzde 14 arttı.

Ham petrol son üç hafta içinde yükseldi, ancak Çin’in cansız ekonomik toparlanması ve Fed’in parasal sıkılaştırma politikası talep üzerinde baskı oluşturması nedeniyle bu yıl düşük kalmaya devam ediyor. ABD merkez bankası yetkililerinin bu ay borçlanma maliyetlerini yeniden artırması bekleniyor ve yılın ilerleyen zamanlarında daha fazla artışa hâlâ açık olduklarının sinyalini verdiler.

OPEC+’nın üyeleri Suudi Arabistan ve Rusya’nın ham petrol ihracatını düşürmesiyle, piyasanın nihayet bu yarıda sıkılaştığına dair bazı işaretler var. Bu bordürler, Libya’daki kesintiler ve Nijerya’da devam eden arz kesintisi ile Brent’in geçen hafta varil başına 80 doları kısa bir süre geçmesine yardımcı oldu.

Petrolün son zamanlardaki yükselişi, Rusya’dan ihraç edilen Ural ham petrolünün fiyatının, Moskova’nın petrol gelirini azaltmak için G7 tarafından belirlenen tavan fiyatı 60 doları aştığı anlamına geliyor.

(Kaynak: BloombergHT.com )