21 Ağustos 2023 Pazartesi
TCMB tarafından bankaların menkul kıymet tesisi uygulamasında yapılan değişiklik ile, vadesi gelen kur korumalı mevduat hesaplarını standart TL mevduata dönüştürme hedefi getirildi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Türk lirası (TL) mevduatları artıracak, Kur Korumalı Mevduat’ı (KKM) azaltacak düzenlemeye gitti.
TCMB’nin Menkul Kıymet Tesisi Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliği, Zorunlu Karşılık Hakkında Tebliğ’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliği, Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliği ve Altın Hesaplarından Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliği Resmi Gazete’de yayımlandı.
Buna göre Döviz mevduatına uygulanan zorunlu karşılık oranları artırıldı.
Vadesiz, ihbarlı ve 1 aya kadar vadeli döviz hesapları için zorunlu karşılık oranı yüzde 29 oldu.
3 ay, 6 ay ve 1 yıla kadar vadeli döviz hesabı zorunlu karşılık oranı yüzde 25 oldu.
1 yıl ve daha uzun vadeli döviz hesabı zorunlu karşılık oranı ise yüzde 19 oldu.
Merkez Bankası, bankaların menkul kıymet tesisi uygulamasında da değişiklik yaptı. Değişikliğe göre, vadesi gelen kur korumalı mevduat hesaplarını standart TL mevduata dönüştürme hedefi getirildi.
Bu konudaki kriterleri tutturamayan bankalar ek menkul kıymet tesisine mecbur olacak.
TCMB konuya dair açıklama yaptı
Alınan yeni kararlarla ilgili Merkez Bankası’ndan yapılan açıklamada şu ifadeler kullanıldı:
“Para Politikası Kurulu’nun 20 Temmuz 2023 tarihli kararında makro finansal istikrarı güçlendirecek ve piyasa mekanizmalarının işlevselliğini artıracak sadeleşme sürecinin kademeli olarak devam edeceği ifade edilmiştir.
Sadeleşme süreci kapsamında yabancı para mevduattan kur korumalı mevduata dönüşüm hedefi uygulamasına ve TL payına göre menkul kıymet tesis ve zorunlu karşılık uygulamasına son verilmiştir.
Yapılan düzenlemelerle Türk lirası mevduatlar artarken, kur korumalı hesaplardan Türk lirası mevduata geçiş sağlanarak kur korumalı mevduatın azaltılması gözetilmektedir.
Böylece, Türk lirası vadeli mevduat desteklenerek makro finansal istikrarın güçlendirilmesine katkı sağlanması amaçlanmaktadır.
Bu kapsamda, Merkez Bankasınca kur koruma desteği sağlanan hesaplardan Türk lirası hesaplara geçiş ve kur korumalı hesapların belli oranda yenilenmesinin hedeflenmesine,
Kur koruması bulunmayan Türk lirası payı seviyesinde artış hedefine geçilmesine, karar verilmiştir.
Sadeleşme süreci ve kur korumalı mevduatın Türk lirası mevduata geçişine ilişkin adımlar Para Politikası Kurulu’nun ilan ettiği ilkeler doğrultusunda devam edecektir.”
18 Ağustos 2023 Cuma
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından gerçekleştirilen piyasa katılımcıları anketinde 12 ay sonrası enflasyon beklentisi bir önceki ankete göre 8,8 puanla anket tarihinin rekor düzeltmesini gördü.
Piyasanın enflasyon beklentilerinde Ağustos ayında rekor düzeltme yaşandı.
2023 yılı Ağustos ayı Piyasa Katılımcıları Anketi, reel sektör ve finansal sektör temsilcileri ile profesyonellerden oluşan 40 katılımcı tarafından yanıtlanmış ve sonuçlar katılımcıların yanıtları toplulaştırılarak değerlendirildi.
Katılımcıların cari yıl sonu tüketici enflasyonu (TÜFE) beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 43,82 iken, bu anket döneminde yüzde 59,46 oldu.
12 ay sonrası TÜFE beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 33,21 iken, bu anket döneminde yüzde 42,01 olarak gerçekleşti. 24 ay sonrası TÜFE beklentisi ise aynı anket dönemlerinde sırasıyla yüzde 19,04 ve yüzde 22,54 olarak gerçekleşti.
2023 yılı Ağustos ayı anket döneminde, katılımcıların 24 ay sonrasına ilişkin olasılık tahminleri değerlendirildiğinde, TÜFE’nin ortalama olarak yüzde 27,84 olasılıkla yüzde 16,00 – 20,99 aralığında, yüzde 34,53 olasılıkla yüzde 21,00 – 25,99 aralığında, yüzde 18,85 olasılıkla ise yüzde 26,00 – 30,99 aralığında artış göstereceği öngörüldü.
Dolar beklentisi 34,58 lira
Katılımcıların cari yıl sonu döviz kuru (ABD Doları/TL) beklentisi bir önceki anket döneminde 28,46 TL iken, bu anket döneminde 29,82 TL olarak tahmin edildi. 12 ay sonrası Döviz kuru beklentisi ise bir önceki anket döneminde 31,42 TL iken, bu anket döneminde 34,58 TL olarak gerçekleşti.
Faiz beklentileri de arttı
Katılımcıların BİST Repo ve Ters-Repo Pazarı’nda oluşan cari ay sonu gecelik faiz oranı beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 18,94 iken, bu anket döneminde yüzde 19,34 oldu.
TCMB bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı cari ay sonu beklentisi ise bir önceki anket döneminde yüzde 19,17 iken, bu anket döneminde yüzde 19,19 olarak gerçekleşmişti.
18 Ağustos 2023 Cuma
Türkiye’nin yurt dışı varlıkları ile yurt dışına olan yükümlülüklerinin farkı olarak tanımlanan net Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) açığı 2023 Haziran sonu itibarıyla 252,9 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2023 yılı Haziran ayı Uluslararası Yatırım Pozisyonu Gelişmeleri’ni paylaştı.
Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) verilerine göre, 2023 Haziran sonu itibarıyla Türkiye’nin yurt dışı varlıkları, 2022 yıl sonuna göre yüzde 4,8 oranında azalışla 293,5 milyar ABD doları, yükümlülükleri ise yüzde 10,4 oranında azalışla 546,4 milyar ABD doları oldu.
Türkiye’nin yurt dışı varlıkları ile yurt dışına olan yükümlülüklerinin farkı olarak tanımlanan net UYP, 2022 yıl sonunda -301,6 milyar ABD doları iken 2023 Haziran sonunda -252,9 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir.
Net UYP Mayıs ayında eksi 294,6 milyar dolar olarak kaydedilmişti.
Varlıklar alt kalemleri incelendiğinde, rezerv varlıklar kalemi 2022 yıl sonuna göre yüzde 15,7 oranında azalışla 108,6 milyar ABD doları, diğer yatırımlar kalemi yüzde 2,0 oranında artışla 123,2 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir. Diğer yatırımlar alt kalemlerinden bankaların Yabancı Para ve Türk Lirası cinsinden efektif ve mevduatları yüzde 11,6 oranında artışla 50,2 milyar ABD doları oldu.
Doğrudan yatırımlarda yüzde 37,7 düşüş
Yükümlülükler alt kalemleri incelendiğinde, doğrudan yatırımlar (sermaye ve diğer sermaye) piyasa değeri ile döviz kurlarındaki değişimlerin de etkisiyle 2022 yıl sonuna göre yüzde 37,7 oranında azalışla 118,0 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşti.
Portföy yatırımları 2022 yıl sonuna göre yüzde 8,2 oranında azalışla 85,6 milyar ABD doları oldu.
Yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi stoku 2022 yıl sonuna göre yüzde 21,8 oranında azalışla 22,5 milyar ABD doları olurken, yurt dışı yerleşiklerin mülkiyetindeki DİBS stoku yüzde 29,1 oranında azalışla 0,9 milyar ABD doları, Hazine’nin tahvil stoku (yurt içi yerleşiklerce alınan tahvil stoku düşüldükten sonra) ise yüzde 4,8 artışla 43,9 milyar ABD doları seviyesinde kaydedildi.
Aynı dönemde, diğer yatırımlar 2022 yıl sonuna göre yüzde 4,7 oranında artarak 342,9 milyar ABD doları oldu.
Yurt dışı yerleşiklerin yurt içi yerleşik bankalardaki Yabancı Para mevduatı, 2022 yıl sonuna göre yüzde 0,6 oranında artarak 41,9 milyar ABD doları olurken, TL mevduatı yüzde 5,3 oranında artarak 14,9 milyar ABD doları seviyesine yükseldi.
Bankaların toplam kredi stoku yüzde 4,8 oranında artarak 59,7 milyar ABD doları olurken, diğer sektörlerin toplam kredi stoku yüzde 0,1 oranında azalarak 100,3 milyar ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir.
