29 Eylül 2023 Cuma
Fed üyeleri Thomas Barkin ve Austan Goolsbee piyasalara güvercin sinyaller gönderdi. Hisse senetleri piyasaları Fed ve Çin iyimserliği ile yükselişte.
Fed üyelerinden güvercin mesajlar ve ABD-Çin temaslarının olası Şi-Biden görüşmesi hedefiyle hızlanması risk iştahını artırıyor. ABD Borsaları Perşembe gününü ılımlı yükselişlerle kapatırken vadeliler de pozitif seyrin süreceğine işaret etti.
Asya Pasifik’te ise Hong Kong öncülüğünde hisseler yükseldi. Hang Seng MSCI Asya Pasifik yükselişinde rol oynarken Avustralya S&P ASX 200 de artıda işlem gördü.
Güvercin Fed söylemlerinin ardından kayıp yaşayan dolar bugün de gelişmiş ülke para birimlerine karşı değer kaybediyor. Perşembe günü yüzde 0,4 düşen Bloomberg Dolar Endeksi yüzde 0,1 kayıpla bu sabah 1.264 seviyesinde.
Fed üyelerinden güvercin mesajlar
Fed’in “Daha uzun süreli yüksek faizler” mesajı sonrası tahvil ve hisse senetleri satıcılı bir hafta geçirirken bu satış dalgası gölgesinde Perşembe günü bazı Fed üyeleri güvercin mesajlar verdi.
Richmond Fed Başkanı Thomas Barkin bir başka faiz artışına gerek olup olmadığını söylemek için “çok erken” olduğunu belirtti. İşsizlikte bir parça yükseliş beklediğini belirten Barkin geçmiş faiz artışlarının gecikmeli etkisini yakın zamanda göstereceğini söyledi.
Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee ise enflasyonu kontrol altına almak için sert istihdam kayıplarının gerekli olduğunu belirten geleneksel ekonomi görüşüne fazla ağırlık verilmemesi gerektiğini bildirdi.
Goolsbee “Enflasyon ve istihdam arasında büyük bir ikame olduğuna inanmak kısa vadede ciddi bir politika hatası riski taşıyor” ifadelerini kullandı. Goolsbee’ye göre Fed üyeleri kısa vadeli reel ücrete fazla takılmamalı, bunun yerine hala soğuması gereken konut enflasyonu gibi çekirdek enflasyonun bileşimlerini incelemeli.
28 Eylül 2023 Perşembe
Uluslararası Para Fonu (IMF) Sözcüsü Julie Kozack, ABD’de “hükümetin kapanmasının” ülke ekonomisi için “önlenebilir bir risk” olduğunu belirterek, tarafları federal hükümete sağlanan finansmanın sürdürülmesi konusunda fikir birliğine varmaya çağırdı.
Kozack, düzenlediği basın toplantısında, küresel ekonomideki gelişmelere ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
ABD’de 1 Ekim’de başlayacak yeni mali yıla çok az zaman kalmasına rağmen federal hükümete finansman sağlayacak yeni bütçe üzerinde henüz anlaşma sağlanamamasının yol açtığı “hükümetin kapanması” riskine değinen Kozack, taraflara, hükümetin finansmanı konusunda ileriye dönük bir yol bulmak üzere bir araya gelerek fikir birliğine varma çağrısında bulundu.
Kozack, “Kapanmayı ABD ekonomisi için önlenebilir bir risk olarak görüyoruz.” dedi.
Çin yorumu
Julie Kozack, Çin ekonomisinin görünümüne ilişkin soruları yanıtlarken de ülke ekonomisinde ilk çeyrekten bu yana yavaşlama gördüklerini belirtti.
Bu yavaşlamaya rağmen son verilerin biraz daha karışık geldiğini söyleyen Kozack, verilerin bazı istikrar işaretleri verdiğini ifade etti.
Kozack, Çin ekonomisinin bu yıl yüzde 5 büyümesini beklemeye devam ettiklerini, orta vadede ise demografik olumsuzluklar ve verimlilik artışının yavaşlaması nedeniyle büyümenin yüzde 3,5’e gerileyeceğini öngördüklerini dile getirdi.
Kozack, Çin ekonomisinin reformlar aracılığıyla yeniden dengelenme fırsatı yakalaması halinde ise orta vadede daha yüksek bir büyüme elde edebileceğini düşündüklerini kaydetti.
“Federal hükümetin kapanması” ne demek?
Amerikan kanunlarına göre Kongre her yıl 1 Ekim’de başlayıp 30 Eylül’de sona eren mali yılın tümüne ilişkin bütçeyi zamanında onaylayamazsa, bu gerçekleşene kadar geçen sürenin geçici bütçelerle kapatılması gerekiyor.
Geçici bir bütçenin de onaylanamadığı dönemlerde harcama yetkisini kaybeden federal hükümet, hayati hizmetler dışındaki tüm faaliyetlerine ara vermek zorunda kalıyor.
Bu süreçte, hayati olmayan hizmetlerde görevli kamu çalışanları zorunlu izne çıkarılırken, ABD ordusu, istihbarat kurumları, kamu hastanelerinde çalışan doktor ve hemşireler, havaalanları ve hapishanelerdeki güvenlik görevlileri gibi kamu çalışanları görevlerine devam ediyor. “Hayati personel” kategorisinde yer alan bu çalışanlar, kapanma dönemlerindeki maaşlarını genellikle Kongre yeni bir bütçe geçirene kadar alamıyor.
29 Eylül 2023 Cuma
Societe Generale Kıdemli Ekonomisti ve İngiltere ile Avrupa Merkez Bankası’nın eski üyeleri, Avrupa Merkez Bankası ve Fed’e faiz artırımlarına ara verip artışların gecikmeli etkilerini bekleme çağrısı yaptı.
Bazı önde gelen ekonomistler, ABD ve Euro Bölgesi’nde politika yapıcıların ekonomilere aşırı zarar vermeden faiz oranlarını artırdığını, şimdi ise ‘sabırlı’ olup beklemeleri gerektiğini belirtti.
Societe Generale Kıdemli Ekonomisti Michala Marcussen, Avrupa Merkez Bankası eski üyesi Lucrezia Reichlin, İngiltere Merkez Bankası eski üyesi Silvana Tenreyro ve Chicago Üniversitesi Profesörü Veronica Guerrieri enflasyonda kısa vadeli bir sıçrama olsa bile faiz konusunda sabırlı olmak gerektiğine dikkat çekti.
Ekonomistler ortak olarak yayınladıkları bir metinde “Ekonomilerin absorbe etmesi gereken arz şokunun boyutu ve para politikasının etkilerinin gecikmeli olarak görüldüğü düşünüldüğünde, daha fazla sıkılaşmanın sağlayacağı fayda, risklere kıyasla daha az olabilir. Bu durum özellikle de Euro Bölgesi ekonomisi için geçerli” değerlendirmesini yaptı.
Fed’in yol haritasına dair de görüşlerini aktaran ekonomistler faiz artırımlarının etkilerini görmek için agresif para politikasının durması gerektiğini belirtti. Açıklamada “Para politikasında sıkılaşmanın ekonomilere olan gecikmeli etkileri henüz görülmedi” ifadesine yer verildi.
