10 Temmuz 2023 Pazartesi
Bankalar kredilerde frene basarken kredi artış hızında özellikle son 1 ayda hızlı gerileme dikkat çekiyor. Son dönemde ticari ve tüketici kredilerinde faizler artarken TL mevduat faizi gerileyerek son 1 ayın en düşük seviyesine indi.
Bankalarda kredi hızında gerileme Mayıs ayından bu yana hız kazanmış durumda. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) verilerine göre, tüm bankaların ortalamasında 13 haftalık yıllıklandırılmış kur etkisinden arındırılmış ticari kredi büyümesi Nisan ayındaki yüzde 45,1’den yüzde 14,3’e geriledi. Benzer bir seyir tüketici kredileri büyümesinde de görüldü. Mayıs ayında yüzde 100,6’ya yükselen yıllıklandırılmış tüketici kredi büyüme hızı 27 Haziran haftası verilerine göre yüzde 38,5’e geriledi.
Seçimlerin ardından ticari kredi hızında yavaşlama, faizde artış görülüyor
Kredi hacminde büyüme tüm kredi türlerinde hız keserken ticari kredi büyümesi de Mayıs başındaki yüzde 46,6’lık son dönem zirvesinden Haziran sonu itibarıyla yüzde 14,3’e kadar geriledi.
TCMB’nin geçen yılın Ağustos ayından itibaren uygulamaya koyduğu makroihtiyati tedbirler ve politika faizi indirimleri sonrasında kredi faiz oranlarında gerileme görülürken seçim haftasında yüzde 15,00 olan ortalama ticari kredi faizi de Haziran sonunda yüzde 17,64’e yükseldi.
TCMB verilerine göre, bankalarda kurumsal kredi kartı ve KMH hariç ortalama ticari kredi faizi 2022 Temmuz ayı sonundaki yüzde 31,3 seviyesinden 10 Şubat 2023 haftasında yüzde 13,24’e kadar gerilemişti.
Ticari kredi faizlerindeki artışa paralel seyir ihtiyaç kredilerinde de gözlenirken 3 Mart 2023 haftasında yüzde 23,47’ye kadar gerileyen KMH hariç ihtiyaç kredisi faizinin son hafta yüzde 44,00’e kadar yükseldiği dikkat çekti.
TL mevduat faizi son 20 yılın en yüksek seviyesinden geriledi.
TL mevduat faizleri ise kredi faizlerinin tersine son hafta gerileme eğiliminde
Özellikle bu yılın başından itibaren TCMB’den gelen yeni regülasyonlarla bankaların toplam mevduatları içerisinde TL mevduatların payının artırılması istenmiş ve bu durum TL mevduat yarışını hızlandırmıştı.
Geçtiğimiz yılın Ağustos sonunda yüzde 18,30 seviyesinde olan 3 aya kadar vadeli ortalama TL mevduat faizi yükselerek yıl başında yüzde 24,03’e; 23 Haziran haftasında da yüzde 41,98 seviyesine çıktı. Bu oran, 6 Haziran 2003 tarihinden bu yana en yüksek seviye oldu. Ancak TCMB’nin geçtiğimiz haftaki verilerinde mevduat faizinde son 20 yılın rekor seviyesinden gerileme olurken ortalama faizin yüzde 38,5’e gevşediği görüldü.
07 Temmuz 2023 Cuma
ABD’de tarım dışı istihdam haziranda 209 bin kişi artarak beklentilerin altında gerçekleşti, beklenti 230 bin kişiydi.
ABD ekonomisi haziranda beklentinin altında istihdam yarattı.
ABD ekonomisi Haziran ayında beklentinin altında net tarım dışı istihdam yaratarak işgücü piyasasının kademeli olarak ılımlaştığı işaretini verdi. Ücret artışı ise sağlam kalmaya devam etti.
Tarım dışı istihdam cuma günü Çalışma İstatistikleri Bürosu tarafından açıklanan verilere göre net 209 bin arttı.
Mayıs tarım dışı istihdam verisi 339 binden 306 bine revize edildi. İşsizlik oranı ise yüzde 3,7’den yüzde 3,6’ya geriledi. Son veriler ABD’de yüksek faiz ve zayıf tüketici harcamalarının ekonomiyi olumsuz etkilemesiyle birlikte işgücü piyasasının soğumaya başladığına işaret ediyor.
Ancak işgücü piyasası ve ücretler yeterince sağlam kalmaya devam ederek Fed’in faiz artışlarına devam etmesinin önünü açıyor.
Veri sonrası ABD tahvil getirileri düştü, hisse vadelilerinde ise hafif hareketler yaşandı.
Haziranda istihdam sağlık, kamu ve inşaat gibi birkaç sektörde yoğunlaştı. Perakende ile ulaşım ve depolama sektörlerinde ise istihdam geriledi.
İşsizlik oranında düşüş
ABD’de işsizlik oranı ise haziranda 0,1 puan azalarak yüzde 3,6’ya geriledi.
Piyasa beklentilerine paralel gerçekleşen işsizlik oranı, Mayıs’ta yüzde 3,7 olmuştu.
Ülkedeki işsiz sayısı haziranda 140 bin kişi azalarak 5 milyon 957 bine indi. İş gücüne katılım oranı ise bu dönemde değişmeyerek yüzde 62,6 ile Mart 2020’den bu yana en yüksek seviyede kalmaya devam etti.
Haftalık ortalama çalışma saati 34,4’e çıkarken, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) dikkatle izlediği ortalama saatlik kazanç yüzde 0,4 artarak 33,58 dolara tırmandı.
Piyasa beklentileri ise ortalama saatlik kazancın söz konusu dönemde yüzde 0,3 artması yönündeydi.
Analistler, istihdamın Haziran ayında beklenenden fazla yavaşladığını, ancak işsizlik oranının 7 ayın zirvesinden gerilemesinin ve ücret artışlarının sürmesinin iş gücü piyasası koşullarının sıkılığını koruduğunu gösterdiğini belirtti.
07 Temmuz 2023 Cuma
Türkiye’de para politikasındaki değişimin döviz rezervlerinin yeniden artırılmasına katkı sağlayabileceğini bildirdi.
Kredi derecelendirme kuruluşundan yapılan açıklamada, Nijerya ve Türkiye’deki seçimlerin ardında para politikası ayarlarında değişikliğe gittiği belirtilirken, “Bu da bizim görüşümüze göre, Döviz (FX) rezervlerini yeniden inşa etmelerine ve perakende döviz talebinin sınırlanmasına yardımcı olabilecek bir değişim” ifadelerine yer verildi.
Açıklamada, “Aynı zamanda, her iki ekonomideki politika yapıcılar, yüksek enflasyon ve döviz oynaklığı ile uzun süre mücadele etmek zorunda kalabilir” değerlendirmesi yapıldı.
“Kredi koşulları, Macaristan, Polonya ve Romanya da dahil olmak üzere orta gelirli emtia ithal eden ekonomilerde daha yüksek faiz oranlarıyla da olsa istikrar kazanıyor.” ifadelerinin yer aldığı açıklamada, gelişen piyasalarda kredi koşullarının yüksek küresel enflasyon oranlarına rağmen ABD’nin parasal sıkılaştırma döngü sürecinin daha fazla netlik kazanması sayesinde iyileşme gösterdiğine işaret edildi.
Orta gelirli ekonomilerin Çin’den gelen yumuşama verilerine rağmen makroekonomik dayanıklılık gösterdiğine vurgu yapılan açıklamada “(Bu ekonomilerde) Mali alan yetersiz kalmaktadır. Yeni borçlanmaların maliyeti özellikle düşük kredi reytingine sahip ülkeler için iki yıl önce olduğundan daha yüksek seviyede” ifadeleri kullanıldı.
