05 Eylül 2023 Salı
Reele efektif döviz kuru Ağustos ayında 52,50 seviyesine yükseldi.
Yılın zirve seviyesine çıkan enflasyonunun ardından reel efektif döviz kurunda da yukarı yönlü bir hareket görüldü.
TCMB’nin açıkladığı verilere göre TL’nin reel değeri açısından bir gösterge olan TÜFE bazlı reel efektif Döviz kuru Ağustos’ta 52,50 olarak kaydedildi. Temmuz’da bu değer 48,70 seviyesindeydi.
Aralık 2021’de reel efektif Döviz kuru 47,61 ile rekor düşük seviyeyi kaydetmişti.
Ağustos’ta Yİ-ÜFE bazında reel efektif döviz kuru endeksi de 4,19 puan artışla 81,50’den 85,69’a yükseldi.
Türkiye’nin dış ticaretinde önemli paya sahip ülkelerin para birimlerinden oluşan sepete göre, ikili ticaret akımları kullanılarak ağırlıklandırılan Türk lirasının ortalama değeri ile nominal efektif döviz kuru hesaplanıyor. Nominal efektif döviz kurundan da nispi fiyat etkileri arındırılarak reel efektif döviz kuruna (REK) ulaşılıyor.
REK, TÜFE, ÜFE ve birim işgücü maliyetlerden biriyle arındırılarak üç farklı alt endeks oluşturuyor. TCMB enflasyon hedefi kapsamında TÜFE bazlı REK’i esas alıyor.
05 Eylül 2023 Salı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Ağustos enflasyonuna ilişkin değerlendirmesinde vergi ve yönetilen fiyatlardaki ayarlamaların devam eden etkisiyle birlikte enerji grubundaki artışa vurgu yaptı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası yılın en yüksek seviyesini gören Ağustos enflasyonuyla ilgili değerlendirmesini yayımladı.
TCMB’nin değerlendirmesinde Ağustos enflasyonunda vergi ve yönetilen fiyatlardaki ayarlamaların Temmuz ayından sarkan etkilerinin yanı sıra Türk lirasındaki değer kaybı ve ücret artışlarının gecikmeli etkileri ile küresel enerji fiyatlarındaki yükseliş sonucunda ana grupların tamamında yıllık enflasyonun yükseldiği ifade edildi.
TCMB değerlendirmesinde aylık bazda en yüksek artışın yüzde 14,23 ile enerji grubunda olduğuna dikkat çekilirken bu gelişmede önceki aydan sarkan vergi etkisinin yanı sıra dış fiyat baskılarının belirleyici olduğu vurgulandı.
Akaryakıt fiyat artışlarının ulaştırma hizmetleri fiyatlarına hızlı şekilde yansıdığını ifade eden TCMB grup aylık enflasyonunda yüzde 27,62 ile 2003 bazlı TÜFE kapsamında hesaplanan en yüksek artışın kaydedildiğini de söyledi.
“Kirada yüksek artışlar gözlendi”
Gıda, asgari ücret ve kur gelişmelerine duyarlılığı yüksek hizmet kalemlerinin yanı sıra kirada
yüksek artışlar gözlendiğini belirten TCMB temel mal grubu fiyatlarında özellikle Türk lirasındaki değer kaybının gecikmeli etkileriyle yükselişin sürdüğünü ifade etti.
Taze meyve ve sebze fiyatlarında ise TCMB olumsuz görünümün Ağustos ayında da devam ettiğini belirtirken işlenmiş gıda alt grubunda fiyat artışlarının da genele yayılarak güçlendiğini vurguladı.
Değerlendirmede üretici fiyatları ve çekirdek göstergelerle ilgili olarak da şu ifadeler kullanıldı. Üretici fiyatlarındaki artış eğilimi enerji grubunda daha belirgin olmak üzere sürmüş, son üç aylık dönemde tüketici fiyatları üzerinde üretici kaynaklı yukarı yönlü baskılar belirginleşti. Bu görünüm altında, mevsimsellikten arındırılmış verilerle aylık artış oranları B ve C göstergelerinde güçlü seyrini korumuş ve göstergelerin yıllık enflasyonları yükselmeye devam etti.
Enflasyon yılın zirvesini gördü
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre enflasyon Ağustos’ta aylık yüzde 9,09, yıllık yüzde 58,94 olarak tahminleri aşmıştı. Tüketici enflasyonunda harcama gruplarının geneline yayılan fiyat artışları görülmüştü.
05 Eylül 2023 Salı
Morgan Stanley ekonomistleri güçlü ikinci çeyrek büyüme ve Ağustos enflasyon verileri ile devam eden yüksek dış ticaret açığı verileri sonrası faiz tahminlerine yönelik yukarı yönlü riskler oluştuğunu belirtti. Ekonomistler yıl sonu TÜFE tahminini de yükseltti.
Morgan Stanley ekonomistleri Hande Küçük ve Alina Slyusarchuk yayımladıkları notta “İki ay üst üste çok güçlü gelen TÜFE verileriyle karşı karşıya kalan yeni PPK enflasyon beklentilerinde daha fazla bozulmanın önüne geçmek ve kredibilitesini daha da artırmak için yukarı yönlü sürprizlere devam etmeyi tercih edebilir. Böylece TCMB’nin yüzde 30 politika faizine bizim öngördüğümüzden daha erken ulaşabileceğini görebiliriz” dedi.
Ekonomistler yıl sonu TÜFE tahminini yüzde 62’den yüzde 66’ya revize etti. Daha öncesinde enflasyonun tepe noktasını ise Mayıs 2024’te yüzde 68 olarak öngören ekonomistler bu tahminini yüzde 72’ye yükseltti.
Açıklamada “Manşet enflasyonu tahminimize göre yüzde 42’ye indirebilecek sıkılaştırma adımları ve 2024’ün ikinci yarısından itibaren olumlu baz etkisi devreye girene kadar özellikle hizmet fiyatlarındaki yapışkanlık, kurda potansiyel düzeltmeler ve yönetilen-yönlendirilen fiyatlar enflasyonda yukarı yönlü baskı yaratacak” ifadesi yer aldı.