28 Eylül 2023 Perşembe
Uluslararası Para Fonu (IMF) Sözcüsü Julie Kozack, ABD’de “hükümetin kapanmasının” ülke ekonomisi için “önlenebilir bir risk” olduğunu belirterek, tarafları federal hükümete sağlanan finansmanın sürdürülmesi konusunda fikir birliğine varmaya çağırdı.
Kozack, düzenlediği basın toplantısında, küresel ekonomideki gelişmelere ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
ABD’de 1 Ekim’de başlayacak yeni mali yıla çok az zaman kalmasına rağmen federal hükümete finansman sağlayacak yeni bütçe üzerinde henüz anlaşma sağlanamamasının yol açtığı “hükümetin kapanması” riskine değinen Kozack, taraflara, hükümetin finansmanı konusunda ileriye dönük bir yol bulmak üzere bir araya gelerek fikir birliğine varma çağrısında bulundu.
Kozack, “Kapanmayı ABD ekonomisi için önlenebilir bir risk olarak görüyoruz.” dedi.
Çin yorumu
Julie Kozack, Çin ekonomisinin görünümüne ilişkin soruları yanıtlarken de ülke ekonomisinde ilk çeyrekten bu yana yavaşlama gördüklerini belirtti.
Bu yavaşlamaya rağmen son verilerin biraz daha karışık geldiğini söyleyen Kozack, verilerin bazı istikrar işaretleri verdiğini ifade etti.
Kozack, Çin ekonomisinin bu yıl yüzde 5 büyümesini beklemeye devam ettiklerini, orta vadede ise demografik olumsuzluklar ve verimlilik artışının yavaşlaması nedeniyle büyümenin yüzde 3,5’e gerileyeceğini öngördüklerini dile getirdi.
Kozack, Çin ekonomisinin reformlar aracılığıyla yeniden dengelenme fırsatı yakalaması halinde ise orta vadede daha yüksek bir büyüme elde edebileceğini düşündüklerini kaydetti.
“Federal hükümetin kapanması” ne demek?
Amerikan kanunlarına göre Kongre her yıl 1 Ekim’de başlayıp 30 Eylül’de sona eren mali yılın tümüne ilişkin bütçeyi zamanında onaylayamazsa, bu gerçekleşene kadar geçen sürenin geçici bütçelerle kapatılması gerekiyor.
Geçici bir bütçenin de onaylanamadığı dönemlerde harcama yetkisini kaybeden federal hükümet, hayati hizmetler dışındaki tüm faaliyetlerine ara vermek zorunda kalıyor.
Bu süreçte, hayati olmayan hizmetlerde görevli kamu çalışanları zorunlu izne çıkarılırken, ABD ordusu, istihbarat kurumları, kamu hastanelerinde çalışan doktor ve hemşireler, havaalanları ve hapishanelerdeki güvenlik görevlileri gibi kamu çalışanları görevlerine devam ediyor. “Hayati personel” kategorisinde yer alan bu çalışanlar, kapanma dönemlerindeki maaşlarını genellikle Kongre yeni bir bütçe geçirene kadar alamıyor.
29 Eylül 2023 Cuma
Societe Generale Kıdemli Ekonomisti ve İngiltere ile Avrupa Merkez Bankası’nın eski üyeleri, Avrupa Merkez Bankası ve Fed’e faiz artırımlarına ara verip artışların gecikmeli etkilerini bekleme çağrısı yaptı.
Bazı önde gelen ekonomistler, ABD ve Euro Bölgesi’nde politika yapıcıların ekonomilere aşırı zarar vermeden faiz oranlarını artırdığını, şimdi ise ‘sabırlı’ olup beklemeleri gerektiğini belirtti.
Societe Generale Kıdemli Ekonomisti Michala Marcussen, Avrupa Merkez Bankası eski üyesi Lucrezia Reichlin, İngiltere Merkez Bankası eski üyesi Silvana Tenreyro ve Chicago Üniversitesi Profesörü Veronica Guerrieri enflasyonda kısa vadeli bir sıçrama olsa bile faiz konusunda sabırlı olmak gerektiğine dikkat çekti.
Ekonomistler ortak olarak yayınladıkları bir metinde “Ekonomilerin absorbe etmesi gereken arz şokunun boyutu ve para politikasının etkilerinin gecikmeli olarak görüldüğü düşünüldüğünde, daha fazla sıkılaşmanın sağlayacağı fayda, risklere kıyasla daha az olabilir. Bu durum özellikle de Euro Bölgesi ekonomisi için geçerli” değerlendirmesini yaptı.
Fed’in yol haritasına dair de görüşlerini aktaran ekonomistler faiz artırımlarının etkilerini görmek için agresif para politikasının durması gerektiğini belirtti. Açıklamada “Para politikasında sıkılaşmanın ekonomilere olan gecikmeli etkileri henüz görülmedi” ifadesine yer verildi.
28 Eylül 2023 Perşembe
Resmi Gazete’de yayımlanan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tebliğiyle reeskont işlemlerinde iskonto faiz oranı yıllık yüzde 30,75’e çıkarıldı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranları ve avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranlarıyla ilgili değişikliğe gitti.
Reeskont ve Avans İşlemlerinde Uygulanacak Faiz Oranlarının Tespiti tebliği Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Resmi Gazete’de yayımlanan tebliğe göre, vadesine en çok 3 ay kalan senetler karşılığında yapılacak reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranı yıllık yüzde 30,75 oldu. Avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranı ise yıllık yüzde 31,75 olarak tespit edildi.
Reeskont; iskonto edilmiş, diğer bir deyişle bir bedel karşılığı el değiştirmiş (iskonto) olan kıymetlerin, bir bedel karşılığında yeniden el değiştirmesini (reiskonto) ifade ediyor.
Merkez Bankası, bankacılık kesiminin geçici likidite ihtiyaçlarının karşılanması için, bankalar tarafından verilecek ticari senet ve vesikaları reeskonta kabul edebiliyor. Türkiye’de reeskont işlemindeki tüm koşul ve kurallar, Merkez Bankası tarafından belirlenir.
Bu işlemler için Merkez Bankası tarafından uygulanan faize “reeskont faiz oranı” adı veriliyor. Merkez Bankası reeskonta kabul edebileceği senetler karşılığında avans da verebiliyor.
Avans için teminat olarak alınan bu senetler; ticari senet ve belgeler, devlet tahvilleri ve Borsada kayıtlı tahviller.
Merkez Bankası en son 1 Eylül tarihinde reeskont faiz oranlarında değişikliğe gitmiş, vadesine en çok 3 ay kalan senetler karşılığında yapılacak reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranını yıllık yüzde 25,75’e, avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranını ise yıllık yüzde 26,75’e çıkarmıştı.