13 Ekim 2023 Cuma
İsrail Birleşmiş Milletler’den (BM) Kuzey Gazze’deki personeli çekmesini isteyerek kara operasyonunun yakın olduğu sinyalini verdi. Sahada tansiyonun yükseldiği görülürken, Bloomberg ekonomistleri üç farklı savaş senaryosu çalıştı. Bloomberg Economics’e göre İran ve İsrail’in doğrudan çatıştığı en kötü senaryoda petrol fiyatları 150 doları bulabilir.
İsrail-Hamas savaşının Ortadoğu’da farklı cephelere yayılmaması için çabalar sürerken kötü senaryoda küresel ekonominin resesyona girmesi neredeyse kaçınılmaz gözüküyor.
Bloomberg Economics üç farklı savaş senaryosunun petrol, küresel büyüme, enflasyon ve piyasa volatilitesine etkisini inceledi.
Piyasa aktörleri en kötü senaryo olarak İran ve İsrail’in direkt çatışmaya girmesini görüyor. Bloomberg Economics’e göre bu senaryo petrol fiyatlarını varil başına 150 dolara yükseltebilir ve küresel ekonomiden yüzde 1,7 küçülmeyle 1 trilyon dolar silinebilir.
Çatışmaların Lübnan ve Suriye’ye sıçramasını içeren vekalet savaşı senaryosunda ekonomistlerin beklentisi petrolde 8 dolar, VIX endeksinde ise 8 puanlık yükseliş yönünde. Bloomberg Economics bu senaryoda küresel büyümenin 0,3 yüzde puan düşmesini, enflasyonun ise 0,2 yüzde puan artmasını bekliyor.
Gazze’ye kara operasyonu, sınırlı bölgesel çatışma ve İran’ın petrol üretiminin düşmesi senaryosunda ekonomistler petrolün varil başına 4 dolar yükselmesini, küresel büyümenin 0,1 yüzde puan düşmesini ve enflasyonun 0,1 puan artmasını bekliyor.
- KRİZ KAHİNİNDEN KÜRESEL PİYASALARA ‘ORTA DOĞU RİSKİ’ UYARISI
İsrail’den kara operasyonu sinyali
Hamas’ın saldırılarının ardından Gazze’ye ağır hava saldırıları düzenleyen İsrail kara harekatına hazırlık sinyalleri veriyor.
İsrail ordusu Birleşmiş Milletler’den personelinin Kuzey Gazze’yi boşaltmalarını istedi. Birleşmiş Milletler yaptığı açıklamada İsrail’in işaret ettiği bölgede 1,1 milyondan fazla Filistinlinin yaşadığını belirterek “Birleşmiş Milletler yıkıcı insani sonuçları olmadan böyle bir harekatın gerçekleştirilmesinin imkansız olduğunu değerlendiriliyor” dedi.
Halihazırda İsrail ordusu yaklaşık 300 bin personelini Gazze dışında konumlandırmış bulunuyor. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da İsrail’in sivil kayıplarından kaçınması için adım atması gerektiğini belirtti. İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ile ortak basın toplantısında konuşan Blinken “İsrail’in kendini savunma hakkı ve görevi var. Bunu İsrail’in nasıl yaptığı ise önem teşkil ediyor. Biz demokratik yönetimler olarak kendimizi teröristlerden farklı standartlarımızla ayırıyoruz. Bu yüzden sivil kayıpların önlenmesi için her türlü tedbirin alınması çok önemli” diye konuştu.
Netanyahu ise “Hamas IŞİD’dir. Nasıl IŞİD ezildiyse Hamas da ezilecek” dedi.
Öte yandan Hamas saldırılarında İran etkisi soruşturulurken ABD Katar’la birlikte, esir takası anlaşması kapsamında İran’ın erişimine açılan 6 milyar dolarlık petrol gelirini yeniden dondurma kararı aldı. Söz konusu gelirler anlaşma sonrası Katar üzerinden İran’a sağlanıyordu.
13 Ekim 2023 Cuma
Çin’in ihracat ve ithalatında daralma Ağustos ayının ardından Eylül ayında da devam etti.
Cuma günü açıklanan gümrük verilerine göre Çin, Eylül ayında ihracatta bir yıl öncesine göre beklenenden daha küçük bir düşüş kaydederken, ithalatta ise kayıp yaşandı.
ABD doları cinsinden Eylül ayında ihracat, Ağustos ayındaki yüzde 8,8’lik düşüşün ardından geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6,2 azaldı. Ekonomistler ise ihracatta yüzde 7,6’lık düşüş bekliyordu.
İthalat da Eylül ayında ABD doları bazında bir yıl öncesine göre yüzde 6,2 düştü. Ekonomistlerin beklentisi ithalatta yüzde 6,3’lük gerileme yönündeydi.
Çin’in ihracatı bu yıl Mayıs ayından itibaren her ay yıllık bazda düştü. İthalata ilişkin yıllık bazda son olumlu baskı geçen yılın Eylül ayında yaşandı.
Çin’in ticareti, Çin mallarına yönelik küresel talebin zayıf olması ve iç talebin azalması nedeniyle bu yıl geriledi.
13 Ekim 2023 Cuma
Fed Başkanı Jerome Powell, Fed faiz kararı öncesinden 19 Ekim’de New York Ekonomi Kulübü’nde son konuşmasını yapacak.
Fed Başkanı Jerome Powell, FOMC’nin 31 Ekim’de başlayacak 2 günlük toplantısı öncesindeki son konuşmasını 19 Ekim’de New York Ekonomi Kulübü’nde yapacak.
Fed’in haftalık etkinlik programına göre Powell, New York Ekonomi Kulübü’nde öğle etkinliğinde konuşma yapacak ve bir moderatörün sorularını yanıtlayacak.
Fed yetkililer, FOMC toplantıları başlamadan önceki ikinci Cumartesi gününden itibaren başlayarak toplantı bitimine kadar ekonomi veya politika görünümü hakkında kamuoyu önünde yorum yapamıyorlar.
