21 Aralık 2022 Çarşamba
TBMM Genel Kurulu’nda görüşülen ekonomiye ilişkin “torba kanun” kapsamında yapılan teklifle Hazine ve Maliye Bakanlığının borçlanma yetkisine 200 milyar lira ilave edilecek. Böylece 293 milyarlık olan borçlanma yetkisi 493 milyar liraya çıkacak. Bazı limanların işletme hakkı verilmesi veya devri yöntemiyle özelleştirilmeleri neticesinde imzalanan 49 yıldan az süreli sözleşme süreleri, 49 yıla kadar uzatılacak.
Ekonomiye ilişkin “torba kanun” teklifi TBMM Genel Kurulunda görüşülmeye devam etti.
Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifinin birinci bölümünde yer alan 7 maddesi kabul edildi.
Teklifle, Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunu’na geçici madde eklendi.
Buna göre Hazine ve Maliye Bakanlığının borçlanma yetkisine 200 milyar lira ilave edilecek. Böylece 293 milyarlık olan borçlanma yetkisi 493 milyar liraya çıkıyor.
Teklifle Türkiye Denizcilik İşletmeleri Anonim Şirketi ve Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demir Yolları İşletmesi Genel Müdürlüğüne ait bazı limanların işletme hakkı verilmesi veya devri yöntemiyle özelleştirilmeleri neticesinde imzalanan 49 yıldan az süreli sözleşme süreleri, 49 yıla kadar uzatılacak.
Mali yükümlülük eksiksiz yerine getirilecek
Ek sözleşme imzalanabilmesi için işletmeci şirketlerin işletme hakkını doğuran sözleşmeden kaynaklanan tüm mali yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirmiş olmaları ve işletme hakkını doğuran sözleşmeden kaynaklı açılmış davalardan feragat etmeleri gerekecek.
Ayrıca işletmeci şirketler özelleştirme sözleşmelerinde yer alan yatırım şartına ilave olarak ek sözleşme bedelinin yüzde 10’u oranında limancılık faaliyetleri ile ilgili yatırım yapmak ve bu yatırımları ek sözleşmelerin imza tarihinden itibaren 5 yıl içinde gerçekleştirmek zorunda olacak. Süre sonunda işletmeci şirketlerin yatırımın gerçekleştirildiğine dair rapor ve bu durumu tevsik eden bilgi ve belgeleri ilgisine göre Türkiye Denizcilik İşletmeleri Anonim Şirketi veya Devlet Demir Yolları İşletmesi Genel Müdürlüğüne kontrol edilmek üzere sunmaları şart olacak.
İlgili kuruluşça yapılan denetimde bahse konu yatırım zorunluluğunun yerine getirilmemiş olduğunun tespit edilmesi halinde ek sözleşme feshedilmiş sayılacak. Bu durumda işletmeci şirkete ek sözleşme gereği ödenen bedeller de dahil herhangi bir bedel iadesi yapılmayacak.
Maddenin gerekçesinde, “Liman yatırımcılarının gerekli olan yatırımları zamanında yapabilmesi, ülkemizin lojistik ve turizm sektörüne paralel olarak rekabet gücünün korunması, böylelikle kamu yararının sağlanması amaçlanmaktadır. Ana sözleşmelerinde işletme hakkı sürelerinin uzatılması hariç herhangi bir değişiklik yapılmaksızın sadece ek sözleşme bedelleri; adil, şeffaf, kontrol edilip denetlenebilir bir şekilde tüm yatırımcılar için aynı koşullar çerçevesinde belirlenerek ek sözleşmeler imzalanacak ve süre uzatımları yürürlüğe girecektir.” ifadelerine yer verildi.
BOTAŞ’ın bütün vergi borçları silinecek
Düzenlemeye göre, BOTAŞ’ın ödenmemiş her türlü vergi, fon ve paylar ile idari para cezaları, bunlara bağlı gecikme zammı ve gecikme faizlerinden oluşan borçları, Hazineden görevlendirme bedeli alacaklarına karşılık mahsup edilerek silinecek.
İş Kanunu’nda yapılan değişiklikle, petrol sektöründeki araştırma, arama ve sondaj faaliyetlerinde işçilerin gece çalışması yapılabilmesine yönelik düzenleme yapılıyor.
Kamu üniversitesi sağlık hizmeti sunucularının, hizmetin ifasında mali güçlükler yaşamamaları ve sağlık hizmetlerinin sürdürülebilirliği bakımından, söz konusu sağlık hizmeti sunucularının finansal yeterliliğine katkı sağlanması ile önceki yıllara ait incelemeler sonucu cari yılda parasal bir kesintiye uğramamasına yönelik düzenleme yapılıyor.
1 Ocak 2013’ten önce, Türkiye’de oturma izni almış yabancı ülke vatandaşlarından yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olmayan kişiler; başka bir ülkede sağlık sigortasından yararlanma hakkı bulunmayan vatandaşlar ile Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu hükümlerine göre korunma, bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden ücretsiz faydalanan kişiler ile ana ve babası olmayan Türk vatandaşlarından 18 yaşını doldurmamış çocukların genel sağlık sigortası primleri ile gecikme cezası ve gecikme zammı gibi feri alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek.
“Toplayıcı” ve “Toplayıcılık” tanımı
Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı’nda yer verilen hedeflerle uyumlu olarak Elektrik Piyasası Kanunu’nda yapılan değişiklikle, “toplayıcı” ve “toplayıcılık” tanımı yapılıyor.
Buna göre, “toplayıcı”, “Bir veya birden fazla şebeke kullanıcısı ile söz konusu şebeke kullanıcıları adına elektrik piyasasında toplayıcılık faaliyeti yürütmek üzere anlaşma imzalamış olan toplayıcı lisansı veya tedarik lisansı sahibi tüzel kişiyi”; “toplayıcılık” ise “Toplayıcı tarafından bir veya birden fazla şebeke kullanıcısının tüketim veya üretimlerinin birleştirilerek işletilmesi kapsamında gerçekleştirilen piyasa faaliyetini” ifade edecek.
Meclis Başkanvekili Süreyya Sadi Bilgiç, teklifin birinci bölümü üzerindeki görüşmelerin tamamlanmasının ardından birleşime ara verdi.
Bilgiç, aranın ardından, komisyonun yerinde olmaması üzerine, birleşimi yarın saat 14.00’te toplanmak üzere kapattı.
21 Aralık 2022 Çarşamba
ABD’de ikinci el konut satışları, yüksek mortgage (konut kredisi) faiz oranlarının etkisiyle Kasım’da aylık yüzde 7,7 azalarak art arda 10’uncu ay düşüş kaydetti.
National Association of Realtors (NAR), Kasım ayına ilişkin ikinci el konut satış verilerini açıkladı.
Buna göre, ülkede ikinci el konut satışları, Kasım’da mevsim etkilerinden arındırılmış olarak aylık bazda yüzde 7,7 azalarak 4,09 milyona geriledi.
Düşüşünü 10’uncu aya taşıyan ikinci el konut satışlarının 4,2 milyon seviyesinde gerçekleşmesi öngörülüyordu.
Mayıs 2020’den bu yana en düşük seviyeye inen ikinci el konut satışları, Ekim’de de yüzde 5,9 azalışla 4,43 milyona inmişti.
Ülkede ikinci el konut satışları, Kasım’da geçen yılın aynı ayına göre ise yüzde 35,4 azaldı.
Fiyatlar arttı
ABD’de ikinci el piyasasında medyan konut fiyatları ise Kasım’da yıllık bazda yüzde 3,5 artarak 370 bin 700 dolara yükseldi.
Açıklamada görüşlerine yer verilen NAR Başekonomisti Lawrence Yun, mortgage faiz oranlarındaki hızlı artışın konut satışlarındaki düşüşte etkili olduğunu belirtti.
Mevcut konut stokunun da tarihi düşük seviyelere yakın kalmaya devam ettiğine dikkati çeken Yun, art arda beş haftadır mortgage faiz oranlarında görülen düşüş nedeniyle piyasada çözülmenin olabileceğini ifade etti.
Mortgage başvuruları son hafta arttı
Öte yandan, Mortgage Bankalar Birliği (MBA) verilerine göre, mortgage başvuruları geçen hafta bir önceki haftaya kıyasla yüzde 0,9 arttı.
ABD’de 30 yıl vadeli mortgage için ortalama faiz ise yüzde 6,42’den yüzde 6,34’e inerek, Eylül ayından bu yana en düşük seviyeye geriledi.
Ülkede 30 yıl vadeli mortgage için ortalama faiz oranı, Ekim sonunda yüzde 7’yi aşarak, 2001’den bu yana kaydedilen en yüksek seviyeye ulaşmıştı.
21 Aralık 2022 Çarşamba
Merkezi Almanya’da bulunan pazar araştırma şirketi GfK, gelecek aya yönelik Tüketici Güven Endeksi sonuçlarını açıkladı.
Almanya’da Tüketici Güven Endeksi, enerji krizi ve yüksek fiyatlara rağmen ocak ayı için 2,3 puan artarak eksi 37,8’e yükseldi.
Açıklamada, kasımda revize edilerek bu ay için eksi 40,1 puan olarak ölçülen Tüketici Güven Endeksi’nin, Ocak ayı için 2,3 puanlık artışla eksi 37,8 puana çıktığı belirtildi. Piyasa beklentisi de endeksin eksi 38 puana yükselmesi yönündeydi.
Tüketici Güveni iyileşme gösterse de hala düşük bir noktada bulunuyor. Söz konusu güven Ekim’de eksi 42,8 ile on yılın en düşük seviyesine gerilemişti.
Tüketici güveninin eksi de olması, özel tüketimde yıldan yıla düşüş olduğunu gösteriyor.
Bu arada, enerji krizinde 2023 baharında önemli ölçüde daha yüksek ısıtma faturaları beklentisi, bazı tüketicilerin daha fazla tasarruf yapmasına sebep oluyor.
GfK Araştırmacısı Rolf Buerkl, konuya ilişkin değerlendirmesinde, art arda aylık üçüncü kez yükselişle birlikte, tüketici güveni yavaş yavaş çukurdan çıkmaya çalışıyor. Tünelin ucundaki ışık biraz daha parlaklaşıyor” ifadesini kullandı.
Ekonomik toparlanmanın hala sallantılı bir zeminde olduğunu belirten Buerkl, “(Tüketici güveninde) Hafif artışa rağmen alım isteksizliği yüksek. Pandemi, Ukrayna savaşı ve enflasyon gibi çoklu krizlerin neden olduğu belirsizlik hala yüksek.” dedi.
