24 Şubat 2023 Cuma
Merkez Bankası’nın dün gerçekleştirdiği 50 baz puanlık faiz indiriminin ardından iki uluslararası yatırım bankasının ekonomistleri, 2023’ün ilk yarısında ilave bir indirim beklemediklerini belirtirken, deprem sonrası makroihtiyati tedbirlerle finansal koşulların gevşetilebileceğini öngördü.
Bloomberg’in haberine göre, Barclays Ekonomisti Ercan Ergüzel, 2023’ün ilk yarısında daha fazla faiz indirimi beklemediğini, ancak depremlerin ardından kredi büyümesini desteklemek için daha önce açıklanan kredileri kısmaya yönelik adımların gevşetilebileceğini söyledi.
TCMB’nin dün gerçekleştirdiği, beklenti altı faiz indiriminin ardından bir değerlendirme notu yayımlayan Ergüzel, “Depremin ekonomik büyüme üzerinde büyük bir etkisinin olması pek olası değil, enflasyonla ilgili durum biraz daha belirsiz” değerlendirmesini yaptı.
Ergüzel “Para politikasının seçime yönelik maliye politikası adımlarından, depremin ekonomik yansımalarından ve en önemlisi seçimlerin zamanlaması ve sonuçlarından da etkilenmesi muhtemel” diye belirtti.
JPMorgan ekonomistleri de yayımladıkları notta, seçimlerin gerçekleştiği tarihe kadar faizlerin sabit kalacağını öngördü ancak “Bununla birlikte, TCMB’nin deprem felaketinin etkilerini en aza indirmek için destekleyici finansal koşulların önemini vurgulaması nedeniyle, daha fazla faiz indirimi ihtimalini tamamen dışlamıyoruz” diye ekledi.
JPMorgan’ın notunda “TCMB’nin ekonomik aktiviteye ilişkin iletişimi 2023’ün ilk çeyreğinde GSYH büyümesinin daha zayıf olması beklentimiz ile örtüşüyor ama yeniden inşa süreci ikinci çeyrek ve ikinci yarıda bir toparlanma sağlayacaktır. Türkiye’de para politikası aktarım mekanizması bozuk olduğundan, politika faizinin artık önemini yitirdiğini bir kez daha vurguluyoruz” ifadeleri yer aldı.
21 Şubat 2023 Salı
Rusya Devlet Başkanı Putin, savaşın yaklaşan yıldönümü nedeniyle yaptığı konuşmada, Batı’nın yerel bir çatışmayı küresel bir çatışmaya dönüştürmeyi hedeflediğini belirterek, “Ukrayna’ya ne kadar uzun menzilli silah sevk edilirse tehdidi sınırlarımızdan o kadar uzaklaştıracağız” dedi. Putin, Rusya’nın ABD ile yapılan ve kıtalararası nükleer balistik füze kabiliyetlerini dizginlemeyi amaçlayan Yeni START’taki katılımını askıya alacaklarını da söyledi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, parlamento üyeleri, kabine üyeleri ve üst düzey bürokratların katıldığı Federal Meclis konuşmasını yaptı.
24 Şubat’ta başlayan savaşın yıl dönümü öncesinde Federal Meclis’te konuşan Putin, konuşmasına “Bu konuşmayı, hepimizin bildiği gibi, çok önemli bir zamanda yapıyorum. Ülkemiz ve insanımızın geleceğini şekillendirecek tarihi olaylar ile dünya çapında geri dönüşü olmayan değişiklikler arasında dönüm noktası niteliğinde bir anda” diyerek başladı ve Batı’ya yüklendi. Putin, Batı’nın tek amacının ‘sonsuz güç’ olduğunu söyledi.
Putin 24 Şubat’a kadar savaşı durdurmak için her şeyi denediklerini belirterek “Ukrayna’daki bu durumu barışçıl yollarla çözmek için mümkün olan her şeyi, gerçekten mümkün olan her şeyi yaptık. Sabırlıydık, bu sorundan barışçıl bir şekilde çıkmak için müzakereler yürütüyorduk. Ama olmadı, savaşı biz değil onlar başlattı” diye konuştu.
“Kararname imzaladım”
Putin, Batı’nın yerel bir çatışmayı küresel bir çatışmaya dönüştürmeyi hedeflediğini söyledi. Rus lider “Savaş meydanında ülkemizi yenmeleri imkansız” diyerek Batılı ülkelerin tank desteklerine de göndermede bulundu ve “Ukrayna’ya ne kadar uzun menzilli silah sevk edilirse tehdidi sınırlarımızdan o kadar uzaklaştıracağız” diye de ekledi.
Putin Batı ülkelerine nükleer tehditte de bulunarak “Rusya’nın nükleer caydırıcılık güçlerinin en yeni silahlarla donatılması yüzde 91,3 seviyesinde ve silahlı kuvvetlerin tüm alanlarında da bu seviyeye ulaşılması gerekiyor” dedi.
Rusyanın ABD ile yapılan ve kıtalararası nükleer balistik füze kabiliyetlerini dizginlemeyi amaçlayan Yeni STARTtaki katılımını askıya alacaklarını söyleyen Putin, “Karada konuşlanmış yeni stratejik füze sistemlerinin muharebeye hazır duruma geçmesi konusunda geçen hafta kararname imzaladım” diye konuştu.
Rus halkının çoğunluğunun Donbas’taki özel askeri operasyonu desteklediğini öne süren Putin, savaşta ölen askerlerin aileleri için özel bir fon oluşturacaklarını da belirtti.
NATO’dan tepki
Öte yandan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Rusya’nın Yeni START anlaşmasına katılımını askıya almasını tüm silah kontrol mimarisinin çökmesi olarak değerlendirerek Rusya’ya kararını gözden geçirmesi çağrısında bulundu.
Stoltenberg, NATO karargahında Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba ve Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ile görüşmesinden sonra ortak basın toplantısında konuştu.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Yeni START anlaşmasını askıya alma kararını değerlendiren Stoltenberg, bu karardan üzüntü duyduğunu söyledi.
Stoltenberg, “Son yıllarda Rusya kilit önemdeki silah kontrolü anlaşmalarını ihlal etti veya bunlardan ayrıldı. Yeni START hakkındaki bugünkü kararla tüm silah kontrol mimarisi çökmüştür. Rusya’ya kararını gözden geçirmesini ve mevcut anlaşmalara saygı göstermesini kuvvetle tavsiye ediyorum” dedi.
21 Şubat 2023 Salı
Küresel piyasalarda ABD’deki kalıcı enflasyona işaret eden göstergeler risk iştahını baskılıyor. Küresel piyasalar ekonomik göstergeler kadar, Çin’den gelen Rusya-Ukrayna savaşında arabuluculuk açılımını da yakından takip ediyor.
Piyasalarda yatırımcıların enflasyonun kalıcılaştığı gerçeğiyle yüzleşmesi fiyatlara yansımaya devam ediyor.
ABD’de Cuma günü yayımlanacak ve Fed’in takip ettiği önemli bir enflasyon verisi olan PCE deflatör öncesi politika faizine hassas olan iki yıllık tahvil getirisi yüzde 4,67 ile kasım ayından bu yana en yüksek seviyeye çıktı.
Bir günlük aranın ardından işlemlerin yeniden başlayacağı ABD hisse senetleri piyasalarında vadeliler ekside açılışa işaret ediyor.
Asya’da da düşük risk iştahının etkileri gözleniyor. MSCI Asya Pasifik endeksi yüzde 0,5’e kadar düşüş kaydetti.
Geçtiğimiz hafta Cuma günü Goldman Sachs’ın Çin hisselerinde yaklaşık yüzde 20 yükseliş öngörmesiyle CSI 300 Pazartesi gününü Kasım ayından beri en yüksek seviyede kapamıştı.
Bloomberg Dolar Endeksi yüzde 0,2 yükselişle 1.244 puanda.
Çin’den Rusya-Ukrayna savaşında arabuluculuk hamlesi
Çin’in en yüksek dışişleri temsilcisi Wang Yi, Münih Güvenlik Konferansı’nda Rusya-Ukrayna savaşında arabuluculuk rolü fikri hakkında nabız yokladıktan sonra Moskova’ya kritik bir ziyarette bulunacak.
Wang Yi’nin önümüzdeki günlerde gerçekleşecek Moskova ziyaretinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e Çin’in planını iletmesi bekleniyor.
Ancak ABD ve Avrupa ülkeleri bu plana şüpheyle yaklaşıyor.
Hatta Blinken daha ileri giderek Çin’i Rusya’ya silah teminini değerlendirmekle suçladı. Balon krizinin yumuşamasına rağmen Münih’teki konferansta ayrılıklarını gideremeyen ABD ve Çin için yeni gerginlik noktası Rusya-Ukrayna savaşı olacak gibi gözüküyor.
Singapur’daki S. Rajaratnam School of International Studies Öğretim Üyesi Raffaello Pantucci, Çin’in planının inandırıcı olması için tarafsız bir arabulucu gibi gözükmesi gerektiğini ancak Çin’in Rusya-Ukrayna savaşında çoktan taraf seçtiğini belirtti.
