13 Haziran 2023 Salı
İhracat birim değer endeksi, Nisan’da geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1,1 yükselirken ithalat birim değer endeksi yüzde 16,7 düştü. Enerjide yüzde 44,4’lük düşüş izlendi. Dış ticaret haddi 88,7’lik değeri ile 2021 yılı Temmuz ayından itibaren görülen en yüksek seviyesine ulaştı.
TÜİK, Dış Ticaret Endeksleri, Nisan 2023 verilerini yayımladı.
Buna göre, ihracat birim değer endeksi Nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1,1 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde yüzde 7,5 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 3,4 artarken, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 10,8 ve yakıtlarda yüzde 24,3 azaldı.
İthalat fiyatlarındaki gevşeme ve dış ticaret haddindeki iyileşmede özellikle yakıtlardan gelen düşüş etkili oldu.
İthalat birim değer endeksi yüzde 16,7 azaldı
İthalat birim değer endeksi Nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 16,7 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde yüzde 9,6, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 19,6, yakıtlarda yüzde 44,4 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 5,2 azaldı.
İhracat miktar endeksi yüzde 18,1 azaldı
İhracat miktar endeksi Nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 18,1 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde yüzde 13,5, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 6,6 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 21,2 azalırken, yakıtlarda yüzde 0,8 arttı.
İthalat miktar endeksi Nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14,3 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde yüzde 30,5, yakıtlarda yüzde 14,5 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 13,9 artarken, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 14,4 azaldı.
Dış ticaret haddi 88,7 oldu
İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan ve 2022 yılı Nisan ayında 73,1 olarak elde edilmiş olan dış ticaret haddi, 15,6 puan artarak, 2023 yılı Nisan ayında 88,7 oldu.
Söz konusu veri 2021 yılı Temmuz ayında görülen 91,6’lık değerden sonra izlenen en yüksek seviye oldu.
13 Haziran 2023 Salı
Altın, yatırımcıların dikkatinin ABD enflasyon verisi ve merkez bankası toplantılarına çevrilmesiyle yatay seyretti. Gram altın ise sabah saatlerine test ettiği rekor seviyeleri aşarak yeni tarihi zirvesini gördü.
Altın, değerli metal için yeni yön sağlayabilecek Fed ve diğer büyük merkez bankalarının toplantıları öncesinde yatay seyretti.
Spot altın ons başına 1.963 dolardan işlem görüyor. Gram altın ise Haziran ayı boyunca sürdürdüğü rekor serisine devam ederek yeni tarihi zirvesine ulaştı. Ons altın ve bankalar arası Dolar/TL kuru üzerinden yapılan hesaplamalara göre gram altın ise rekor seviyelere yakın 1.496 TL ile rekor kırdı.
Çeyrek altın 2.460 lira, Cumhuriyet altını da 9.930 liradan satılıyor.
Altın, ABD’de bankacılık krizinin yayılacağına dair endişelerin azalmasıyla Mayıs ayında düşmesinin ardından bu ay ons başına 1.940 dolar ile 1.980 dolar arasında nispeten dar bir aralıkta işlem görüyor.
Öte yandan değerli metal Fed’in agresif parasal sıkılaştırma döngüsünün sona yaklaştığı iyimserliğiyle son dönemde destek buldu.
ABD Merkez Bankası’nın Haziran toplantısı Çarşamba günü sona erecek ve Fed’in bu toplantıda faiz artışlarına ara vermesi bekleniyor. Avrupa Merkez Bankası ile Çin ve Japonya’da merkez bankaları da bu hafta toplantı gerçekleştirecek.
Yatırımcıların odaklanacağı bir başka önemli konu ise Salı günü yayımlanacak ve Fed’in kararında etkili olacak başlıca faktörlerden ABD Mayıs ayı enflasyonu olacak. Analistler verilerin, enflasyonun art arda 11. ayında da yıllık bazda yumuşadığını göstereceğini tahmin ediyor.
12 Haziran 2023 Pazartesi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Nisan ayında Türkiye’nin aylık 5,40 milyar dolar cari açık verdiğini açıkladı. Böylece Türkiye ekonomisi 18 ay üst üste aylık cari açık vermiş oldu. Nisan ayında yıllıklandırılmış cari açık da 57,8 milyar dolarla 11 yılın zirvesine yükseldi.
Türkiye ekonomisi Nisan ayında 5,4 milyar dolar cari açık verdi.
Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin beklentisi cari açığın 4,38 milyar dolar düzeyinde olması yönündeydi.
Yıllıklandırılmış cari açık ise 57,8 milyar dolar olarak gerçekleşti. Böylelikle yıllıklandırılmış cari açıkta 2012 Temmuz ayından bu yana en yüksek seviye kaydedildi.
Nisan ayıyla birlikte aylık cari açık serisi 18 aya yükseldi. Türkiye ekonomisi son olarak 2021 yılının Ekim ayında 4,1 milyar dolarlık cari fazla vermişti. Bu tarihten itibaren cari açık dönemi yaşayan Türkiye’de aylık cari açık bu yılın Ocak ayında 10,3 milyar dolarla rekor kırmıştı.
Çekirdek denge de açık verdi
TCMB’nin yayımladığı verilere göre altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı da 480 milyon dolar açık verdi.
Ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı aynı dönemde 7,02 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Hizmetler dengesi kaynaklı girişler 2,92 milyar dolar olurken bu kalem altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler 2,2 milyar dolar olarak kaydedildi.
Resmi rezervlerde düşüş
Nisan’da doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler 784 milyon dolar oldu. Portföy yatırımları ise 1,2 milyar net çıkış kaydetti.
Resmi rezervlerde bu ay 8,2 milyar dolar net azalış oldu.
Net hata noksan kaleminde ise 3,7 milyar dolarlık çıkış görüldü.
