13 Haziran 2023 Salı
Uluslararası kredi derecelendirme kurululu Fitch Türkiye’de yeni ekonomi yönetiminin göreve başlamasıyla birlikte politika faizinin yeniden, politika yapıcıların lira ve rezervler üzerindeki baskıları hafifletmek ve enflasyonla mücadele etmek için kullandığı bir araç haline gelebileceği değerlendirmesini yaptı.
Kredi derecelendirme kurululu Fitch Türk ekonomisine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Raporda seçimin ardından hükümetin ekonomide politika değişikliği sinyali verdiği, ancak politika yapıcıların önünde -düzenleyici adımların geri çekilmesi gibi- karmaşık zorluklar olduğu ve bu nedenle herhangi bir politika değişikliğinin etkisinin anlaşılmasının zaman alacağı belirtildi
Açıklamada “Politika faizi, politika yapıcıların lira ve rezervler üzerindeki baskıları hafifletmek ve enflasyonla mücadele etmek kullandığı bir araç haline gelebilir” ifadesi yer aldı
TL’nin dolar karşısındaki yüzde 16’lık son değer kaybının uluslararası rezervler üzerindeki baskıyı azaltabileceğine dikkat çekildi.
TL’de son dönemde yaşanan değer kaybının rezervler üzerindeki baskının azalması, cari açığın düşürülmesine yardımcı olabileceği belirtilen notta, “Ancak, son yıllarda Türkiye’de geçişkenliğin artan boyutu ve hızı göz önüne alındığında, zayıf bir lira halen güçlü olan enflasyonist baskıları ağırlaştırabilir. Lira’daki aşırı oynaklık, banka mevduat istikrarına ilişkin endişeler de yaratabilir (Aralık 2021’de olduğu gibi), ancak mevcut sermaye akışı yönetimi önlemleri yakın vadede yerel Döviz talebinden kaynaklanan değer kaybının hızını dengede tutmaya devam edebilir” denildi.
12 Haziran 2023 Pazartesi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Nisan ayında Türkiye’nin aylık 5,40 milyar dolar cari açık verdiğini açıkladı. Böylece Türkiye ekonomisi 18 ay üst üste aylık cari açık vermiş oldu. Nisan ayında yıllıklandırılmış cari açık da 57,8 milyar dolarla 11 yılın zirvesine yükseldi.
Türkiye ekonomisi Nisan ayında 5,4 milyar dolar cari açık verdi.
Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin beklentisi cari açığın 4,38 milyar dolar düzeyinde olması yönündeydi.
Yıllıklandırılmış cari açık ise 57,8 milyar dolar olarak gerçekleşti. Böylelikle yıllıklandırılmış cari açıkta 2012 Temmuz ayından bu yana en yüksek seviye kaydedildi.
Nisan ayıyla birlikte aylık cari açık serisi 18 aya yükseldi. Türkiye ekonomisi son olarak 2021 yılının Ekim ayında 4,1 milyar dolarlık cari fazla vermişti. Bu tarihten itibaren cari açık dönemi yaşayan Türkiye’de aylık cari açık bu yılın Ocak ayında 10,3 milyar dolarla rekor kırmıştı.
Çekirdek denge de açık verdi
TCMB’nin yayımladığı verilere göre altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı da 480 milyon dolar açık verdi.
Ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı aynı dönemde 7,02 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Hizmetler dengesi kaynaklı girişler 2,92 milyar dolar olurken bu kalem altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler 2,2 milyar dolar olarak kaydedildi.
Resmi rezervlerde düşüş
Nisan’da doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler 784 milyon dolar oldu. Portföy yatırımları ise 1,2 milyar net çıkış kaydetti.
Resmi rezervlerde bu ay 8,2 milyar dolar net azalış oldu.
Net hata noksan kaleminde ise 3,7 milyar dolarlık çıkış görüldü.
12 Haziran 2023 Pazartesi
Goldman Sachs, son atamalar sonrası Türkiye’nin faiz patikasına ilişkin değerlendirmesinde “Tamamen ortodoks karar vericiler Türkiye’de faizleri yüzde 40’a çıkarabilir” ifadelerini kullandı.
Goldman Sachs, Mehmet Şimşek’in Hazine ve Maliye Bakanı, Gaye Erkan’ın ise Merkez Bankası başkanı olarak atanmasını, yeni hükümet içinde para ve maliye politikasında değişiklik gerektiği kanısının kabul gördüğünün bir işareti olarak değerlendirdi.
Goldman Sachs tarafından Cuma günü yayımlanan raporda Türkiye ekonomisi hakkındaki tahminler güncellendi. Raporda ayrıca ekonomiyi istikrara kavuşturmak için “döviz kurunda büyük ve aralıklı bir ayarlama yapılması gerektiği” belirtildi.
Goldman Sachs, şu anda merkez bankasının bundan sonraki adımlarının ne olacağına yönelik bir yönlendirme metni olmadığına dikkat çekerek, “tamamen ortodoks bir karar vericinin” Döviz kurunda “önden yüklemeli” bir ayarlamaya, ardından politika faizi olan repo faizinin tekrar yön belirleyici bir seviyeye yükselmesine izin vereceğini kaydetti.
Clemens Grafe, bankanın müşterilerine gönderdiği notta, “Bize göre bu durum, ortodoks bir karar vericinin faiz oranlarını mevcut mevduat faiz seviyesi olan yüzde 40’a çıkaracağını gösteriyor” dedi.
Grafe, Dolar/TL ve enflasyon beklentileri istikrara kavuştuğunda faizlerin hızla düşürülebileceğini, muhtemelen yıl sonuna kadar yüzde 25’e indirilebileceğini belirtti.
Yabancı kurumlar daha şahin bir TCMB bekliyor
Ekonomi yönetiminin Mehmet Şimşek’e geçmesinin ardından yabancı kurumların politika faizine ilişkin beklentileri birbirini izliyor.
ABD bankası JPMorgan, TCMB’nin 22 Haziran’daki para politikası toplantısında veya “belki daha da erken bir tarihte” politika faizini yüzde 25’e yükseltebileceğini belirtmişti.
Societe Generale de Türkiye ile ilgili yeni analizinde politika faizinin yüzde 15’e yükseltileceğini öngörmüştü.
Kurumun müşterilerine gönderdiği notta Türkiye ile ilgili ana riskler olarak geri dönülen politika ortodoksisine dair hayal kırıklığı oluşması ve yeni ekonomi yönetiminin ihracatı desteklemek için para birimini zayıflatması ihtimalleri gösterildi.
Kurum, politika faizinin 22 Haziran’da 650 baz puan artışla yüzde 15’e yükseltilmesini, ardından Temmuz ve Ağustos aylarında 500’er baz puan artırımlar gerçekleştirilmesini bekliyor.
