29 Aralık 2022 Perşembe
SPK’nın son kararına göre para piyasası fonları Pay Senedi Repo Pazarı’nda ters repo sözleşmesi yapamayacak. Böylelikle bu sözleşmeler teminat gösterilip kredili işlem yapılamayacak.
Para piyasası fonları ve kısa vadeli borçlanma araçları fonlarının portföylerinde yer alan ters repo sözleşmelerinin vade bitiminde tekrar portföye dahil edilmesine kısıtlama getirildi. Kararın uygulama tarihi ilk etapta 29 Aralık olarak belirlenirken, sektörden gelen talep sonrası 30 Ocak 2023’e ötelendi.
Bu adımla birlikte para piyasası fonlarının bu sözleşmeleri teminat göstererek kredili işlem yapmaları da kısıtlanmış oldu. Normal koşullarda fonlar portföyüne aldığı hisse senedini repo ile verip, karşılığında para alıp, aynı işlemi bir daha yapıyor. Dolayısıyla zımni bir kaldıraç oluşuyor. Söz konusu kısıtlama ile bu işlemlerin yapılma imkanı ortadan kalkacak.
Karar, Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği’ne dayandırıldı
SPK, ters repo kısıtlamasına gerekçe olarak Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği’nin 20. maddesini gerekçe gösterdi. Bu tebliğe göre kısa vadeli borçlanma araçları fonlarında vadeye kalan gün sayısı hesaplanamayan varlıklar fon portföyüne dahil edilemiyor. Kurul, fonların Borsa İstanbul Pay Senedi Repo Pazarı’nda ters repo sözleşmelerine taraf olmasını bu maddeye aykırı buldu. Sonuç olarak vade bitiminde bu sözleşmelerin tekrar portföylere dahil edilmemesi istendi.
Arbitraj fonları dahil değil
SPK’dan gönderilen yazıda ters repo sözleşmesi kısıtlamasına dahil edilen “kısa vade borçlanma araçları temalı diğer fonlar” piyasada karışıklığa sebep oldu. Yazı sonrası arbitraj fonlarının da kısıtlamaya dahil olduğu yorumları yapıldı. Bloomberg HT’nin edindiği bilgilere göre ise arbitraj fonları söz konusu kısıtlamaya dahil edilmeyecek.
29 Aralık 2022 Perşembe
2022 yılı küresel piyasalarda sıkı para politikalarının etkisiyle fırtına yaşanırken, milyarderlerin servetleri de eridi. En büyük kaybı 100 milyar doları aşan düşüşle Tesla’nın patronu Elon Musk yaşadı. 2022’de Rus oligarklara uygulanan yaptırımlar da servet dağılımını etkileyen en önemli gelişmeler arasında yer aldı.
2022’de dünyanın en zenginleri için işler o kadar da iyi gitmedi.
Dünyanın milyarderleri Ocak ayında yaşanan teknoloji hisselerindeki sert düşüşle seneye milyarlarca dolar kaybederek başladı.
Mart ayında Fed’in faiz artırımı ile başlayan sıkılaşma dalgası ortamında global hisse senedi piyasalarında yaşanan kayıplarla birlikte milyarderlerin servetinde yaşanan erime daha da derinleşti.
2022’de Tesla’nın patronu Elon Musk’ın serveti 106 milyar dolar, Jeff Bezos’un serveti 76 milyar dolar erirken, Bill Gates 22 milyar dolar kaybetti.
- FIRTINAYA RAĞMEN SERVETİNİ ARTIRAN MİLYARDERLER
2022’de Tesla hisselerinin değer kaybı sonrası şirketin piyasa değeri 500 milyar doların altını gördü.
Bu gelişmenin etkisiyle Tesla’nın patronu Musk Bloomberg milyarderler listesinde ikinci sıraya geriledi.
Fransız lüks imparatorluğunun başındaki Bernard Arnault ilk sıraya yerleşti.
Musk’ın çok tartışılan Twitter hamlesi
Listede ilk sırayı kaybetse de, en çok konuşulan milyarder olarak yerini kaybetmeye niyeti olmayan Musk 2022’de Twitter’ı satın almasıyla gündemden düşmedi.
Musk’ın Twitter’ı satın alma macerası Nisan’da başladı. Ekim’de Musk’ın Twitter’ı 44 milyar dolara satın alma sürecinin tamamlandığı bildirildi.
Satın almadan sonra ünlü milyarder maliyetleri düşürmek amacıyla Twitter’da geniş çaplı işten çıkarmalar yaptı.
Mavi tik abonelik uygulamasının başlayacağını duyurdu.
- MUSK, TWİTTER’I NEDEN SATIN ALIYOR?
- MUSK: TWİTTER CEO’LUĞUNDAN İSTİFA EDECEĞİM
Milyarderler listesinin ilk sırası değişti
Bernard Arnault ise 170 milyar doları aşan servetiyle artık dünyanın en zengin kişisi.
Küresel piyasaların sert dalgalanmalar yaşadığı yılda Arnault’nun serveti sadece 7 milyar dolar eridi. Arnault, dünyanın en büyük lüks grubu Louis Vuitton ve şampanya markası Dom Perignon’dan Christian Dior’a kadar 75 markanın patronu konumunda.
Yaşanan fırtınaya rağmen milyarderler listesinde yükselişi durdurulamayan bir diğer isim ise Hintli Adani oldu.
Adani, 48,6 milyar dolarlık artışla 2022’de servetini en çok artıran isim olmayı başardı.
- DÜNYANIN EN ZENGİNİ ARTIK MUSK DEĞİL
Böylece Adani, abd’li e-ticaret devi Amazon’un kurucusu Jeff Bezos’u geçerek dünyanın en zengin üçüncü kişisi olarak listeye adını yazdırdı.
Bir zamanlar dünyanın en zengini unvanını taşıyan Amazon’un patronu Jeff Bezos ise 115 milyar dolarlık servetiyle dünyanın en zengin 4. kişisi durumunda.
Bloomberg milyarderler endeksinde yıla 14. sıradan başlayan ve zenginler listesini hızla tırmanan Adani’nin kurucusu olduğu Adani Grubu’un petrokimya, havacılık, savunma ve veri merkezleri dahil birçok sektörde yatırımları bulunuyor.
Rus yaptırımları
2022’de küresel servet dağılımı konusunda en kritik gelişmelerden biri de Rus oligarklara yönelik yaptırımlar oldu.
Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik işgal harekatı sert ekonomik yaptırımlarla karşılanırken, birçok milyarder Rus oligarkların varlıklarına da el konuldu.
Birçok süper yata da el konulurken bunlardan en dikkat çekeni Rus oligark Alişer Usmanov’a ait Dilbar isimli yat oldu.
Yaptırımlardan en çok etkilenen isimlerden biri de 2003 yılında İngilizlerin ünlü futbol kulübü Chelsea’yi satın alan Rus milyarder Roman Abramoviç oldu.
Rus milyarder kendisine yaptırım uygulanması çağrılarının ardından, Şubat ayında kulübün yönetimini vakfın mütevelli heyetine devrettiğini duyurdu.
Rus oligark Londra’daki mülklerini satışa çıkarırken İngiltere hükümeti Abramoviç’in varlıklarını dondurdu.
Mayıs ayında Chelsea ABD’li konsorsiyuma 5,25 milyar dolara satıldı.
- CHELSEA ABD’LİLERE SATILDI
Haziran ayında, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’in, ABD başkanı Joe Biden’dan Abramoviç’in “Rusya ile arabuluculuk yapabilir” gerekçesiyle yaptırım listesine alınmamasını istediği iddia edildi.
İddiaya göre, Beyaz Saray bunun üzerine listeyi hazırlayan Hazine Bakanlığı’na ulaşarak AB ve İngiltere tarafından yaptırım listesine alınan Abramoviç’in ve şirketlerinin yer almamasını sağladı.
Haziran ayında ABD’de bir mahkeme, Rusya’ya uygulanan yaptırımları ihlal ederek yabancı bir ülkeden Rusya’ya izinsiz uçtukları gerekçesiyle Abramoviç’e ait ABD yapımı iki uçağa el konulmasına izin verdi.
Söz konusu uçakların bir dizi paravan şirket üzerinden Abramoviç’e ait olduğu belirtilen açıklamada, uçakların toplam değerinin 400 milyon doların üzerinde olduğu kaydedildi.
27 Aralık 2022 Salı
Avrupa Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Luis de Guindos Euro Bölgesi’nin karşı karşıya olduğu zorlu ekonomik koşulların hem bireyleri, hem şirketleri test edeceği uyarısını yaptı.
AMB Başkanı Guindos bugün bankanın internet sitesinde yayımlanan bir mülakatta Euro Bölgesi ekonomisindeki zorlu koşullara dikkat çekti.
Guindos “Avrupa’nın tamamında görülen yüksek enflasyon, ekonomik yavaşlama ve düşük büyümeyle çakışıyor. Hem şirketlerin, hem de hanehalkının ihtiyatlı davranıp uzun vadeye odaklanması çok önemli” ifadelerini kullandı.
Guindos faiz kararlarının her toplantıda verilere bağlı olarak değerlendirileceği söylemini yineledi. Kısa süreli bir durgunluk beklediğini ifade eden Guindos ekonominin gelecek yılın ikinci çeyreğinden itibaren tekrar büyüyeceğini öngördü.
Başkan Yardımcısı “Şu anki durum kuşkusuz ki şirketler ve sürdürülebilirlik için zorluk teşkil ediyor. Ufukta resesyon varken yüksek belirsizlik ortamı işletmeler ve girişimciler için durumu daha da zorlu hale getiriyor. Bu nedenle ihtiyatlı kalmak önemli” değerlendirmesini yaptı.
